Ηταν μια παράπλευρη απώλεια. Η αναστολή λειτουργίας της πλατφόρμας Χ (πρώην Twitter) στη Βραζιλία προκάλεσε σε κατοίκους της χώρας πανικό. Οχι γιατί έχασαν ένα δημόσιο διαδικτυακό βήμα ή την πρόσβαση σε έναν ψηφιακό κόσμο βουτηγμένο, ούτως ή άλλως, στο μίσος, την τοξικότητα και την παραπληροφόρηση. Αλλά κυρίως γιατί ορισμένοι είχαν βασίσει την επαγγελματική τους δραστηριότητα και υπόσταση σε αυτό το μέσο κοινωνικής δικτύωσης. Με τα χρόνια είχαν χτίσει εκεί το κοινό τους, είχαν αποκτήσει πιστούς ακολούθους, ήξεραν σε ποιους απευθύνονταν και πώς μπορούν να διαμοιράσουν το μήνυμά τους. Πλέον έπρεπε να μετοικήσουν σε κάποια άλλη πλατφόρμα, να επαναλάβουν τα ίδια βήματα διαδικτυακής αναγνωρισιμότητας, να διεκδικήσουν ένα νέο ψηφιακό αποτύπωμα.
Πριν από λίγες ημέρες το ανώτατο δικαστήριο της Βραζιλίας έκρινε ομόφωνα ότι έπρεπε να αποκλειστεί από τη χώρα το Χ. Η τριβή γύρω από τη λειτουργία του μέσου κοινωνικής δικτύωσης είχε ξεκινήσει από τον περασμένο Απρίλιο, όταν υπήρξε δικαστική κινητοποίηση με αφορμή τη δράση λογαριασμών οι οποίοι φέρεται να διακινούσαν ψευδείς ειδήσεις.
Η περιήγηση στον ψηφιακό κόσμο κρύβει παγίδες. Μπορεί εύκολα κάποιος να βυθιστεί στη δίνη του, να θεωρήσει πως ό,τι αναπαράγεται εκεί έχει αντίκτυπο στην πραγματική ζωή.
Για να καλύψουν το κενό αρκετοί Βραζιλιάνοι στράφηκαν σε άλλες πλατφόρμες, όπως το Bluesky, το οποίο μέσα σε λίγες ημέρες υπερδιπλασίασε το κοινό του φτάνοντας τα 7,7 εκατομμύρια χρήστες. Αντίστοιχα στο Threads, την πλατφόρμα υπό τη διαχείριση της Meta, οι χρήστες αυξήθηκαν περίπου κατά ένα τρίτο φτάνοντας τα 3,5 εκατομμύρια.
Εδώ και χρόνια το ελληνικό Twitter (νυν Χ) είχε εξελιχθεί σε μια αρένα πολιτικών –κυρίως– αντιπαραθέσεων. Ανώνυμοι ή ψευδώνυμοι λογαριασμοί έχυναν το δηλητήριό τους ανενόχλητα σε όσους θεωρούσαν πολιτικούς αντιπάλους ή σε εκείνους που δεν συμπορεύονταν με την κομματική τους γραμμή και ιδεολογία. Εμφάνιζαν μια εμμονική σχέση με την πλατφόρμα. Οι συνεχείς τους αναρτήσεις είτε φανέρωναν βαθύ εθισμό ή πιθανή επαγγελματική δραστηριότητα. Τα λόγια τους, ακόμη κι αν ήταν ασυνάρτητα, έμοιαζε να πριμοδοτούνται από τον αλγόριθμο. Ο,τι ήταν πιο οξύ και επιθετικό διαβαζόταν και περισσότερο.
Η περιήγηση σ’ αυτόν τον ψηφιακό κόσμο κρύβει παγίδες. Μπορεί εύκολα κάποιος να βυθιστεί στη δίνη του, να θεωρήσει πως ό,τι αναπαράγεται εκεί μέσα έχει αντίκτυπο και στην πραγματική ζωή. Αλλωστε, όταν είμαστε διαρκώς συνδεδεμένοι είναι συχνά δύσκολο να διακρίνουμε τα όρια. Το εικονικό μοιάζει να λαμβάνει υπόσταση και στον έξω κόσμο, διεκδικώντας μεγαλύτερες διαστάσεις από αυτές που όντως του αναλογούν. Εάν, όμως, αύριο έκλεινε και εδώ το Χ, ποια θα ήταν η αντίδραση του εγχώριου κοινού του; Θα αναζητούσε κάποια άλλη πλατφόρμα για να εκτονώσει τον θυμό του;