Εννοιολογική σύγχυση
Πώς είναι η σωστή δημοσιογραφία; Πού σταματάει η καταγραφή της πολιτικής και πού ξεκινάει η υποκειμενική τοποθέτηση; Ποια είναι η θεμιτή και ποια η αθέμιτη άποψη; Η πολιτικοποίηση των δημοσιογράφων είναι ένα θέμα που ερεθίζει διαχρονικά την κοινή γνώμη γιατί πατάει σε σαθρό εννοιολογικό έδαφος. Πέρα από τους παρωχημένους κώδικες δεοντολογίας, δεν υπάρχει σαφής συμφωνία ως προς τις διάφορες αποχρώσεις της δημοσιογραφικής έκφρασης· δεν υπάρχει κοινώς αποδεκτός, σύγχρονος μπούσουλας που να ορίζει πόσο η πολιτική επιτρέπεται να παρεισφρέει στα δημοσιογραφικά αυλάκια. Επιπλέον, ο κόσμος τείνει να μπερδεύει την ιδεολογία με την ιδεοληψία, τις αρχές με την προκατάληψη και την αντικειμενικότητα με την ουδετερότητα, με αποτέλεσμα να δημιουργεί πλαστά ασυμβίβαστα. Σε μεγάλο βαθμό, οι δημοσιογράφοι είναι θύματα μιας σύγχυσης την οποία έχουν εντείνει και οι ίδιοι με το ήθος τους: το κοινό περιμένει από αυτούς να επιδίδονται στο λειτούργημά τους με σχεδόν ρομποτική απροσωποληψία, αλλά την ίδια ώρα ζητάει από αυτούς μαχητικότητα και αποκαλύψεις· περιμένει από αυτούς να του ανοίξουν τα μάτια, αλλά όχι και να χαλάσουν τις βολικές του πλάνες· περιμένει να ακούσει τη γνώμη τους, αλλά νευριάζει όταν η γνώμη τους δεν συμφωνεί με τη δική του. Οι δημοσιογράφοι κατά κάποιον τρόπο επέχουν θέση εξιλαστήριου γονέα κατόπιν ψυχανάλυσης τέκνου: στο τέλος της ημέρας, φταίνε ό,τι κι αν κάνουν.
Δημοσιογράφοι και άνθρωποι
Η αλήθεια βρίσκεται πέρα από το στερεοτυπικό ιδεώδες: όχι, οι δημοσιογράφοι δεν είναι ούτε θα έπρεπε να είναι απρόσωπα ανδροειδή που πατούν τα μαγικά κουμπιά της αλήθειας και κάνουν τον κόσμο μεμιάς δικαιότερο. Οπως όλοι οι άνθρωποι με εγκέφαλο, έτσι κι αυτοί έχουν προσωπικές απόψεις, πολιτικές ιδέες, συμπάθειες και αντιπάθειες. Το θέμα δεν είναι να αποβάλουν τα παραπάνω ούτε να προσποιηθούν ότι δεν τα έχουν· δεν είναι καν να τα εμποδίσουν να «χρωματίσουν» τη δουλειά τους. Ενας δημοσιογράφος χωρίς προσωπικότητα και όλα όσα η προσωπικότητα συνεπάγεται, είναι ένα άνοστο απείκασμα χωρίς χρησιμότητα. Το θέμα είναι οι δημοσιογράφοι να παράγουν κρίση που επηρεάζεται μεν από τον προσωπικό τους κόσμο, αλλά δεν καθορίζεται από αυτόν· να διαχωρίζουν με ειλικρίνεια αυτό που πιστεύουν από εκείνο που παρατηρούν· να κουβαλούν τον ιδεολογικό εξοπλισμό τους χωρίς δόλο και όχι να γίνονται ο δόλιος εξοπλισμός της ιδεολογίας τους.
Χωρίς εκπλήξεις
Η ανάληψη της θέσης της εκπροσώπου Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ από την Πόπη Τσαπανίδου δεν προκαλεί έκπληξη· τα όρια δημοσιογραφίας και πολιτικής στην Ελλάδα είναι, άλλωστε, εξαιρετικά θολά: οι δημοσιογράφοι πολιτικολογούν από το βήμα τους ή παρεμβαίνουν στο πολιτικό έργο πλαγίως και οι πολιτικοί δημοσιογραφούν από τα παράθυρα ή παρεμβαίνουν στο δημοσιογραφικό έργο με τηλεφωνήματα. Που και που, μπορεί κανείς να υποθέσει ότι δημοσιογράφοι και πολιτικοί κάνουν πάνω-κάτω την ίδια δουλειά. Επιπλέον, η κλίση της Πόπης Τσαπανίδου στη ρητορική του ΣΥΡΙΖΑ δεν κρύφτηκε ποτέ με επιτυχία (όπως και η αντίστοιχη ροπή δεξιών δημοσιογράφων στο εκάστοτε αφήγημα της Ν.Δ.): είτε με αντιμνημονιακές κορώνες είτε με διακριτικό σκεπτικισμό έναντι των εμβολίων, η δημοσιογράφος φρόντιζε πάντα να εκφράζει τον λαϊκιστικό ανορθολογισμό του στυλάτου αγανακτισμένου· ήταν με τον ΣΥΡΙΖΑ με τον τρόπο που είναι πολλοί, οι οποίοι ωστόσο επιθυμούν να κρατούν τις αισθητικές τους αποστάσεις από τον πολακισμό του.
Η ασύμφορη προφητεία
Μία δημοσιογράφος μπορεί να διατηρεί τα πολιτικά της φρονήματα στο ακέραιο και παράλληλα να κάνει τη δουλειά της με ανοιχτόμυαλο και δίκαιο τρόπο. Η δημοσιογράφος αυτή έχει επίσης δικαίωμα σε μια αλλαγή καριέρας. Στην περίπτωση της Πόπης Τσαπανίδου, όμως, το κώλυμα της μετάβασης από τη μία κατάσταση στην άλλη το έχει διατυπώσει και υποστασιοποιήσει η ίδια: αυτή ήταν που λίγα χρόνια πριν έλεγε ότι αν συμπορευόταν με κάποιο κόμμα, θα ήταν σαν να παραδεχόταν ότι δεν έκανε αντικειμενική δουλειά ως δημοσιογράφος κι ότι στόχευε στην πολιτική εξαργύρωση. Δεν είναι η ιδεολογία, λοιπόν, ούτε οι πολιτικές/κομματικές ταυτίσεις αυτές που διαβρώνουν την ποιότητα της δημοσιογραφίας στη χώρα· είναι η αδυναμία των δημοσιογράφων να διαχωρίσουν το ιδιωτικό από το δημόσιο· είναι η (δεδηλωμένη εν προκειμένω) έλλειψη εμπιστοσύνης των ίδιων των δημοσιογράφων στον επαγγελματισμό τους.
Πόστο αυτοθυσίας
Παρά τις αντιφάσεις και τις αρνητικές συνδηλώσεις της για τη δημοσιογραφία, η συνεργασία της Πόπης Τσαπανίδου με τον ΣΥΡΙΖΑ είναι πιθανό να κάνει καλό στην παράταξη. Ο μοντέρνος αέρας δεν σημαίνει μοντέρνες ιδέες, αλλά φοβερίζει τα αρχαϊκά στοιχεία· η παρουσία ενός ανθρώπου που γνωρίζει τι σημαίνει δουλειά, αγορά εργασίας αλλά και πώς να αφουγκράζεται τις ανάγκες του κόσμου, αντί να τις μαντεύει μέσα από ξεπερασμένα δογματικά μοντέλα, μπορεί να ανανεώσει σημαντικά ένα κόμμα που δεν έχει βρει ακόμη τη θέση του στον 21ο αιώνα. Δεν είναι πολύ πιθανό, ωστόσο, η συνεργασία αυτή να κάνει καλό στην ίδια την Πόπη Τσαπανίδου. Και το γεγονός ότι δεν το έχει καταλάβει λέει πολλά και για το πολιτικό της αισθητήριο και για το δημοσιογραφικό της ένστικτο.
