Σε μια από τις κωμωδίες με τον Χοντρό και Λιγνό (ενδέχεται ο τίτλος
να είναι «A – Haunting we will go», 1942), ο Χοντρός αγοράζει με τα
τελευταία τους δολάρια μια μηχανή που τυπώνει πλαστά χαρτονομίσματα
από κάποιους λωποδύτες. Και είναι τόσο αγαθοί που δεν
αντιλαμβάνονται την παρανομία και νομίζουν ότι ο κόσμος μπορεί να
κινείται με αυτόν τον τρόπο χωρίς συνέπειες. Κάπως έτσι.
Η σκηνή ανάβλυσε αυθόρμητα με την υπόθεση του Ταχυδρομικού
Ταμιευτηρίου. Αλλη μια «επίθεση» εκατομμυρίων, ανάλογη με σκάνδαλα
κατάχρησης δημοσίου χρήματος που αποκαλύπτονται κατ’ εξακολούθηση
τα τελευταία χρόνια. Αλλη μια φουρνιά από 100, 110, 17 (το
λιγότερο) εκατομμύρια «δανεικά και αγύριστα», για τους ευνοημένους
του συστήματος. Βέβαια, αν αθροίσουμε εκατομμύρια και πρόσωπα που
περνούν μπροστά από τα μάτια μας, κάτι σαν τα φρουτάκια του καζίνο,
οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι αναλογικά με τον πληθυσμό της χώρας
δεν είναι και λίγοι οι διαπλεκόμενοι.
Αυτή η εκδοχή κρατικοδίαιτου καπιταλισμού ακόμη κι αν δεν είναι
ελληνική ιδιαιτερότητα, δίνει στη χώρα μας το προβάδισμα ως προς τη
συχνότητα και την αποτελεσματικότητα της εφαρμογής της.
Οι Χοντρός – Λιγνός δημιούργησαν το δικό τους σύμπαν, τόσο αθώα και
τρυφερά μπαγαπόντικο που μόνο κακές προθέσεις δεν μπορεί να τους
χρεώσει κανείς. Γι’ αυτό και η ανάμειξή τους με την ελληνική
πραγματικότητα είναι μάλλον γέννημα διαστροφικού συνειρμού. Ισως
όμως να είναι και ένας τρόπος να δηλώσει κανείς ότι συστηματικά και
ανενόχλητα χτιζόταν μια άλλη χώρα μέσα στη χώρα, με τους δικούς της
κανόνες και τρόπους συναλλαγής, όπου το δημόσιο χρήμα περνούσε σε
ιδιώτες, σε παχυλές δεσμίδες, ακυρωμένο σχεδόν από την ίδια την
αναπαραγωγή του.
Κανένα ποσό δεν ήταν αδικαιολόγητο για τους αιτούντες δανεισμό,
αρκεί να είχαν το σωστό πλέγμα σχέσεων και επαφών. Οι
«διευκολύνσεις» δεν υπάκουαν σε θεσμούς και νόμους αλλά στην ισχύ
της παρέας. Ηταν μια διαδικασία όχι και τόσο «εσωτερική», αν
κρίνουμε από το εύρος της, που εξελισσόταν εύκολα και απρόσκοπτα,
χωρίς καμία ενοχή παρανομίας αλλά και χωρίς συναίσθηση, εν τέλει,
των (οικονομικών) μεγεθών.
Ακόμη κι αν δεν γίνουμε «φυσιολογική χώρα» μέσα στο 2014, κατά την
πρωθυπουργική πρωτοχρονιάτικη βεβαιότητα, θα έχουμε ασκηθεί στην
κωμωδία. Γέλιο ανελέητο. Μέχρι δακρύων.