Το αρχαίο έργο, αυτό πρώτα – κυρίες και κύριοι καλλιτέχνες του θεάτρου και λοιπών συγγενών κλάδων. l Το αρχαίο ελληνικό δράμα είναι το κύριο και πρώτο ζητούμενο· l μετά έρχονται όλα τα άλλα που επικαλείσθε όταν γίνεται θόρυβος l ή και χαμός, όπως φέτος l με το ποιόν παραστάσεων στην Επίδαυρο. l Το κύριο ζήτημα που θα έπρεπε να τίθεται δεν είναι η όντως απαραβίαστη «ελευθερία της καλλιτεχνικής δημιουργίας», όπως το προτάσσουν, συχνά στρεψοδίκως, όλοι σχεδόν όσοι αναλαμβάνουν να απαντήσουν σ’ αυτούς που διαμαρτύρονται για κακοποιητικές παραστάσεις στην Επίδαυρο. l (Και αυτοί επίσης εκφράζουν τη δίκαιη εναντίωσή τους με επιχειρήματα που συνήθως την αποδυναμώνουν). l Το πώς ανεβάζονται τα έργα στο Φεστιβάλ Αρχαίου Ελληνικού Δράματος της Επιδαύρου δεν είναι το μόνο, ούτε καν το πρώτο και σημαντικότερο ζήτημα· l πρώτο και σημαντικότερο είναι το εάν τα έργα που επιλέγουν οι ιθύνοντες του Φεστιβάλ είναι όντως έργα Αρχαίου Δράματος l και όχι περιτρίμματα άγριας ανασκολόπισης του έργου, διανθισμένα με παντοίες, ευφυείς, γελοίες ή και ευτελείς εμπνεύσεις του «αναδημιουργού» και σκηνοθέτη l καθώς και με σχετικά ή και παντελώς άσχετα αποσπάσματα σύγχρονων συγγραφέων, φιλοσόφων, ιεροκηρύκων, διαφημιστών και ό,τι του φανεί του Λωλοστεφανή. l Διότι εκεί είναι και το πρώτο και σημαντικότερο σφάλμα που διαπράττεται όλο και μεγεθυνόμενο τα τελευταία χρόνια: l
Το Φεστιβάλ Επιδαύρου και οι καταπατητές του.
Το πώς ανεβάζεται ένα έργο –οποιοδήποτε έργο– είναι αναντίρρητα ζήτημα της απαραβίαστης καλλιτεχνικής ελευθερίας l – ή «των κανόνων που διέπουν την εποχή της παγκόσμιας εκφραστικής δημοκρατίας», όπως το διατύπωσε ο σκηνοθέτης Βασίλης Παπαβασιλείου σε άρθρο του στην «Κ». l Αλλά το εάν τα έργα που επιλέγονται για να παιχτούν στην Επίδαυρο ανήκουν ή δεν ανήκουν στο Αρχαίο Δράμα δεν είναι ζήτημα προς διαπραγμάτευση, ούτε έχει την παραμικρή σχέση με την περιβόητη «καλλιτεχνική ελευθερία». l Είναι ιδρυτικός όρος αυτού του Φεστιβάλ, τον οποίο δεν μπορεί κανείς βάσιμα να αμφισβητήσει, διότι και σήμερα, 70 χρόνια μετά τη θεσμοθέτησή του, έχει πάντα σπουδαία και πρωτεύουσα σημασία, l όσο και αν την περιφρονούν όλο και περισσότερο θεατρικοί παράγοντες και φεστιβαλάρχες ιεροδιάκονοι του ζορ ζορινά «νεωτερισμού». l Πολύ δε περισσότερο, δεν μπορεί κανείς να παραπλανά το ευρύ κοινό ότι η τάδε παράσταση είναι της «Μήδειας» του Ευριπίδη ή των «Σφηκών» του Αριστοφάνη l – και δεν αρκούν τα «ψιλά γράμματα» που με μισό στόμα και καλλιεπείς εκφράσεις καλύπτουν το γουδοχέριασμα που έχουν υποστεί τα αρχαία έργα σε τέτοιου είδους παραστάσεις· l από τα οποία μόνο το «στόρι» τους σκάει μύτη στην παράσταση, και αν. l Κι αυτό, το γουδοχέριασμα του αρχαίου έργου και ο καταποντισμός του κάτω από σωρεία έτερων και παράταιρων εμπνεύσεων, το παραδέχονται πρώτοι οι ίδιοι οι δημιουργοί της παράστασης, l όπως λ.χ. ευθέως και ανενδοιάστως ο σκηνοθέτης Κάστορφ της «Μήδειας». l
«Λοιπόν, απαγορεύεται να εμπνέεται κανείς από τα αρχαία έργα και να ανεβάζει τα δικά του δημιουργήματα στη σκηνή;». l Μόνο ανόητος θα υποστήριζε κάτι τέτοιο. l Υπάρχουν όμως και πολλές άλλες εύλογες απορίες ή και ενστάσεις που σίγουρα εγείρονται από τα όσα υποστηρίζω σήμερα εδώ. l Το θέμα λοιπόν απαιτεί να επανέλθω. l Είχα σκεφθεί να προτείνω στην «Κ» εκτενέστερο άρθρο για το θέμα, σε άλλες σελίδες βέβαια, αλλά είπα να σεβαστώ το Υποβολείο και να αναπτύξω εδώ, όσο μπορώ, τη γνώμη μου l – και την πρότασή μου προς το υπουργείο Πολιτισμού και το Φεστιβάλ Επιδαύρου· l πρόταση που, εκτός της πολύχρονης επαγγελματικής εμπειρίας μου επί του θέματος, πηγάζει και από την ακόμη πιο μακρόχρονη προσωπική, αγαπητική μου σχέση με το Φεστιβάλ Αρχαίου Δράματος στην Επίδαυρο.
