Την περασμένη εβδομάδα η Ελλάδα, μαζί με τον υπόλοιπο κόσμο, τίμησε τη μνήμη των θυμάτων του Ολοκαυτώματος. Διοργανώθηκαν εκδηλώσεις, προβλήθηκαν ντοκιμαντέρ, δημοσιεύθηκαν συνεντεύξεις, έγιναν ομιλίες, πολλές εξ αυτών συναισθηματικά φορτισμένες, για την οδυνηρή εμπειρία της Ελλάδας κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν σχεδόν το 90% των Ελλήνων Εβραίων δολοφονήθηκε.
Αναδείχθηκαν ο ηρωισμός και η αποφασιστικότητα των πολλών Ελλήνων που με γενναιότητα αντιστάθηκαν και βοήθησαν. Kορυφαία παραδείγματα ο Αρχιεπίσκοπος Δαμασκηνός και ο μητροπολίτης Ζακύνθου Χρυσόστομος και ο δήμαρχος του νησιού, η στάση των οποίων διδάσκεται σε σχολεία του Ισραήλ και πρέπει να αποτελεί σημείο αναφοράς για τη σχέση του ελληνισμού με την εβραϊκή κοινότητα.
Τα ποσοστά που εξασφάλισε η Χρυσή Αυγή την περασμένη δεκαετία είναι ένα σκοτεινό κεφάλαιο στη σύγχρονη πολιτική ιστορία της Ελλάδας, που δεν πρέπει να ξανανοίξει. Προφανώς, ήταν σε μεγάλο βαθμό αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης. Ωστόσο, η εξέγερση ενάντια στο σύστημα, στη διαφθορά δεκαετιών, καθώς και στις αδικίες και ανισότητες που αναδεικνύονται στην καθημερινότητα, δεν είναι δυνατόν να εκφράζεται μέσω της ψήφου σε ένα κόμμα που χρησιμοποιούσε ναζιστικά σύμβολα. Σίγουρα όχι στην Ελλάδα, δεδομένης της ιστορικής εμπειρίας του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, της καταστροφής και του πόνου που υπέμεινε η χώρα κατά τη γερμανική κατοχή και της γενναίας μάχης που έδωσε εναντίον των δυνάμεων του Χίτλερ.
Τα ποσοστά που εξασφάλισε η Χρυσή Αυγή την περασμένη δεκαετία είναι ένα σκοτεινό κεφάλαιο στη σύγχρονη πολιτική ιστορία της Ελλάδας, που δεν πρέπει να ξανανοίξει.
Ο εορτασμός της Ημέρας Μνήμης του Ολοκαυτώματος αποτέλεσε ευκαιρία για έναν ειλικρινή προβληματισμό. Δεν είναι μόνο το ζήτημα της ακραίας εκδοχής του αντισημιτισμού που εκπροσωπεί η Χρυσή Αυγή. Είναι και η τάση, ισχυρότερη κατά το παρελθόν, να μη γίνεται διάκριση μεταξύ του εβραϊκού λαού στο σύνολό του και των πολιτικών του κράτους του Ισραήλ.
Μπορεί να διαφωνεί κάποιος με μια ενέργεια του Ισραήλ, χωρίς να διολισθαίνει στον αντισημιτισμό. Οι ίδιοι οι Ισραηλινοί, μέσω των πολλών και διαφορετικών κομμάτων τους, επικρίνουν σκληρά τις κυβερνήσεις τους.
Πάντως, τη στιγμή που παρατηρείται αύξηση του αντισημιτισμού παγκοσμίως, υπάρχει η αίσθηση ότι δεν συμβαίνει το ίδιο και με τη νέα γενιά των Ελλήνων, η οποία παίρνει αποστάσεις από δύο βασικά συστατικά του «ελληνικού αντισημιτισμού»: τη θυματοποίηση, το αίσθημα ότι οι Ελληνες ως έθνος αδικούνται και μέσω μιας συνωμοσιολογικής προσέγγισης αυτό οφείλεται και στους Εβραίους, όσο και από τη σύγχυση ανάμεσα σε μια απολύτως αποδεκτή, συχνά επιβεβλημένη, αντίδραση σε συγκεκριμένες πολιτικές αποφάσεις ισραηλινών κυβερνήσεων και στην επαίσχυντη επίθεση κατά των Εβραίων μόνο και μόνο επειδή είναι Εβραίοι.
Παράλληλα, η εμβάθυνση της συνεργασίας Ελλάδας – Ισραήλ, τόσο διμερώς όσο και τριμερώς μαζί με την Κύπρο, δεν είναι μόνο σωστή γεωπολιτικά. Φέρνει τους δύο λαούς πιο κοντά και με τον τρόπο αυτόν επιφέρει ένα ακόμη πλήγμα στον αντισημιτισμό.