Το βλέμμα τους πάνω στη ζωή, τον μεγάλο άγνωστο, δεν είναι πια το ίδιο. Εχει αλλάξει ο τρόπος που έφηβοι και νέοι ερμηνεύουν την κατάσταση των πραγμάτων: υπό το πρίσμα μιας νέας έγνοιας, ότι, στους πολλούς διαρκείς αγώνες τους, προστίθεται τώρα και εκείνος της επιβίωσης από «την κακιά την ώρα», τις ασυγχώρητες κρατικές παθογένειες. Κλονισμένη από την τραγωδία, η συνείδησή τους αναρωτιέται και ριγεί. Και η ταραχή γίνεται κραυγή που συμπυκνώνει όλες τις σύγχρονες αγωνίες. Η ιδέα των νέων για τον κόσμο οικοδομείται πλέον πάνω στην επίγνωση αθροισμένων κινδύνων.
Ηταν ξέχειλη η συγκίνηση με τη μορφή αυτοσχεδίων φράσεων και ζωντανών σχηματισμών σε αυλόγυρους σχολείων, περιβάλλοντα σχολών, γήπεδα αθλητικών ομάδων. Εντονα αποτυπωμένος ο εσωτερικός κραδασμός πάνω στα σκοτεινιασμένα πρόσωπα. Αυτόματη η συμμετοχή στο ποτάμι των διαδηλώσεων.
Η χώρα συγκρούστηκε με τον σκοτεινό εαυτό της τεμαχίζοντας τη ροή του χρόνου σε ένα ανυποψίαστο πριν και σε ένα φουρτουνιασμένο μετά, μετατρέποντας την πραγματικότητα των σιδηροδρόμων, το διεφθαρμένο αμαρτωλό κουβάρι, σε ένα σωρό από άλυτους γρίφους. Η τραγωδία αφαίρεσε από τον καμβά των μετακινήσεων (και όχι μόνο) βασικά του ερείσματα. Σημάδεψε βαθιά. Τίποτα δεν θα είναι στο εξής όπως πριν. Ενα κομμάτι της παλιάς τάξης δείχνει να πεθαίνει, και αυτό που θα το αντικαταστήσει δεν έχει αρχίσει ακόμη να παίρνει μορφή. Η ακινησία μετά την καταστροφή. Σε στιγμές κρίσης δεν είναι σαφές τι πρέπει να πει κανείς για να πείσει. Συχνά, και το τι πρέπει να κάνει προκειμένου να θεμελιώσει ξανά την εμπιστοσύνη, να ανασυνθέσει την εικόνα μιας ασφαλούς πολιτείας.
Πάντως οι νέοι δεν μοιάζουν να θέλουν το ξαναχτίσιμο μιας συνθήκης φτιαγμένης από τα παλιά υλικά, τη διατήρηση της αντινομίας ανάμεσα στις επωάσεις της αποσύνθεσης και στις τεκμηριώσεις της αναγέννησης. Η αμφιβολία διείσδυσε παντού. Η χώρα τραντάχθηκε. Το καζάνι βράζει. Από την άλλη, η παύση, η αμηχανία του πολιτικού συστήματος δεν επουλώνει τη φριχτή πληγή, δεν αναζωογονεί τους κλονισμένους θεσμούς. Το κενό καταστρέφει αξίες, γεννά φαντάσματα. Πιέζει η ανάγκη για επανεκκίνηση σε καθαρή βάση· τα έργα συνδέονται με την ελπίδα ότι η ανάκαμψη είναι εφικτή, ότι τα καλά πράγματα είναι ακόμη εκεί. Αυτό δείχνουν να ζητούν οι νέοι. Να αναδομηθούν εκ βάθρων τα ρημαγμένα κομμάτια της μηχανής, να εκκινήσει ο χρόνος της μεταβολής. Γίνεται;