Ενα από τα βασικά ελλείμματα της δημοκρατίας δημιουργήθηκε μετά την
αναθεώρηση του 1986. Οι υπερεξουσίες που είχε ο Πρόεδρος της
Δημοκρατίας από το Σύνταγμα του 1975 ορθώς καταργήθηκαν, αλλά δεν
δημιουργήθηκαν αντίβαρα, με αποτέλεσμα να μεγαλώσουν οι
πρωθυπουργικές υπερεξουσίες. Σήμερα ο πρωθυπουργός είναι πανίσχυρος
και γι’ αυτό σε μεγάλο βαθμό ανέλεγκτος. Και αυτό μπορεί δημιουργεί
πολλά προβλήματα, αν δεν αποδειχθεί επικίνδυνο. Επιστροφή στο
Σύνταγμα προ του 1986 δεν πρέπει να υπάρξει. Δεν μπορεί να
αφήνονται στη βούληση ενός ανθρώπου –όποιος και να είναι αυτός–
αποφάσεις όπως η διάλυση της Βουλής· ας σκεφτούμε τι θα γινόταν αν
κάποιος πρόεδρος διέλυε τη Βουλή που προέκυψε από τις εκλογές του
1981. Από την άλλη πλευρά, όμως, υπάρχουν περιπτώσεις δυσαρμονίας
της λαϊκής βούλησης με την κυβέρνηση, την οποία (φυσικά) δεν μπορεί
ή δεν θέλει να δει ο πρωθυπουργός.
Μια λύση σε αυτό το πρόβλημα δίνει ο πρώην υπουργός Ιωάννης
Βαρβιτσιώτης, προτείνοντας τη θέσπιση ενός νέου συνταγματικού
θεσμού: το Συμβούλιο της Δημοκρατίας. Αυτό θα προκύπτει από εκλογές
ανά πενταετία, που θα διεξάγονται μαζί με τις ευρωεκλογές, και με
κοινό ψηφοδέλτιο όλων των κομμάτων και σταυρό προτίμησης. Οι
συνταγματικά καθορισμένες αρμοδιότητές του θα περιλαμβάνουν –εκτός
από τη σύμφωνη γνώμη για τη διάλυση της Βουλής– την επίλυση άλλων
ακανθωδών ζητημάτων στη δημοκρατία, όπως είναι τα προβλήματα που
ανακύπτουν από την ερμηνεία διατάξεων του Συντάγματος (π.χ. ψήφος
Αλευρά)· θα παρέχει τη σχετική άδεια για την άρση της ασυλίας των
βουλευτών· θα παραπέμπει τους υπουργούς στο Ειδικό Δικαστήριο· θα
γνωμοδοτεί για την αναπομπή νόμων ή προκήρυξη δημοψηφίσματος
κ.ά.
Η ύπαρξη αυτού του υπερκομματικού συμβουλίου θα ενισχύσει το κύρος
της Βουλής, αφού θα εξαλειφθούν οι αναπόφευκτες έριδες που
γεννώνται κάθε φορά που η πλειοψηφία αποφασίζει για διαδικαστικά
θέματα λειτουργίας της δημοκρατίας ή την ποινική δίωξη ενός
πολιτικού.
Κάποιοι μπορεί να σκεφτούν ότι σε εποχές κρίσης δεν έχουμε την
πολυτέλεια με περισσότερα όργανα, που σημαίνει μεγαλύτερες δαπάνες.
Ο κ. Βαρβιτσιώτης προτείνει να μη λαμβάνουν τα μέλη του μισθό και
να μην έχουν προνόμια βουλευτών. «Θα δικαιούνται μόνον αποζημίωση
κατά συνεδρίαση και για ορισμένο αριθμό συνεδριάσεων μηνιαίως».
Βεβαίως, υπάρχει και μία καλύτερη λύση: η ισόποση μείωση του
αριθμού των βουλευτών, που έτσι και αλλιώς αποτελεί προεκλογική
δέσμευση του κ. Σαμαρά.