Κανείς δεν έχει δίκιο. Είναι σχεδόν αδύνατο να υποστηρίξεις μια τέτοια θέση στον ψηφιακό μύλο των αντίπαλων βεβαιοτήτων, όπου υπάρχουν μόνο άγγελοι και δαίμονες. Ενίοτε όμως σε αυτές τις αντιπαραθέσεις, που κινητοποιούν τα εύφλεκτα πληκτρολόγια, δεν μπορείς να συνταχθείς με κανέναν. Κι ανάποδα: Ο καθένας έχει λίγο δίκιο.
Ο Γιώργος Βαρεμένος έχει δίκιο ότι η παρακαθήμενή του σε τηλεοπτικό πάνελ βουλευτίνα της Ν.Δ. επιχειρούσε ένα φτηνό λαϊκιστικό εφέ. Εχοντας προεκτυπώσει μια φωτογραφία του Αλέξη Τσίπρα, την ανέμιζε για να στηρίξει τάχα τον ισχυρισμό της ότι ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης είναι άνιωθος και δεν πενθεί τον θάνατο των πιλότων της Πολεμικής Αεροπορίας – επειδή πήγε στο θέατρο και μάλιστα χαμογελαστός. Αν θέλει κανείς να κάνει κριτική στον Τσίπρα, μπορεί να βρει επιχειρήματα πιο στέρεα από τέτοια πρωινατζίδικα κόλπα.
Ο Βαρεμένος όμως κατόρθωσε να ξεπεράσει σε ασχήμια την αντίπαλό του, πηδώντας και τον τελευταίο φράχτη που χωρίζει τον ανόητο λόγο από τη βίαιη πράξη. (Αρπαξε και τσαλάκωσε τη φωτογραφία με μια κίνηση επιεικώς απειλητική).
Ποιος λοιπόν έχει δίκιο; Με ποιον είσαι, όταν καλείσαι να διαλέξεις μεταξύ φτήνιας και βαναυσότητας;
Οταν καλείσαι να διαλέξεις μεταξύ φτήνιας και βαναυσότητας.
Το τηλεοπτικό επεισόδιο δεν θα ήταν τόσο καταθλιπτικό, αν δεν αντανακλούσε πιστά την προεκλογική συνθήκη. Ο αστράτευτος ψηφοφόρος έχει κάθε λόγο να αισθάνεται ότι σύρεται σε μια στάθμιση μεταξύ κακού και χειρότερου – σαν να του ζητούν να παίξει τον διαιτητή σε καφενειακό καβγά.
Λένε ότι η αντιπολίτευση αυτή είναι επικίνδυνη. Το λένε επειδή καταφεύγει στην αγανάκτηση (όπως λέγεται κατ’ ευφημισμόν το bullying), τη σκανδαλοθηρία και τη μεθοδολογία της εξωκοινοβουλευτικής (όπως λέγεται κατ’ ευφημισμόν η αντικοινοβουλευτική) Αριστεράς. Τα λένε όλα αυτά επειδή τους στοιχειώνει ακόμη η μνήμη της εποχής που όντως υπήρχε κίνδυνος – που οι πρακτικές αυτές απευθύνονταν σε ένα παλλόμενο, όχι σε ένα άδειο πεζοδρόμιο.
Το Αντιμνημόνιο-χωρίς-μνημόνιο δεν έχει πια εμπρηστική δύναμη. Δεν έχει ούτε την φρεσκάδα, ούτε τα ερείσματα για να οδηγήσει τις εξελίξεις. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι η προεκλογική του υποτροπή είναι χωρίς συνέπειες.
Οι συνέπειες είναι το στένεμα του εκλογικού ορίζοντα σε μια ψυχαναγκαστική επιλογή: Σε κάθε θεσμική ανορθογραφία της πλειοψηφίας, η αντιπολίτευση έχει κάτι πιο βαρύ και τυχοδιωκτικό να αντιτάξει. Σε κάθε παροχή, είναι πάντα έτοιμη να υπερθεματίσει, σπρώχνοντας περισσότερες μάρκες στην προεκλογική τσόχα. Κάθε τοξική εκπυρσοκρότηση της Ν.Δ. μπορεί να την ανταγωνιστεί και να την υπερβεί με έναν δικό της βαρεμένο. Αυτό δεν είναι βέβαια σχέδιο εμπρησμού. Είναι σπιράλ ευτελισμού. Οχι σκόπιμη δολιοφθορά. Αλλά φθορά κατά τύχη.