Eάν τρεις συγκεκριμένοι άνθρωποι είχαν κάμει με στοιχειώδη ευσυνειδησία τη δουλειά τους εκείνο το βράδυ, το τραγικό δυστύχημα στα Τέμπη δεν θα είχε συμβεί και 57 άνθρωποι δεν θα είχαν χάσει τη ζωή τους αδίκως. Ενας από τους τρεις σταθμάρχες έχει συλληφθεί και κρατείται. Αλλοι δύο καλούνται από τη Δικαιοσύνη. Αλλά και οι τρεις ζητούν αναβολή για να απολογηθούν. Και τους δίδεται! Εχουν περάσει έκτοτε πάνω από δύο εβδομάδες και ακόμη παίρνουν αναβολές. Προκειμένου να προετοιμάσουν την απολογία τους, λέει. Δεν βλέπω τι είδους προετοιμασία χρειάζεσαι για να πεις τι δεν έκαμες μια συγκεκριμένη μέρα και ώρα προσφάτως, και γιατί δεν το έκαμες αυτό που είχες καθήκον να κάνεις.
Στο μεταξύ, πολιτικά κόμματα, τηλεοπτικοί σταθμοί και εφημερίδες καταπιάνονται να πετροβολάνε την κυβέρνηση για ευθύνες, που δεν παραδέχθηκαν εκείνοι ποτέ για τον εαυτό τους, σε μεγαλύτερες τραγωδίες. Οργισμένοι «νεαροί» διακόπτουν βίαια τα μαθήματα σε πανεπιστήμια. Αλλοι «οργισμένοι» κάνουν καταλήψεις σε σχολεία και με την ευκαιρία σπάνε και κάμποσα θρανία. Πανελλαδικές απεργίες οργανώνονται απανωτά. Υπουργοί εγκαλούνται στη Βουλή. Οι διαδηλώσεις είναι καθημερινές με συνθήματα παρδαλά, με καταστροφές, φωτιές και απόπειρες, μπας και επιτύχουν επιτέλους να κάψουν ζωντανό κανέναν αστυφύλακα.
Αυτά φαίνεται να τα θεωρούν χρήσιμα όπλα όσοι έχουν συμφέρον και στόχο να μην εκλεγεί ξανά αυτή η κυβέρνηση. Αλλά για μένα, τον ανθρωπάκο, που ελπίζει ότι αυτό το φοβερό πάθημα θα γίνει μάθημα και ότι στο εξής θα μπορώ να στέλνω το παιδί μου στη Θεσσαλονίκη με το τρένο άφοβα, αυτά είναι πολύ κακά μαντάτα. Μέσα στη θολούρα που σηκώνεται, οι αυτουργοί θα γλιστρήσουν προς τη σκιά, θα ξεχαστούν και τελικά εκείνοι μεν θα τη γλιτώσουν φθηνά, η δε χοντρόπετση ασυνειδησία τους, με τα συνακόλουθα δυστυχήματα, θα βρίσκει μιμητές.
Θυμίζω το «Εξπρές Σάμινα»: Τον Σεπτέμβριο του 2000 το πλήρωμα στρώθηκε σύσσωμο να παρακολουθήσει ποδόσφαιρο, βάζοντας το πλοίο στον αυτόματο. Το μεγάλο οχηματαγωγό τσακίστηκε στην ξέρα εμπρός στο λιμάνι της Πάρου. Πνίγηκαν 81 άνθρωποι, 200 μεταφέρθηκαν σε νοσοκομεία. Ο λιμενάρχης πέθανε από συγκοπή, πολεμώντας να σώσει κόσμο. Ο πλοιοκτήτης, μπρος στην κατακραυγή που καλλιεργήθηκε εναντίον του, αυτοκτόνησε. Αλλά οι αυτουργοί, ο πλοίαρχος κι οι αξιωματικοί, γλίστρησαν όμορφα όμορφα στη σκιά, το πήγαν από αναβολή σε αναβολή, δικάστηκαν τελικά πολλά χρόνια αργότερα και το 2010 ήταν πάλι όλοι έξω και ούτε γάτα ούτε ζημιά. Ωραίο παράδειγμα προς μίμησιν!
Η ατιμωρησία τρέφει την ανευθυνότητα. Και τίποτα δεν μπορεί να βελτιωθεί αν δεν καλυτερέψει το ανθρώπινο δυναμικό. Δηλαδή να απολύονται οι σκάρτοι και να κυριαρχούν οι ικανοί και υπεύθυνοι. Γι’ αυτό χρειάζεται η αξιολόγηση, σύστημα που είχαμε στην Ελλάδα, όπως παντού αλλού στον κόσμο, αλλά το καταργήσαμε λίγο μετά τη Μεταπολίτευση. Και έτσι, με τα χρόνια, ρίζωσε εδώ ένας στρεβλός συνδικαλισμός, με σκοτεινές διαπλοκές. Αυτός είναι που πασχίζει να μας καθηλώνει στο τέλμα που τον βολεύει και ερεθίζεται βλέποντας τη ραγδαία ανάκτηση του διεθνούς κύρους μας, τον ταχύτατο επανεξοπλισμό, τις διπλωματικές επιτυχίες, την ανεργία να πέφτει από το 19% στο 11%, τα ναυπηγεία να ανοίγουν ξανά, να εγκαθίστανται εδώ μεγάλες διεθνείς εταιρείες και την ψηφιοποίηση να κάνει τα γιγαντιαία της άλματα. Ως απειλή τα βλέπει όλα αυτά για τα ιδιωτικά του συμφεροντάκια, για τα σουβλάκια και για τα μπλάνκο του.
Το δικό μας το συμφέρον όμως, το γενικό, απαιτεί να μπει τέρμα στην ανεμελιά, στο φαγοπότι και τον χαβαλέ. Ο κάθε κατεργάρης να κάτσει στον πάγκο του και να κάνει σωστά τη δουλειά του. Γι’ αυτό η δίκη των σταθμαρχών πρέπει να προχωρήσει και μάλιστα πολύ γρήγορα. Οχι πάλι τα ίδια του «Εξπρές Σάμινα». Ούτε τα τέσσερα χρόνια για το Μάτι. Πρέπει να δούμε σύντομα τις καταδίκες. Πρέπει να τιμωρηθούν παραδειγματικά οι ανίκανοι και ασυνείδητοι και να μπει σύστημα που να τους πετάει έξω ανελέητα. Η μελλοντική μας ασφάλεια εξαρτάται από το αν σήμερα θα απαιτήσει ο καθένας μας τον παραδειγματικό κολασμό και την υιοθέτηση αυστηρής αξιολόγησης.
Αλλιώς είναι αναπόφευκτο να ζήσουμε και άλλες τέτοιες σπαραχτικές κηδείες. Και τότε, κάποιοι από μας θα ακολουθούν τα φέρετρα διπλά φαρμακωμένοι και από την απώλεια του αγαπημένου τους ανθρώπου, αλλά και από την επίγνωση ότι συνήργησαν στο κακό, αφού την κρίσιμη ώρα, σήμερα δηλαδή, στάθηκαν αδιάφοροι – τόσο τυφλοί και τόσο, μα τόσο πολύ δειλοί.
Η κ. Αθηνά Κακούρη είναι συγγραφέας.