Ποιος δεν θυμάται την αγωνία, που έφθανε στα όρια του πανικού, των εκατομμυρίων κατοίκων του Λεκανοπεδίου πριν από ακριβώς 10 χρόνια, όταν απεγνωσμένες εκκλήσεις της κυβέρνησης και της ΕΥΔΑΠ καλούσαν τους Αθηναίους να κάνουν δραματική οικονομία στη χρήση νερού, γιατί ο κίνδυνος της λειψυδρίας (κάτι χειρότερο: να «στεγνώσουν» οι ταμιευτήρες και να πάψουν να τρέχουν οι βρύσες μας!) ήταν άμεσος; Βάλαμε τούβλα στα καζανάκια της τουαλέτας μας για να περιορίσουμε την ποσότητα ύδατος που θα «χανόταν» με κάθε τράβηγμα, τα καταστήματα υδραυλικών ειδών έκαναν χρυσές δουλειές από τις πωλήσεις των ειδικών διακοπτών που τοποθετημένοι στο «τηλέφωνο» του ντους επέτρεπαν εύκολα και γρήγορα, χωρίς να «χαλάει» η μίξη ζεστού και κρύου νερού, να διακόπτουμε την παροχή όση ώρα σαπουνιζόμασταν, σταμάτησαν στα περισσότερα νοικοκυριά τα πλυσίματα των βεραντών και το πότισμα κήπων και γλαστρών με το λάστιχο και… ξαναεπιστρατεύθηκαν οι κουβάδες, τα βενζινάδικα σχεδόν ξέμειναν από πελάτες που τους ζητούσαν «φρεσκάρισμα» ή «γενικό πλύσιμο» των αυτοκινήτων τους, γιατί εθεωρείτο «αντικοινωνική συμπεριφορά» να θέλεις η κούρσα σου να… γυαλίζει, και την ίδια ώρα να διαγράφεται άμεσα ο κίνδυνος να μην έχουμε νερό να πιούμε! Ο τότε πρωθυπουργός Μητσοτάκης, ζητούσε προσωπικά από τον λαό να αυτοπεριορίσει την κατανάλωση και ταυτόχρονα… τριπλασίαζε τα τιμολόγια της ΕΥΔΑΠ, και ως αποτρεπτικό μέσον για την κατάχρηση, αλλά και ως πηγή χρηματοδότησης των επειγόντων έργων (τότε πρωτομάθαμε οι περισσότεροι για… τον Εύηνο!) που ευτυχώς πρόλαβαν να τελειώσουν (τ’ αρχικά τους στάδια – τ’ απολύτως απαραίτητα…) για να φέρουν νεράκι στους «στραγγισμένους» ταμιευτήρες…
Πέρασαν 10 χρόνια από τότε… Βγάλαμε τα… τούβλα από τα καζανάκια, απολαμβάνουμε το ντους μας με άφθονο συνεχούς ροής νερό, ποτίζουμε κήπους, πλένουμε τ’ αυτοκίνητά μας – γενικώς ξαναγυρίσαμε στην ανεμελιά και την ξεγνοιασιά, φύγαμε από την «τσίτα»και κατά πώς επιβάλλει το… εθνικό γονιδίωμά μας, αποφεύγουμε όπως ο διάολος το λιβάνι να σκεφτόμαστε προβλεπτικά, εμπιστευόμαστε το παραδοσιακό «έχει μωρέ ο Θεός!». Και δεν είναι που «εμείς» οι… υπήκοοι τηρούμε τέτοια στάση – το χειρότερο είναι πως την ίδια «ανεμελιά» επιδεικνύουν και οι «αρμόδιοϋπεύθυνοι» για το παρόν και το μέλλον μας πολιτικοί «ταγοί»!
Γιατί ο πανικός και η αγωνία για το «αύριο» που είχε καταλάβει τους καταναλωτές στις αρχές της 10ετίας του ’90 σε ό,τι αφορά την επάρκεια (την ύπαρξη αυτή καθαυτή, εδώ που τα λέμε…), μπορεί να παρήλθε με το που άρχισαν (αν και με σημαντικά βραδύτερους ρυθμούς) να ξαναγεμίζουν οι ταμιευτήρες, αλλά οι ειδικοί τεχνοκράτες και οι πολιτικοί τους προϊστάμενοι στα διάφορα «συναρμόδια» υπουργεία, ήξεραν και καλοήξεραν ότι οι μέρες και τα χρόνια που έρχονταν, θα ήταν διαρκώς και πιο δυσοίωνα για την επάρκεια νερού και οι προοπτικές σταδιακής «ερημοποίησης» της χώρας υπαρκτές και επιστημονικά επιβεβαιούμενες…
Κι όμως, ακόμη και στο επίπεδο αυτό της «πολιτικής ευθύνης» επικράτησε η ίδια ραθυμία, ο «ωχαδερφισμός» και η γνωστή νεοελληνική στάση του «ες αύριον τα σπουδαία», με μια αόριστη… ελπίδα ότι αυτό το «αύριο», κάποιο θαύμα θα συμβεί και δεν θα ‘ρθει ποτέ! Με τις πρώτες «καλές» χρονιές από πλευράς βροχοπτώσεων, η «ανησυχία» των υπευθύνων καταλάγιασε, τα «σε βάθος χρόνου» προγραμματισμένα έργα (πέρα από τα «κατεπείγοντα» που όπως όπως έγιναν για να μην διψάσει η Αθήνα) αναβλήθηκαν για… χειρότερες μέρες, και τα σχετικά κονδύλια που μας έλεγαν ότι είχαν προβλεφθεί και «δεσμευθεί» για τα έργα αυτά διοχετεύθηκαν σ’ άλλες πιο «επείγουσες» ανάγκες. Και ο προβληματισμός για τον γενικότερο προγραμματισμό και τον κεντρικό συντονισμό μιας απολύτως απαραίτητης «πολιτικής ύδατος» μπήκε κι αυτός στο χρονοντούλαπο…
Μόνο που το «αύριο», αποτελεί ήδη… «σήμερα»! Οι ειδικοί, εγχώριοι και ξένοι, κρούουν μετά πάθους τον κώδωνα του κινδύνου ότι τ’ αποθέματα νερού (υπάρχοντα στους υδροφόρους ορίζοντες και ετησίως συγκεντρούμενα με τις βροχοπτώσεις) μειώνονται δραματικά, οι προβλέψεις για παρατεταμένη ξηρασία σε συνδυασμό με τις πυρκαγιές, την υπερβόσκηση, την ξύλευση, την ανεξέλεγκτη άρδευση και τον κακό προγραμματισμό των πάσης φύσεως φυτειών, προειδοποιούν πως μέσα στα αμέσως επόμενα χρόνια το 35% της ελληνικής γης θα ‘χει γίνει… Σαχάρα!
Σήμερα, 17 Ιουνίου, «γιορτάζουμε» κι εδώ στην Ελλάδα την Παγκόσμια Ημέρα κατά της Ερημοποίησης και της Ξηρασίας, κάτω από τις χειρότερες συνθήκες όχι μόνο από πλευράς προοπτικών για τις μετεωρολογικές συνθήκες, αλλά και καταστάσεως προετοιμασίας της Πολιτείας να αντιμετωπίσει τον επερχόμενο κίνδυνο, να αναβάλλει όσο περισσότερο μπορεί τις δραματικές επιπτώσεις που συνεπάγεται, να έχει ΕΤΟΙΜΑ (ασχέτως κόστους) σχέδια για την εξοικονόμηση ύδατος ή την «δημιουργία» ύδατος (με καθαρισμούς λυμάτων, αφαλατώσεις, έργα που θ’ αποτρέπουν το… περίπου 90% των ετήσιων βροχοπτώσεων να καταλήγει στη θάλασσα, αφού δεν υπάρχουν δάση για να το συγκρατήσουν, κ.λπ.) να δημιουργήσει επιτέλους -όπως θα ‘πρεπε να ‘χει κάνει εδώ και πολλές 10ετίες- μια «Ενιαία Αρχή Διαχείρισης Υδάτινων Πόρων» με κεντρικό σχεδιασμό και πανεθνική πολιτική.
Με τα υπάρχοντα αποθέματα της ΕΥΔΑΠ (που υδροδοτεί το περισσότερο Λεκανοπέδιο – δηλαδή το… 50% του ελληνικού πληθυσμού) που φέτος είναι κάτι λιγότερο από τα μισά των περυσινών, η Αθήνα έχει «επάρκεια» για τα επόμενα 3 – 4 χρόνια. Την ερχόμενη δεκαετία, όμως, αν δεν συμβεί κάτι… δραματικά ευχάριστο, δεν «την βγάζει». Και ανάλογα προβλήματα αντιμετωπίζουν και άλλες περιοχές της χώρας – ορισμένες μάλιστα με πολύ επιτακτικότερο και επικίνδυνο για το άμεσο μέλλον τρόπο! Κι ενώ οι «αρμόδιοι» ήξεραν το πότε ακριβώς θα φθάσουμε εδώ που… φθάσαμε, άφησαν τα χρόνια να περνούν ανεκμετάλλευτα, για ν’ ακούσουμε τις προάλλες από τα χείλη του υπουργού Γεωργίας πως η Πολιτεία τώρα… εξαγγέλλει ένα αποκεντρωμένο πρόγραμμα «μικρών δράσεων» (φράγματα, λιμνοδεξαμενές, κ.λπ.) με το οποίο θα συγκρατείται το νερό από τις ορεινές μέχρι τις πεδινές περιοχές, ένα πρόγραμμα… 10ετούς διάρκειας (ρίξτε το στις… προσευχές να προλάβουμε!) συνολικού κόστους περίπου 1 τρισεκατομμυρίου δραχμών. Κάτι λιγότερο από το… μισό, δηλαδή, απ’ όσο θα μας κοστίσει η φιέστα της Ολυμπιάδας, «κάτι» που αποφασίζουμε να κάνουμε με δραματική καθυστέρηση, και στα όρια του «προκάμουμε – δεν προκάμουμε»!
Φωνάζουν χρόνια οι τεχνοκράτες επιστήμονες της ΕΥΔΑΠ (της μόνης οργανωμένης δημόσιας υπηρεσίας για το νερό!) ότι η σωστή πολιτική για τη διαχείριση του ύδατος, πρέπει ν’αρχίζει «τοπικά» (αλλά με τον νου να ‘χει συνολικότερη άποψη για τις εθνικές ανάγκες κατανομής!) στις κατά τόπους «λεκάνες απορροής», που συνολικά στην Ελλάδα είναι 22 όλες κι όλες! Αντί, όμως, να υπάρχει αυτή η «ενιαία αρχή» διαχείρισης και κατανομής του νερού από αυτές τις 22 «λεκάνες», το έργο αυτό έχει… πολυδιασπαθεί σε «αρμοδιότητες» αποκλειστικές… 52 Νομαρχιών, 1.000 Δήμων και 700 Κοινοτήτων, που η καθεμία «διαφεντεύει» τον εθνικό υδάτινο πλούτο κατά το (συνήθως άνευ γνώσεων) «δοκούν» με βασικό γνώμονα τις τοπικές ανάγκες!
Από τις ετήσιες βροχοπτώσεις, οι ανάγκες του αστικού πληθυσμού «απορροφούν» μόλις το… 4%, ενώ το συντριπτικό 80-85% των νερών καταναλώνεται από τις ανάγκες ύδρευσης της γεωργίας – κι ας μη βιασθεί να πει κανείς «καλά και δεν… θα τρώμε, δεν θα καλλιεργούμε;»! Γιατί από τις επιστημονικές μελέτες που υπάρχουν (και εδώ και χρόνια έχουν κατατεθεί στους «αρμοδίους»!), αποδεικνύεται με στοιχεία πως, λ.χ. η Κωπαΐδα, για τις αρδευτικές της «ανάγκες» το καλοκαιρινό τρίμηνο «ρουφάει» 50 εκατομμύρια κυβικά νερού, ενώ με μια διαφορετική τεχνολογία ύδρευσης, χωρίς τις «εύκολες» και παμφάγες «πομώνες», αλλά με τη μέθοδο του «στάγδην» ποτίσματος (οι «σταλακτοφόροι» που υπάρχουν στους κήπους με αυτόματο πότισμα – η εκπληκτική ισραηλίτικη ανακάλυψη, λόγω ανομβρίας σ’ αυτήν τη χώρα!), αυτά τα 50 εκατομμύρια κυβικά, θα περιορίζονταν μόνο στα… 5 εκατομμύρια! «Θέλει μεγάλο κόστος!», διατείνονται οι καλομαθημένοι αγρότες μας – αλλά να πάλι η ΕΥΔΑΠ που εδώ και χρόνια έχει προτείνει ν’ αναλάβει αυτή και τη χρηματοδότηση και την εγκατάσταση της τεχνικής υποδομής για να υπάρξει αυτή η άκρως απαραίτητη εξοικονόμηση ύδατος! Φωνή βοώντος εν τη ερήμω – κυριολεκτικά εν τη ερήμω, οσονούπω!
Ο υπουργός Γεωργίας… ανακοίνωσε προχθές (με καθυστέρηση καμιά 15αριάς χρόνων!), ότι η Πολιτεία μελετάει ΝΑ συνδέσει τη γεωργία, την αειφορία, τις καλλιέργειες με τη… διαχείριση του νερού (σώπα καλέ!), πως το ύδωρ «δεν είναι πια ελέυθερο αγαθό» (μα έχει παύσει να είναι προ πολλού – πότε το… συνειδητοποιήσατε;) και πως ήρθε η ώρα να καταλάβουμε πως «κάθε φυτό, πρέπει να ‘χει το δικό του νερό…», δηλαδή την υδροδότησή του μέσα από σύστημα «σταλακτοφόρων» που θα δίνουν στις ρίζες και μόνο σ’ αυτές, χωρίς σπατάλες, την απαραίτητη ποσότητας που χρειάζεται – «ανακάλυψαν» δηλαδή κάτι που σ’ άλλες χώρες με υδροδοτικά προβλήματα, όπως το Ισραήλ, εφαρμόζεται με επιτυχία 100%!
«Των φρονίμων τα παιδιά πριν… διψάσουν εξασφαλίζουν νερό» – αλλά εμείς ως άφρονες, περιμέναμε να… διψάσουμε για ν’ αρχίσουμε να προγραμματίζουμε «δράσεις» απόδοσης μέσα στην επόμενη 10ετία! Και με τέτοια μυαλά που κουβαλάμε, το μόνο που έχει να «ευχηθεί» κανείς είναι… τα δυο επόμενα χρόνια, να μην βρέξει καθόλου! Μπας και θορυβηθούν επαρκώς οι «αρμόδιοι» και κάνουν κάτι – αλλιώς, αν πέσουν καμιά 10αριά γερές βροχές, πάλι θα… εφησυχάσουν και δεν θα κάνουν τίποτε!