Οκτακόσιες χιλιάδες ευρώ ανά γονέα, ανά παιδί, είναι πολλά λεφτά. Σε μια τετραμελή οικογένεια, μπορεί να μεταβιβαστεί αφορολόγητα περιουσία 3,2 εκατομμυρίων ευρώ, γεγονός που σίγουρα διαιωνίζει την ανισότητα. Ο άκληρος τριαντάρης, που κοιτάει αποσβολωμένος τις αγγελίες με τα ενοίκια, δεν θα μπορέσει ποτέ να ανταγωνιστεί τους κληρονόμους, όσο κι αν καταφέρει να αμειφθεί για την εργασία του.
Η πρόθεση αλλαγής αυτού του αφορολόγητου δεν είναι κάτι απροσδόκητο από ένα αριστερό κόμμα. Αυτό που είπε ο Γιάννης Δραγασάκης –«Δεν είναι δυνατόν σήμερα να φορολογούμε με 5% τα μερίσματα», «Δεν είναι δυνατόν να απαλλάσσουμε από τον φόρο τη μεταβίβαση με γονικές παροχές μεγάλων περιουσιών»– είναι μάλλον αναμενόμενο. Κι ωστόσο, στα εκλογικά συμφραζόμενα, τα νούμερα δύσκολα ακούγονται. Ακούγεται μόνο «φορολόγηση», «ΣΥΡΙΖΑ» και –το ταμπού των ταμπού– «γονικές παροχές». Τη «γονική παροχή» τη θέλει αφορολόγητη ακόμη κι ο γονέας που δεν έχει περιουσία να μεταβιβάσει – αλλά ζει με την προσδοκία ότι θα καταφέρει «να αφήσει κάτι στο παιδί».
Αυτό που πολιτικά όλο τον υπόλοιπο καιρό είναι μπανάλ, στην εκλογική ψυχολογία μπορεί να προκαλέσει ασύμμετρο αποτύπωμα. Το ίδιο και στο προσφυγικό. Ζωντανή απειλή δεν υπάρχει. Δεν είμαστε σε κατάσταση 2020, ούτε στον Εβρο ούτε στη Λέσβο. Κι όμως, μια τροπολογία στην επιτροπή προϋπολογισμού του Ευρωκοινοβουλίου μπορεί να προκαλέσει εκλογική αναζωπύρωση του θέματος. Ιδίως αν τη συσσώρευση του προσανάμματος (για τη ανάσχεση της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης στην επέκταση του φράχτη στον Εβρο) έχει προκαλέσει ένας ευρωβουλευτής που είχε διαπρέψει στο real estate του προσφυγικού.
Η επιστροφή στο στοιχειώδες ρεπερτόριο.
Αμφότερα τα μέτωπα –φορολόγηση και προσφυγικό– δείχνουν τι μορφή επιχειρεί να δώσει η Νέα Δημοκρατία στην προεκλογική αντιπαράθεση. Απέναντι στον σκανδαλοθηρικό και καταγγελτικό λόγο του ΣΥΡΙΖΑ, η Ν.Δ. θα (επαν)εγείρει την ατζέντα που κατέστησε αρχικά το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης μειοψηφικό: Θα επεκτείνετε τον φράχτη στον Εβρο, ναι ή όχι; Θα επαναφέρετε τους φόρους που καταργήσαμε, ναι ή όχι; Θα αφήνετε την αστυνομία να μπαίνει στα πανεπιστήμια και να καθαρίζει τις καταλήψεις;
Η γλώσσα μπορεί να ακούγεται πολυφορεμένη. Είναι όμως αποτελεσματική, γιατί σε όλα αυτά τα μέτωπα ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει καταφέρει να συνδεθεί με την κοινωνική πλειοψηφία – ακόμη κι όταν, όπως στο αφορολόγητο των παροχών, αυτό που λέει είναι προς το συμφέρον των πολλών.
Η διαφαινόμενη περιτοίχιση του ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι αποτέλεσμα κάποιας νεοδημοκρατικής επιδεξιότητας. Είναι μάλλον συνέπεια της συριζαϊκής ακινησίας. Σε πολλά θέματα αξιακής περιωπής –όπως η εκπαίδευση, η άμυνα και το προσφυγικό– το κόμμα λέει τα ίδια που έλεγε και το 2012, ή το 2015. Ο αριστερός συντηρητισμός θα αρχίσει τώρα να ξαναφαίνεται. Και να ξανακοστίζει.