Να το ξεκαθαρίσω από τις πρώτες γραμμές του κειμένου. Η Ελλάδα δεν έχει «βαθύ» κράτος. «Βαθύ κράτος» έχουν μόνον οι σοβαρές χώρες. Στην Ελλάδα υπάρχει κομματικό κράτος. Ας εξετάσουμε τις διαφορές τους για να κατανοήσουμε και τις σχετικές πολιτικές προεκτάσεις.
Το «βαθύ» κράτος έχει τις δικές του ελίτ, που αναπαράγουν την ιδεολογία του, όπως αυτή έχει διαμορφωθεί με το πέρασμα του χρόνου. Το «βαθύ» κράτος είναι μια αυτόνομη δομή με τα δικά της συμφέροντα, τα οποία υπερασπίζεται απέναντι σε έξωθεν παρεμβάσεις. Εκφράζει κατά βάσιν μια συντηρητική θεώρηση των πραγμάτων, καθώς ό,τι εκπροσωπεί έχει διαμορφωθεί και παγιωθεί πριν από δεκάδες χρόνια. Γι’ αυτό και στέκεται με σκεπτικισμό σε αναθεωρήσεις και ρηξικέλευθες τομές, κάτι που δεν είναι πάντα αρνητικό. Το «βαθύ» κράτος αποτελεί τη βάση του κράτους, τον κλειστό πυρήνα του, που διαιωνίζει λειτουργίες, νοοτροπίες και συμπεριφορές. Το «βαθύ» κράτος έχει συνέχεια που την εξασφαλίζουν ελίτ και μηχανισμοί, οι οποίοι έχουν συγκροτηθεί για την υπεράσπιση των συμφερόντων του.
Στην Ελλάδα ποτέ δεν είχαμε τέτοιες ελίτ και ποτέ δεν είχαμε μια κρατική οντότητα με ίδια συμφέροντα. Το κράτος το λεηλατούσαν τα κόμματα, τα οποία είχαν με αυτό μια ιδιοκτησιακή σχέση. Ηταν μια σχέση ευτελής, που αφορούσε αποκλειστικά τη νομή του. Αλλωστε και οι «ελίτ» στην Ελλάδα είχαν μια κατσαπλιάδικη νοοτροπία απέναντι στο ελληνικό κράτος, που πιο πολύ ήταν ελληνικό δημόσιο παρά κράτος. Πιο πολύ ήταν και παραμένει ένα άθροισμα υπηρεσιών, παρά μια αυτόνομη δομή με την ιδεολογία της και τα συμφέροντά της. Στην Ελλάδα, όποιο κόμμα κυβερνάει ελέγχει και τον κρατικό μηχανισμό, άνευ εσωτερικών αντιστάσεων. Απεναντίας, η λεγόμενη δημόσια διοίκηση είναι πρόθυμη να παραδοθεί στις ορέξεις του εκάστοτε κυβερνώντος κόμματος.
Συμπερασματικά, αυτό που λέμε στην Ελλάδα «βαθύ» κράτος δεν υπάρχει. Γιατί ένα «βαθύ» κράτος αντιλαμβάνεται πως για να συνεχίσει να λειτουργεί θα πρέπει και να ανανεώνεται και να αποδέχεται αναγκαίες, αλλά ελεγχόμενες μεταρρυθμίσεις. Στην πατρίδα μας το γνωστό «όχι σε όλα» των διαφόρων συντεχνιών δεν αποτελεί έκφραση κανενός «βαθέος» κράτους, αλλά είναι η χυδαία προσπάθεια αυτών των συντεχνιών να διατηρήσουν τα κεκτημένα που τους παραχώρησε η πολιτική εξουσία.