Είναι κάπως σαν να παρακολουθούμε τηλεοπτική σειρά. Ενα ζωντανό Netflix, δίπλα μας. Ενας 37χρονος εισβάλλει στο σπίτι 46χρονου, τον πιάνει κυριολεκτικά στον ύπνο, τον δολοφονεί μπροστά στα μάτια της γυναίκας, του γιου και των εγγονών του, που βρίσκονται στον ίδιο χώρο. Ο δράστης ανεβάζει στο TikTok βίντεο όπου μιλάει για τη δολοφονία, απειλεί με νέες δολοφονίες εάν υπάρξουν αντίποινα και μετά κατευθύνεται προς το αστυνομικό τμήμα για να παραδοθεί.
Το έγκλημα διαπράχθηκε, σύμφωνα με όσα έγιναν γνωστά, γιατί χάλασε η συμφωνία για αγοραπωλησία της 15χρονης εγγονής του θύματος, που ο δράστης είχε ζητήσει να αγοράσει ως νύφη για τον 17χρονο γιο του. Οι πληροφορίες μιλούν για αντίτιμο 6.000 ευρώ. Δεν αργούν να κυκλοφορήσουν και άλλα βίντεο. Σε κάποιο φαίνεται να αρπάζουν με τη βία την ανήλικη από το σπίτι της. Αλλα βίντεο δείχνουν τους εμπρησμούς σπιτιών που προκάλεσαν ως αντίποινα συγγενείς του θύματος. Οι περιγραφές κάνουν λόγο για «έκρυθμη κατάσταση» και «μεγάλη ανησυχία» για αιματηρή συνέχεια, για συγγενείς που ξεκίνησαν από τη Γερμανία και καταφθάνουν για να λύσουν τις διαφορές τους.
Ούτε τηλεοπτική σειρά είναι, ούτε κάποιο περιστατικό ξένο και ακραίο για εμάς, σε άλλη χώρα, μακριά. Στην Ξάνθη γίνονται όλα αυτά, τις τελευταίες μέρες. Με προσεκτικές διατυπώσεις, τοπικοί παράγοντες και δημοσιογράφοι μιλούν για «κοινωνικό ζήτημα» αναφερόμενοι στην «παράδοση» συμφωνημένων γάμων μεταξύ ανηλίκων και αγοραπωλησίας κοριτσιών με αυτό τον σκοπό. Με προσοχή και οι αναφορές σε αυξημένη εγκληματικότητα στην περιοχή. Την ίδια στιγμή, ο «διάλογος» μεταξύ των αντίπαλων στρατοπέδων, που διαμορφώθηκαν με αφορμή τη δολοφονία, συνεχίζεται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Μετράει κάποιος πόσα εγκλήματα έχουν μέχρι τώρα περιγραφεί; Εκτός από το προφανές, της ανθρωποκτονίας. Είναι διαφορετική η περίπτωση της 15χρονης από την Ξάνθη από τις περιπτώσεις των 14χρονων σε Κολωνό και Νέα Σμύρνη; Εχουμε από τη μια κακοποίηση, βιασμούς, μαστροπεία και από την άλλη ένα «κοινωνικό ζήτημα»;
Δεν είναι η πρώτη φορά που υπό τον μανδύα αναγνώρισης «ιδιαίτερων παραδόσεων» και καταβολών γίνονται ανεκτές κραυγαλέες παρανομίες. Νησίδες σχετικής εφαρμογής του νόμου ανθούν σε πολλές περιοχές της χώρας με επίκληση της ανοχής στο διαφορετικό.
Η «ιδιαίτερη περίπτωση» του Δροσερού Ξάνθης δεν είναι ούτε η πρώτη και είναι βέβαιο ότι δεν θα είναι η τελευταία. Στρέφουμε την προσοχή μας εκεί, σε αυτές τις «νησίδες», όταν η κατάσταση βγει εκτός ελέγχου, όταν κακοφορμίσει η ανοχή και όταν η ατιμωρησία, που κατά κανόνα τη συνοδεύει, εκληφθεί ως απόλυτη ασυλία. Οταν κατά κανόνα είναι αργά, έχει γίνει κάποιο μεγάλο κακό.
Είναι μια άλλη έκφανση αδιαφορίας για την αντιμετώπιση δύσκολων ζητημάτων, προκλήσεων για την οργανωμένη πολιτεία, που υπό κανονικές συνθήκες δεν θα έπρεπε να ανέχεται, και πολύ περισσότερο να συντηρεί με την αδιαφορία της και την απροθυμία της να εμπλακεί, περιοχές πολλών ταχυτήτων –ως προς τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις– στη χώρα.