Την Κυριακή 1 Ιανουαρίου 2023 διάβασα ένα ρεπορτάζ του Κωστή Χ. Πλάντζου στο «Πρώτο Θέμα» με τίτλο: «Ελεγχοι του ΣΔΟΕ για υποκυβισμούς σε πολυτελή Ι.Χ.» και υπότιτλο «Πιάστηκαν τρία κυκλώματα, με τη βοήθεια των οποίων εκατοντάδες ιδιοκτήτες αυτοκινήτων κατάφερναν να γλιτώσουν από τα υψηλά τεκμήρια, τον φόρο πολυτελούς διαβίωσης και τα μεγάλα τέλη κυκλοφορίας». Από το εκτενές ρεπορτάζ, σας μεταφέρω ένα μικρό απόσπασμα για το «πώς στήνεται η κομπίνα»: […] Σύμφωνα με πληροφορίες, οι έρευνες αυτές στρέφονται σε συνεργεία ΚΤΕΟ, αλλά και υπαλλήλους των αρμοδίων Διευθύνσεων Μεταφορών. Σε περιπτώσεις όπως αυτές, ιδιοκτήτες με πολυτελή οχήματα 2.000-3.000 κυβικών μέτρων επέλεγαν να πληρώσουν 2.000-5.000 ευρώ στα κατάλληλα πρόσωπα, για να αποκτήσουν μια βεβαίωση περί δήθεν μετατροπής του κινητήρα ώστε να μειώσουν τον κυβισμό του οχήματός τους στην άδεια κυκλοφορίας […]».
Η πρώτη αντίδραση φυσικά είναι ο έπαινος. Μπράβο, ανακαλύψαμε μια καινούργια κομπίνα και τη σταματήσαμε. Σωστά; Λάθος. Στις 16 Ιουλίου 2017 σε αυτή τη στήλη περιέγραψα με ακρίβεια και στοιχεία την κομπίνα, αλλά δεν είδα τότε καμία αντίδραση. Ιδού το σχετικό απόσπασμα: «[…] Εκτός αν… Και αυτό είναι ένα πολύ μεγάλο ΑΝ, κάποια από τα στοιχεία των αρχείων έχουν υποστεί σκόπιμη αλλοίωση. Με άλλα λόγια, έβαλε το αόρατο χέρι της η Ελληνική Εφευρετικότητα, η οποία προκειμένου να γλιτώσει φόρους και τέλη ανακαλύπτει νέους τρόπους καταδολίευσης των στοιχείων. Είμαι σε θέση να γνωρίζω και δεν θα δεχθώ καμία διάψευση (όπως συνηθίζει να γράφει ο καλός φίλος και δημοσιογράφος Γιώργος Παπαχρήστος), ότι πριν από μερικά χρόνια έγινε διασταύρωση μεταξύ των στοιχείων που στέλνει το υπουργείο Μεταφορών στη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων και διαπιστώθηκε ότι κάμποσα οχήματα μεγάλου κυβισμού χάνουν τα… κυβικά τους με την πάροδο του χρόνου, ενώ διατηρούν την ίδια πινακίδα και τον ίδιο αριθμό πλαισίου. Θαύμα θαύμα, φώναξαν αυτοί που το διαπίστωσαν, αλλά από όσο γνωρίζω το θέμα έμεινε στη διαπίστωση του θαύματος, χωρίς συνέπειες για κανέναν.
Για του λόγου το αληθές, ιδού τρία παραδείγματα από τα πολλά που είδα:
Mercedes-Benz με Αρ. Κυκλοφορίας που αρχίζει με Α και Αριθμό Πλαισίου που τελειώνει σε 36, τον 6/2009 είχε 3.199 κυβικά μηχανή, αλλά τον 12/2010 η μηχανή αδυνάτισε στα 1.796 κυβικά.
Audi με Αρ. Κυκλοφορίας που αρχίζει με Ι και Αριθμό Πλαισίου που τελειώνει σε 00, τον 6/2008 είχε 3.123 κυβικά μηχανή, αλλά τον 8/2009 η μηχανή αδυνάτισε στα 1.798 κυβικά.
BMW με Αρ. Κυκλοφορίας που αρχίζει με I και Αριθμό Πλαισίου που τελειώνει σε 52, τον 12/2009 είχε 3.795 κυβικά μηχανή, αλλά τον 12/2010 η μηχανή αδυνάτισε στα 1.795 κυβικά.
Φαίνεται ότι στην Ελλάδα των θαυμάτων λειτουργούν Ινστιτούτα Αδυνατίσματος Οχημάτων, τα οποία έναντι αμοιβής σού κατεβάζουν τα κυβικά για να πληρώνεις λιγότερα τέλη κυκλοφορίας και να μειώνουν σημαντικά τα τεκμήρια για περιορισμό της φορολογίας. Θαύμα θαύμα!!! Δεν έχετε παράπονο. Πληροφορηθήκατε για μια άλλη ελληνική εφεύρεση φοροκλοπής! Αν αυτή την εφευρετικότητά μας την είχαμε διοχετεύσει σε παραγωγικές δράσεις θα είχαμε κυριαρχήσει στην υφήλιο!».
Παρακαλώ την προσοχή σας στις ημερομηνίες. Το άρθρο μου δημοσιεύτηκε πριν από 5,5 χρόνια και αναφέρομαι σε ενέργειες που έγιναν από τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων το 2010-2011, υπό την ηγεσία του καλού φίλου και εξαιρετικού επιστήμονα Διομήδη Σπινέλλη, ο οποίος προσπάθησε και αυτός να βάλει ένα λιθαράκι στον εξορθολογισμό αυτής της χώρας, αλλά υποχρεώθηκε σε παραίτηση. Με άλλα λόγια, η ιστορία είναι γνωστή από το 2010 και παρά την έγγραφη καταγγελία χρειάστηκαν 12 ολόκληρα χρόνια για να δούμε κάποια ενέργεια.
Ελάτε να δούμε πώς μπορούσε να αντιμετωπιστεί άμεσα και αποτελεσματικά η παραπάνω περίπτωση. Η διασταύρωση αποκάλυψε περίπου (αν θυμάμαι καλά) εκατό περιπτώσεις οχημάτων όπου άλλαξε ο κυβισμός τους. Θα μπορούσε κάποιος χωρίς κανένα πρόβλημα να βρει τους φακέλους των οχημάτων αυτών και να δει ποιοι υπάλληλοι υπέγραψαν τις αλλαγές αυτές. Επιπλέον δειγματοληπτικά μπορούσε να ελέγξει ορισμένα από τα οχήματα για να διαπιστώσει αν πραγματικά είχαν αλλάξει κινητήρα, ή μήπως η αλλαγή έγινε μόνο στα «χαρτιά». Απλά πράγματα. Αλλά δεν θέλουμε να το κάνουμε, γιατί είπαμε, κανένας δεν θέλει να πειράξει την «ιερή αγελάδα» που είναι ο δημόσιος υπάλληλος.
«Μουράτες» πινακίδες. Στην πιάτσα έτσι λέγονται οι πινακίδες των οχημάτων με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Στα αγγλικά έχει επικρατήσει να λέγονται «Vanity Plates», που μπορεί να αποδοθεί είτε ως «Πινακίδες Κύρους» είτε ως «Πινακίδες Ματαιοδοξίας». Το «μουράτες» αποδίδει καλύτερα τον όρο. Αλλο κύκλωμα διαφθοράς στο ίδιο υπουργείο. Πώς λειτουργεί; Κατ’ αρχάς, ας δούμε ποιες είναι αυτές οι πινακίδες. Οι πινακίδες των Ι.Χ. οχημάτων αποτελούνται από 3 γράμματα που είναι κοινά στο ελληνικό και λατινικό αλφάβητο και έναν 4ψήφιο αριθμό. Μουράτες θεωρούνται οι πινακίδες με ΧΧΧΧ (όλα τα ψηφία ίδια), Χ000 (χιλιάδες), ΧΥ00 (εκατοντάδες), ?ΧΧΧ (τρία ίδια ψηφία), ΧΧΥΥ (δύο ζεύγη), ΧΥXY (δύο ζεύγη πλεγμένα) και ΧΥΥΧ (δύο ζεύγη σε καρκινική γραφή).
Θεωρητικά, όταν πρόκειται να δοθεί μια πινακίδα σε ένα καινούργιο όχημα, η διαδικασία ορίζει ότι πρέπει να δίνονται συνεχόμενοι αριθμοί, χωρίς να δημιουργούνται κενά. Αυτά στη θεωρία. Στην πράξη οι μουράτες πινακίδες κρατούνται και πουλιούνται κάτω από το τραπέζι σε όποιον είναι διατεθειμένος να πληρώσει το αντίτιμο.
Πάμε τώρα στην ουσία. Δύο εξαιρετικοί επιστήμονες ο Πάνος Λουρίδας και ο Διομήδης Σπινέλλης, αφού επεξεργάστηκαν τις πινακίδες 5.172.584 οχημάτων απέδειξαν με στατιστική μελέτη 4.409 λέξεων, που δεν επιδέχεται αμφισβήτηση, ότι οι μουράτες πινακίδες πάνε σε αυτοκίνητα υψηλού κυβισμού ή πολυτελή αυτοκίνητα. Μπίνγκο! Για να επιβεβαιώσουν τα ευρήματα της μελέτης ζήτησαν από το υπουργείο αντίγραφο της έκθεσης της έρευνας που διενήργησαν οι υπηρεσίες του υπουργείου το 2005 (ως Σώμα Επιθεωρητών-Ελεγκτών του υπουργείου Μεταφορών) ύστερα από εντολή του γενικού επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης κ. Λέανδρου Ρακιντζή σχετικά με τον τρόπο χορήγησης αριθμών κυκλοφορίας αυτοκινήτων. Το υπουργείο τούς απάντησε με στοιχεία που δικαιολογούν πλήρως τα ευρήματά τους! Αντιγράφω από την απάντηση του υπουργείου, που υπογράφει «με εντολή διοικητή» ο προϊστάμενος του Τομέα Δημοσίων Εργων και Μεταφορών: «[…] Ως προς τις ανωτέρω διαπιστώσεις […] οι πινακίδες για τις οποίες διαπιστώθηκε μη κανονικός χειρισμός κατά τη χορήγησή τους ανέρχονται συνολικά σε τριακόσιες τριάντα εννέα (339) […] και καταλήγει ότι «…γίνεται καταστρατήγηση των αριθμ. 7563/434/16-5-84 και Α-ΟΙΚ.26826/1291/14-5-2003 εγκυκλίων του υπουργείου Μεταφορών […]». Η μελέτη και η παραδοχή έχουν γίνει τον Ιούλιο 2021, αλλά δεν έχω ακούσει να έχει γίνει κάτι σχετικά με το θέμα, ούτε καν βρέθηκε στην επικαιρότητα. Η λύση είναι απλή όσο το αβγό του Κολόμβου. Την εφαρμόζουν με επιτυχία πολλές χώρες. Οι μουράτες πινακίδες να βγαίνουν σε ηλεκτρονικό πλειστηριασμό. Οποιος θέλει μπορεί να πληρώνει επίσημα και όχι κάτω από το τραπέζι επίορκους υπαλλήλους για να κάνει τη φιγούρα του. Βλέπετε, λοιπόν, ότι λύσεις υπάρχουν αλλά κανένας δεν θέλει να πειράξει τις ιερές αγελάδες του Δημοσίου.
Στη Μεγάλη Βρετανία το σύστημα της πλειοδοσίας εφαρμόζεται εδώ και πολλές δεκαετίες. Στις ΗΠΑ το ίδιο. Πολλές ευρωπαϊκές χώρες έχουν υιοθετήσει παρόμοιες διαδικασίες. Ακόμη και το θεοκρατικό Ιράν πουλάει επίσημα τις μουράτες πινακίδες. Στο Abu Dabi, ο πλειστηριασμός για μια πινακίδα απέφερε 14,7 εκατομμύρια δολάρια! Εμείς όχι, για να συντηρούμε εν γνώσει μας τη διαφθορά στο Δημόσιο.
Εμπρός, Κώστα Καραμανλή και Κυριάκο Πιερρακάκη, ξεκινήστε από τα απλά και τα εύκολα. Το σαλάμι της διαφθοράς καταναλώνεται σε λεπτές φέτες. Αν προσπαθήσετε να το φάτε ολόκληρο, δεν θα τα καταφέρετε!
Ο κ. Ανδρέας Δρυμιώτης είναι σύμβουλος επιχειρήσεων.