Απαράλλακτες απειλές ακολουθούν σταθερά η μία την άλλη. «Είναι υψηλότερος από ποτέ ο κίνδυνος ενός πυρηνικού πολέμου, η Μόσχα βρίσκεται σε de facto σύγκρουση με την Ουάσιγκτον για τον πόλεμο στην Ουκρανία», είπε προ ημερών ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Ριαμπκόφ. Επαναλαμβάνοντας τη χιλιομασημένη φοβέρα των Πούτιν, Μεντβέντεφ, Πεσκόφ, Λαβρόφ. Κάθε φορά που δυτικές χώρες αναγγέλλουν αποστολή στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία, η Ρωσία ξεσπάει σε πυρηνικές απειλές. Χωρίς νέο περιεχόμενο ή το επιφαινόμενο μιας διαφορετικής σημασίας, ως ρεφρέν ενός κυνικού εκφοβισμού. Απότοκο μιας έξαρσης κυριαρχικού παραλογισμού; Μπλόφα; Ή προπαγάνδα; Προπαγάνδα, λένε οι αναλυτές. Ομως… Οσο υπάρχουν πυρηνικά, μπορούν να εκτοξευθούν. Από τον Πούτιν ή άλλον (απελπισμένο, παγιδευμένο, ημιπαράφρονα) κάτοχο κεφαλών.
Ο Πούτιν έχει θέσει –το υπενθυμίζει συνεχώς– τα πυρηνικά του σε «ειδικό καθεστώς μάχης». Ορος επινοημένος από τον ίδιο, για χρήση μάλλον στη μάχη ρητορικής, την οποία θεωρεί ότι κερδίζει ενάντια σε μια Δύση, όπως πιστεύει, ευάλωτη στην παραπληροφόρηση και τις θεωρίες συνωμοσίας, με χαμηλή εμπιστοσύνη στις κυβερνήσεις, μια Δύση που φοβάται τα ρωσικά πυρηνικά περισσότερο απ’ ό,τι η Ρωσία τα δυτικά πυρηνικά. Μέχρι στιγμής οι πυρηνικές κεφαλές μοιάζουν χρήσιμες μόνο για το πογκρόμ ψυχολογικού εκφοβισμού που εξαπολύει ο Πούτιν. Με στόχο να κρατήσει Ουκρανία και Δύση χωριστά.
Είναι αυτή μια στρατηγική που υπονομεύει ή ενισχύει την αρχιτεκτονική των επιχειρημάτων πάνω στην οποία βασίζεται η έπαρση του αναθεωρητή; Για τον κοινό νου, η εκτόξευση πυρηνικών απειλών εγκυμονεί είτε έναν γλυκύ ή έναν φαρμακερό καρπό, ανάλογα με την έκβαση του πολέμου. Εάν η χώρα με το μεγαλύτερο πυρηνικό οπλοστάσιο στον κόσμο (5.997 κεφαλές, από τις οποίες οι 1.520 έχουν αποσυρθεί· διαθέσιμες ή ενεργές 2.565 στρατηγικές και 1.912 τακτικές) υποστεί ήττα, η σημασία της κατοχής πυρηνικών όπλων θα περισταλεί και η ανάγκη απαγόρευσης της παραγωγής, αποθήκευσης, χρήσης ατομικών βομβών θα καταστεί περισσότερο αποδεκτή. Αντιθέτως, αν η Ουκρανία ηττηθεί, η Ρωσία ενδέχεται να εφαρμόσει και σε άλλους τον κριό της πυρηνικής απειλής. Οι χώρες που κατέχουν πυρηνικά όπλα θα αναδυθούν περισσότερο ισχυρές, εκείνες που δεν διαθέτουν θα σπεύσουν να αποκτήσουν. Το πυρηνικό ταμπού θα προσφέρει μικρή προστασία ενάντια σε ηγέτες παραληρηματικούς ή φανατικούς. Και θα εγκατασταθεί ξανά το φάντασμα του πυρηνικού αυτοκτονικού ιδεασμού.
Το πυρηνικό bullying του Πούτιν, ένα κυνικό παιχνίδι με τη φωτιά, ανεβάζει ξανά ταχύτητες στην πυρηνική κούρσα.
Οι ΗΠΑ σήμερα διαθέτουν 5.428 πυρηνικές κεφαλές, η Κίνα 350, η Γαλλία 290, το Ηνωμένο Βασίλειο 225, το Πακιστάν 165, η Ινδία 160, το Ισραήλ 90, η Βόρεια Κορέα 20. To Πεκίνο θα μπορούσε να πενταπλασιάσει το οπλοστάσιό του έως το 2035. H Βόρεια Κορέα ετοιμάζεται για την έβδομη πυρηνική δοκιμή. Το Ιράν επιταχύνει τον εμπλουτισμό ουρανίου. Η Ινδία εκσυγχρονίζει το πυρηνικό της οπλοστάσιο. ΗΠΑ και Ρωσία εισέρχονται σε μια νέα κούρσα πυρηνικού ανταγωνισμού και όλοι μαζί ίσως σε μια νέα ψυχροπολεμική περίοδο, που θα λιγοστέψει κι άλλο το πετσοκομμένο όραμα για μια υφήλιο χωρίς πυρηνικά.
Μετά μια 67ετή κούρσα πυρηνικού αφοπλισμού και τη συρρίκνωση του παγκόσμιου πυρηνικού οπλοστασίου μέσω δεκάδων διμερών, πολυμερών, διεθνών συνθηκών, όπως οι SALT I, SALT II, START I, START II, TPNW (συμφωνία πλήρους απαγόρευσης των πυρηνικών όπλων – τέθηκε σε ισχύ τον Ιανουάριο του 2021, αλλά δεν υπογράφηκε από καμία πυρηνική δύναμη), NEW START μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας, οι πυρηνικές δυνάμεις τρέχουν τώρα προς έξυπνα υπερηχητικά συστήματα και νέας τεχνολογίας ευέλικτο πυρηνικό εξοπλισμό. Καμία συμφωνία δεν περιορίζει την κατασκευή των (μικρότερων με βεληνεκές έως 300 μίλια) τακτικών, μη στρατηγικών όπλων, που σχεδιάστηκαν για χρήση στα πεδία των μαχών της Ευρώπης κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου. Η Ρωσία διαθέτει, όπως αναφέρθηκε, 1.912 μη στρατηγικές πυρηνικές κεφαλές, οι ΗΠΑ 100 σε πέντε ευρωπαϊκές χώρες. Μια τέτοια κεφαλή έχει εκρηκτική απόδοση έως 300 κιλοτόνους, 20 φορές μεγαλύτερη από εκείνη της βόμβας της Χιροσίμα.
Ο,τι προσδίδει στον κόσμο μια σταθερή φυσιογνωμία οφείλεται στην ειρήνη. Αυτήν γεύτηκε για δεκαετίες ο ανεπτυγμένος κόσμος. Τώρα η πρωτόφαντη, φρικώδης, πλήρως αποσταθεροποιητική (ρητορική;) απειλή θρυμματίζει στέρεα εδάφη. Μόνο η κατάργηση του τρομακτικού υπερόπλου θα μπορούσε να αποσείσει την κατάρα που επικρέμαται και πάλι πάνω από την Ιστορία. Ανέφικτη. Και εμείς ξανά δέσμιοι του παραλόγου.