Αυτό είναι το τελευταίο μου Υποβολείο. l Αποχωρώ από την ενεργό δράση, που λένε, και ως εκ τούτου επιτρέψτε μου να είναι αυτοαναφορικό. l Είμαι τέκνο της «Καθημερινής» και σ’ αυτήν πέρασα το μεγαλύτερο μέρος του επαγγελματικού μου βίου, που μετρά 50 παρά 1 έτη. Δεν θα πω εγώ τι χαρακτήρισε αυτή την πορεία l –εντάξει, δεν θα το πει κανένας· μόνο μια κλισέ «ανακοίνωση» ίσως βγάλει κάποτε η ΕΣΗΕΑ, Σπύρος Μπιμπίλας των δημοσιογράφων– l γνωρίζω όμως πως ένα χαρακτηριστικό της ήταν η Φυγή. Εφευγα από δουλειές γιατί κυνηγούσα ένα όνειρο: να κάνω κάτι που θα με γεμίζει, αλλά να το κάνω έχοντας το σεβασμό των ανωτέρων μου. Δούλεψα σκυλίσια, αλλά κατάφερα και τα δύο. Χρειάστηκε όμως να φεύγω. Ιδίως στη 12ετία 1980-1992 άφησα πίσω μου διαδοχικά πέντε δουλειές, και τι δουλειές: l ΕΡΤ (θεία Μονιμότητα!), Καθημερινή, Μεσημβρινή, Νέα, μετά πάλι στην «Κ», μετά Βήμα… l Εφευγα για πολύ διαφορετικούς κάθε φορά λόγους, αλλά τις περισσότερες φορές ήταν όταν ένιωθα πως δεν είχα τη στήριξη που ήταν απαραίτητη για να κατευθύνω αποτελεσματικά, χωρίς τρικλοποδιές, μια πολυπρόσωπη ομάδα συντακτών σε μια απαιτητική, όσο και απολαυστική εργασία. Εφευγα. Μία μόνο φορά ήταν που το μετάνιωσα, αργότερα, πικρά και βασανιστικά: ήταν η παραίτησή μου από την «Κ» το 1989, μετά το κοσκωτικό τσουνάμι που κλυδώνισε επικίνδυνα τότε την εφημερίδα, εγκαταλείποντας, ο φιλότιμος βλαξ, ένα πολυμελές Πολιτιστικό Τμήμα, το οποίο για πρώτη φορά στην ιστορία της είχε αποκτήσει η «Κ», επί Κοσκωτά – ώς τότε διέθετε, τιμία πλην πτωχή, μόνο ένα τεταρτημόριο σελίδας στα πολιτιστικά, με ενάμιση συντάκτες. l Τμήμα όπου, ως υπεύθυνος, είχα δουλέψει επί διετία απίστευτες ώρες και με μεγάλο πάθος για να το στελεχώσω σωστά, να το ντρεσάρω σε ομάδα και να το καταστήσω αποδοτικό και σεβαστό μέσα σε μια εφημερίδα σαν την «Κ». l Για λόγους «συμπαράστασης» είχα φύγει τότε, αλλά έτσι διέπραξα το μεγαλύτερο λάθος της ζωής μου: δεν εγκαταλείπεις για τίποτα ένα «παιδί σου», σίγουρα όχι για μια ιστορία που η συνέχειά της σε άφηνε με ανοιχτό το στόμα λίγο καιρό αργότερα – και μ’ ένα αυτοπαράσημο ανοιχτής παλάμης. l Το πλήρωσα πικρά, βασανιστικά, και μάλιστα και εν τω τόπω του εγκλήματος, που λένε, από το 1996 που επέστρεψα στην «Κ» ως απλός συντάκτης. l Τέλη του ’99 μου ανατέθηκε και η νεοπαγής στήλη «Υποβολείο», ψιλοκουσκουσιακών τότε βλέψεων στον καλλιτεχνικό χώρο, όπως αρμοδίως τότε μου είχε λεχθεί, την οποία όμως ο Υποβολεύς, έμπειρος πια οιακοστρόφος, έστρεψε σε χώρο κριτικής ματιάς και ελέγχου εξουσιών – του πολιτιστικού τοπίου κυρίως, αλλά σιγά σιγά και του πολιτικού – πώς ήταν δυνατόν άλλωστε να γίνει διαφορετικά. Η κριτική στάση απέναντι στις ποικίλες εξουσίες ήταν εξαρχής το δημοσιογραφικό πιστεύω μου. l Ετσι γεννήθηκε το Υποβολείο μέσα στο πολιτιστικό μέρος της «Κ», κι εδώ μόνο, σε πιο ανάλαφρο, «καλλιτεχνικό», κέλυφος, φαίνεται πως «της επετράπη», για να τα λέμε όλα, να «εκτρέπεται» από το γνωστό, κλασικό ύφος της «Κ». Τηρώντας όμως πάντα την ουσία της παράδοσής της και τα όρια του καλού γούστου, θέλω να πιστεύω. l Μια γκριμάτσα χαρμολύπης ήταν στην ουσία το Υποβολείο. l
Κύκνειον άσμα.
Με μεγάλη στενοχώρια καταλήγω στην απόφαση να σταματήσω. Νομίζω όμως πως ήρθε το πλήρωμα του χρόνου. l Ευχαριστώ πρώτα τους αναγνώστες που τίμησαν με την προσοχή και, νομίζω, με την αγάπη τους το Υποβολείο· ένα Ευχαριστώ Ζωής στην αγαπημένη μου «Καθημερινή», σε όλες, παλιές και νέες ιδιοκτησίες και διευθύνσεις της που με τίμησαν με την εμπιστοσύνη τους. l Υπήρξαν και πικρά για μένα πρόσωπα και καταστάσεις, φυσικά, όπως σε κάθε εργασιακό χώρο, αλλά τελικά ουδέν κακόν αμιγές καλού. l Ερρωσθε συνάδελφοι, όσοι συνεχίζετε τον αγώνα από τις υγιείς επάλξεις αυτής της εφημερίδας.