Δεν είναι καθόλου καλό σημάδι για την ισχυρότερη δυτική δημοκρατία το γεγονός πως το 2024 ενδέχεται να είναι αντίπαλοι για την προεδρία ένας 82χρονος και ένας 78χρονος. Δείχνει την αδυναμία του αμερικανικού συστήματος να αναζητήσει νέα, δυναμική ηγεσία, που να μπορεί να εμπνεύσει τους Αμερικανούς, αλλά και τη Δύση. Το κατεστημένο των ΗΠΑ μπόρεσε να ανακαλύψει έναν Κένεντι, έναν (όχι νέο αλλά δυναμικό) Ρέιγκαν, έναν Κλίντον. Τώρα μοιάζει να βρίσκεται σε αδιέξοδο.
Πώς καταλήξαμε εδώ; Ο Τραμπ έχει καταφέρει να ελέγξει ξανά τη βάση του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος. Οι μετριοπαθείς Ρεπουμπλικανοί είναι φοβισμένοι ή ανύπαρκτοι. Εκείνοι που θα μπορούσαν να τον αντιμετωπίσουν στο γήπεδο του λαϊκισμού, όπως ο κυβερνήτης της Φλόριντα, δεν πείθουν και δεν διαθέτουν την ορμή και την απήχησή του. Εν τω μεταξύ, οι διώξεις που του ασκήθηκαν ή πρόκειται να του ασκηθούν έγιναν μπούμερανγκ. Συσπείρωσαν τη βάση του κόμματός του. Οι δεδηλωμένοι αντίπαλοί του τρέμουν να του ασκήσουν κριτική· αντιθέτως, αναγκάζονται να τον υπερασπιστούν απέναντι στις επιθέσεις του «συστήματος». Η ισχύς του φάνηκε, άλλωστε, με το πέρασμα του χρόνου μετά τα πρωτοφανή γεγονότα της 6ης Ιανουαρίου στο Καπιτώλιο. Υστερα από το αρχικό άδειασμά του, η ηγεσία των Ρεπουμπλικανών φοβήθηκε και στοιχήθηκε πάλι πίσω του.
Από την άλλη, το Δημοκρατικό Κόμμα έχει τα δικά του αδιέξοδα. Ο Μπάιντεν επέλεξε για αντιπρόεδρο μία πολιτικό που δεν πείθει, δεν έχει καμία ηγετικότητα. Αν ο ίδιος αποφάσιζε να αποσυρθεί, η Χάρις θα ήταν η επικρατέστερη υποψήφια – διάδοχός του. Αν το κόμμα την παρέκαμπτε, θα δυσαρεστούσε δύο κρίσιμες δεξαμενές ψήφων, τους μαύρους και τις γυναίκες. Η Χάρις απέναντι στον Τραμπ δεν θα είχε καμία τύχη, οπότε ο Μπάιντεν κατέληξε να είναι η μόνη λύση.
Ζούμε προφανώς σε μια εποχή που η πολιτική δεν είναι ιδιαιτέρως ελκυστικό επάγγελμα. Η τοξικότητα, οι επιθέσεις, ο ζουρλομανδύας της υπερβολικής πολιτικής ορθότητας απωθούν πολλούς ανθρώπους από τον δημόσιο βίο. Προτιμούν την ησυχία τους και τον ιδιωτικό τομέα. Η ιδέα ότι μπορεί να έχουν επίσης έναν αντίπαλο τρελό, υπερτοξικό, χωρίς όρια, τους φοβίζει ακόμη περισσότερο.
Ο Μπάιντεν δεν είναι ένας κακός πρόεδρος. Ισως να είναι καλύτερος από τον Ομπάμα, καθώς μπόρεσε να περάσει σημαντικά νομοσχέδια από το Κογκρέσο και χειρίστηκε την Ουκρανία με επάρκεια. Η εικόνα ενός τόσο ηλικιωμένου προέδρου δεν προβάλλει πάντως ισχύ, σφρίγος, δυναμισμό. Οι Κινέζοι και όποιοι άλλοι τον αντιμετωπίζουν σαν ένα ακόμη σημάδι παρακμής και μείωσης της αμερικανικής επιρροής.
Εδώ είμαστε όμως. Εχουμε φτάσει σε ένα σημείο που η τύχη της Δύσης θα εξαρτάται από το εάν ένας 81χρονος πολιτικός θα πέσει κατεβαίνοντας τη σκάλα του προεδρικού αεροσκάφους ή από το αν θα πάθει ένα καρδιακό επεισόδιο. Γιατί, μη γελιόμαστε, κάτι τέτοιο θα εξανέμιζε στιγμιαία τις πιθανότητες επανεκλογής του Μπάιντεν. Και ας μη γελιόμαστε επίσης, η επιστροφή ενός –ανεξέλεγκτου πλέον και πανίσχυρου– Τραμπ στην εξουσία θα σήμαινε το τέλος της Δύσης όπως την ξέραμε.