Δυστυχώς τα πράγματα είναι χειρότερα από όσα εξιστορεί η κ. Ειρήνη Ραφαήλ, η οποία έζησε τον γολγοθά της έκδοσης νέας ταυτότητας και κατέληξε στο συμπέρασμα «όλη η γραφειοκρατία μετεφέρθη στο Διαδίκτυο και το ονομάσαμε πρόοδο και εκσυγχρονισμό…» («Καθημερινή», 23.4.2024). Και είναι χειρότερα διότι, εκτός από το «φτυάρισμα» της έγχαρτης γραφειοκρατίας σε ποικιλώνυμες πλατφόρμες, η ψηφιακή πρόοδος δημιούργησε το περιθώριο στο ορεξάτο Δημόσιο για δημιουργία επιπλέον γραφειοκρατίας.
Γράφαμε τις προάλλες για τη φαεινή ιδέα του υπουργείου Περιβάλλοντος που βρήκε παπά και αποφάσισε να θάψει σε όγκους χαρτιών και ψηφιακών δηλώσεων εκατομμύρια ιδιοκτήτες ακινήτων. Ετσι, σε μια χώρα που ακόμη αδυνατεί να καθαρίσει τα περιαστικά δάση, το υπουργείο νομοθέτησε την υποχρέωση ιδιοκτητών ακινήτων να καταθέσουν «πιστοποιητικά πυροπροστασίας» των οικιών τους, κόστους 200-500 ευρώ. Αυτό έχει κάποια –έστω πολιτικάντικη– λογική. Είναι ένας φόρος υπέρ τρίτων, συγκεκριμένα των μηχανικών, οι οποίοι μάλιστα το Σάββατο έχουν εκλογές και η κυβέρνηση θέλει να κερδίσει η «γαλάζια» παράταξη.
Υπάρχει όμως και παραγωγή νέας γραφειοκρατίας που δεν εμπίπτει ούτε στις παραδοσιακές ψηφοθηρικές πρακτικές. Οπως διαβάζουμε, με κοινή απόφαση των υπουργών Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας (κ. Βασίλη Κικίλια) και Ψηφιακής Διακυβέρνησης (κ. Δημήτρη Παπαστεργίου), οι ιδιοκτήτες ακινήτων οφείλουν «να προβαίνουν στην υποβολή υπεύθυνης δήλωσης ως προς την εκπλήρωση των υποχρεώσεων πυροπροστασίας των ιδιοκτησιών τους στο Εθνικό Μητρώο Τήρησης Μέτρων Προληπτικής Πυροπροστασίας Ιδιοκτησιών…».
Η υποχρέωση των ιδιοκτητών να καθαρίζουν τα οικόπεδά τους ισχύει εδώ και πολλά χρόνια. Η «μεταρρύθμιση» της κυβέρνησης είναι ότι πρέπει και να το δηλώσουν.
Προσοχή! Δεν αναφερόμαστε στην υποχρέωση των ιδιοκτητών να καθαρίζουν τα οικόπεδά τους. Αυτό είναι σωστό μέτρο, αλλά ισχύει εδώ και πολλά χρόνια. Η «μεταρρύθμιση» της κυβέρνησης είναι ότι πρέπει και να το δηλώσουν. Αλλιώς έχει πρόστιμο 1.000 ευρώ, ακόμη κι αν έχουν εκπληρώσει στο ακέραιο τις ουσιαστικές τους υποχρεώσεις.
Αν και τίποτε δεν αποκλείεται στη ζωή, δεν υπάρχουν στοιχεία περί σαδισμού των υπουργών που θέλουν να υποχρεώσουν τη μισή Ελλάδα να καταθέτει διαρκώς υπεύθυνες δηλώσεις, μόνο και μόνο γιατί η διαδικασία έγινε ψηφιακή. Επομένως δύο μόνο εξηγήσεις μπορούμε να σκεφτούμε για την επιπλέον και περιττή γραφειοκρατία. Η πρώτη έχει να κάνει με το ενδοκυβερνητικό ισοζύγιο. Επειδή οι ρηχές «μεταρρυθμίσεις» αρέσουν στον πρωθυπουργό, οι υπουργοί τρέχουν να ικανοποιήσουν τις επιθυμίες του. Υπό αυτή την έννοια, Σκυλακάκης, Κικίλιας, Παπαστεργίου παίρνουν «τουέλβ πόιντς, ντουζ πουέν», που λένε και στη Eurovision.
Η δεύτερη εξήγηση είναι χειρότερη. Επειδή υπάρχουν αδιάθετα λεφτά από το Ταμείο Ανάκαμψης, οι υπουργοί φτιάχνουν άχρηστες ψηφιακές πλατφόρμες και προκειμένου να τις δικαιολογήσουν υποχρεώνουν τους πολίτες σε επιπλέον επίπονη γραφειοκρατία. Πώς γινόταν παλιά με τα Κοινοτικά Πλαίσια Στήριξης και ξεφύτρωναν άχρηστες πλατειούλες όπου υπήρχε ελεύθερος χώρος; Ετσι και τώρα, αντί να φτιάχνουμε τις ουσιαστικές για τη χώρα υποδομές (σιδηροδρομικό, ηλεκτρικό δίκτυο κ.ά.), φτιάχνουμε ψηφιακές πλατειούλες, με μπόνους την επιπλέον ταλαιπωρία των πολιτών. Ας μην ξεχνάμε ότι το μόνο που ιστορικώς καμαρώνουν οι υπουργοί είναι πόσα λεφτά απορρόφησαν και όχι τι τα έκαναν.
Θα συμφωνήσουμε ότι η ψηφιακή γραφειοκρατία είναι προτιμότερη της έγχαρτης· τουλάχιστον γλιτώνουμε τις ουρές και τα ξινισμένα πρόσωπα εκείνων που δουλειά τους είναι να μας εξυπηρετούν. Ομως το φτυάρισμα της τελευταίας σε πλατφόρμες δεν είναι μεταρρύθμιση, είναι τσάμπα λεφτά. Η δε αύξηση της γραφειοκρατίας είναι επιπλέον κόστος.