Η εκλογική συντριβή του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. δημιούργησε την προσδοκία στο ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ ότι μπορεί να διεκδικήσει με επιτυχία τη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης στις 25 Ιουνίου.
Θα ήταν μια ιστορική ρεβάνς. Θα επέστρεφε στον πρωταγωνιστικό ρόλο το κόμμα που ίδρυσε ο Ανδρ. Παπανδρέου και κυριάρχησε στη διάρκεια της Μεταπολίτευσης για να φτάσει στο 4% μετά τη χρεοκοπία της χώρας και το πρώτο μνημόνιο.
Υπάρχει τέτοιο ενδεχόμενο; Επαγγελματίες των δημοσκοπήσεων που μετρούν την κινητικότητα στον χώρο της Κεντροαριστεράς δίνουν πιθανότητες 30%, εφόσον το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ αυξήσει το ποσοστό του κατά 10% στην επαρχία (όπου είχε καλύτερες επιδόσεις) και κατά 20% στα αστικά κέντρα. Επομένως, τεχνικά, είναι εφικτή η «αποπασοκοποίηση», η αντιστροφή της pasokification, σύμφωνα με τον όρο που καθιερώθηκε για να περιγράψει τη συρρίκνωση σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων μέσα στη δίνη της μεγάλης οικονομικής κρίσης της προηγούμενης δεκαετίας.
Πολιτικά, όμως, υπάρχει αυτή η δυνατότητα; Σίγουρα όχι, αν συνεχιστεί η παρουσίαση επιμέρους θέσεων αντί μιας συνεκτικής πρότασης με ραχοκοκαλιά την εργασιακή και κοινωνική ασφάλεια, στη βάση της οποίας ορίζεται η σύγχρονη ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία. Ακόμη περισσότερο αποκλείεται, αν αντιγράφονται επικοινωνιακές συνταγές, στερεότυπα και συνθήματα της δεκαετίας του ’80.
Με άλλα λόγια, το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ θα μπορούσε να πάρει πίσω τη δόξα που του πήρε ο ΣΥΡΙΖΑ μέσα στη μνημονιακή αναμπουμπούλα, αν ξαναέγραφε το αφήγημα της Κεντροαριστεράς με όρους μέλλοντος: Διαφορετική προσέγγιση στην αγορά εργασίας (γιατί η ψηφιακή εξέλιξη έχει φέρει σαρωτικές αλλαγές στην απασχόληση), νέες απαντήσεις για το κοινωνικό κράτος (γιατί το δημογραφικό και η αλλαγή της δομής της οικογένειας δημιουργούν νέες προκλήσεις), προτεραιότητα στα παιδιά και στους νέους αντί για τους συνταξιούχους (γιατί η διαγενεακή αδικία έχει πάρει δραματικές διαστάσεις), καθαρές και επεξεργασμένες θέσεις για την κλιματική αλλαγή και τα ενεργειακά, που έχουν πολιτικό κόστος γιατί προϋποθέτουν ρήξεις.
Και οι φόροι; Σε μια χώρα στην οποία υπάρχει θηριώδης φοροδιαφυγή, το μείζον για τη σοσιαλδημοκρατία δεν μπορεί παρά να είναι η διεύρυνση της φορολογικής βάσης και όχι οι φόροι στις γονικές παροχές, που απλώς θα μειώσουν τις εν ζωή μεταβιβάσεις περιουσίας. Και προτεραιότητα, σε μια χώρα που εισάγει ακόμη και λεμόνια, δεν μπορεί παρά να είναι η παραγωγή πλούτου για να αναδιανεμηθεί και όχι η αναδιανομή τού, περιορισμένου, υπάρχοντος.
Ολα αυτά τα ξέρουν πολύ καλά η Αννα Διαμαντοπούλου, που τέθηκε επικεφαλής της επιτροπής της Ε.Ε. για το μέλλον του κοινωνικού κράτους και της εργασίας, και δεν έχει πια καμία σχέση με τη Χαριλάου Τρικούπη, ο Ευ. Βενιζέλος, που κινείται στη σφαίρα της μεταπολιτικής χωρίς κανείς από το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ να τον ενοχλεί, η Χαρά Κεφαλίδου, που δεν εξελέγη βουλευτής στη Δράμα για λόγους που μόνο οι μυημένοι στους μηχανισμούς γνωρίζουν.
Η κ. Αγγελική Σπανού είναι δημοσιογράφος, συγγραφέας.