Σε λίγες ημέρες δύο Ειδικά Δικαστήρια που δικάζουν από το φθινόπωρο ισάριθμους υπουργούς της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ ολοκληρώνουν τον κύκλο τους με την έκδοση αποφάσεων. Η μία δίκη αφορά χειρισμούς και παρασκηνιακές κινήσεις που πραγματοποιήθηκαν –κατά την κατηγορία– στον διαγωνισμό για τις τηλεοπτικές άδειες (2016) με κατηγορούμενο τον πρώην υπουργό Επικρατείας Νίκο Παππά και συγκατηγορούμενο τον επιχειρηματία Χρήστο Καλογρίτσα, ο οποίος έλαβε μέρος στη διαγωνιστική διαδικασία και κατήγγειλε στη συνέχεια ότι η συμμετοχή του έγινε με εντολή του δικαζόμενου υπουργού και είχε στόχο την απόκτηση καναλιού επιρροής της τότε κυβέρνησης.
Η άλλη δίκη με κατηγορούμενο τον πρώην αναπληρωτή υπουργό Δικαιοσύνης Δημ. Παπαγγελόπουλο, κατά βάση, αφορά παρεμβάσεις που καταγγέλθηκε ότι έκανε όταν ήταν υπουργός σε υποθέσεις που εκκρεμούσαν στη δικαιοσύνη. Τις καταγγελίες έκαναν εις βάρος του εισαγγελείς.
Οι δίκες ενώπιον των Ειδικών Δικαστηρίων επαναφέρουν τους προβληματισμούς για τον νόμο περί ευθύνης υπουργών που ισχύει, χωρίς ουσιαστικές τροποποιήσεις την τελευταία εικοσαετία. Στις δίκες που διεξάγονται, μετέχουν συνολικά 23 ανώτατοι δικαστικοί λειτουργοί, 14 από τον Αρειο Πάγο, 12 από το ΣτΕ και τέσσερις ανώτατοι εισαγγελείς. Συνολικά, δηλαδή, 27 ανώτατοι δικαστές και εισαγγελείς ανεβαίνουν στην έδρα των Ειδικών Δικαστηρίων.
Δηλαδή μεγάλος αριθμός ανώτατων δικαστών και εισαγγελέων απασχολούνται επί περίπου ένα εξάμηνο για να δικάσουν αδικήματα παράβασης καθήκοντος, αυτά βαρύνουν ουσιαστικά τους δύο υπουργούς, αδικήματα πλημμεληματικού χαρακτήρα, τα οποία στην καθημερινότητα δικάζονται κατά δεκάδες από πρωτοδίκες. Ο Δημ. Παπαγγελόπουλος βέβαια δικάζεται και για κατάχρηση εξουσίας σε μία παράλειψη της εισαγγελέως Ελένης Τουλουπάκη, κατηγορία σε βαθμό κακουργήματος, επί της ουσίας όμως η κατηγορία εις βάρος της εισαγγελέως και του Παπαγγελόπουλου αφορά θέματα που δεν αντιστοιχούν στη βαρύτητα της κατηγορίας – αλλά δεν είναι του παρόντος.
Με αυτά τα δεδομένα, δεν μπορεί να ισχυριστεί κάποιος ότι τα κυβερνητικά στελέχη δεν πρέπει να έχουν ειδική νομοθεσία, κυρίως σε ό,τι αφορά τη γρήγορη εκκαθάριση των υποθέσεών τους, ώστε να μην υπάρχουν φαινόμενα πολιτικής ομηρίας. Αλλά να συγκροτούνται τόσο βαρείς δικαστικοί σχηματισμοί για να δικαστεί ένας υπουργός για ένα πλημμέλημα, αποτελεί νομοθετική υπερβολή που προσκρούει στη λογική.
Η αλλαγή του νόμου περί ευθύνης υπουργών, θέμα που έχει κατά κόρον απασχολήσει τον δημόσιο διάλογο, ίσως θα ήταν σκόπιμο να εξεταστεί μετά το τέλος των Ειδικών Δικαστηρίων, στη λογική μεταβολών που θα μπορούν να γίνουν πριν από την επόμενη συνταγματική αναθεώρηση. Ετσι, ώστε και οι πολιτικοί να δικάζονται σύντομα μεν, να έχουν δηλαδή ειδικές παραγραφές, αλλά κατά τα άλλα, οι δίκες τους να γίνονται από τα κοινά ποινικά δικαστήρια, όπως για τους άλλους πολίτες. Η εμπειρία άλλωστε από τη δικαστική εκκαθάριση των υποθέσεων του Ακη Τσοχατζόπουλου, που δικάστηκε από κοινά ποινικά δικαστήρια για κατηγορίες που δεν θεωρήθηκαν υπουργικά αδικήματα, κατέδειξε την αξία του επιχειρήματος.