Οσυναγερμός που σήμανε σε ολόκληρη τη χώρα χθες (Τρίτη και 13!) το πρωί, με την ανακοίνωση του ύποπτου κρούσματος φορέα του ιού της άτυπης πνευμονίας, θα διατηρηθεί τουλάχιστον μέχρι σήμερα το μεσημέρι, οπότε και αναμένονται τα αποτελέσματα των ειδικών εργαστηριακών εξετάσεων της Νοτιοαφρικανής αεροσυνοδού, από τα οποία είτε θα… λήξει ο συναγερμός όπως όλοι ευχόμαστε και ελπίζουμε είτε θα διατηρηθεί, δεδομένου ότι αν τα αποτελέσματα αυτά είναι «θετικά», τότε η ασθενής από «ύποπτο» θα καταστεί «πιθανό κρούσμα» SARS και θα απαιτηθεί άλλη μια αγωνιώδης «περίοδος» περίπου δέκα ημερών μέχρι να γνωρίζουμε οριστικά αν η εν εξελίξει «μάστιγα» χτύπησε και την Ελλάδα ή όχι. Το γεγονός ότι οι πρώτες (και εν πολλοίς «τυπικές» – ακτινογραφία θώρακος κ.λπ.) εξετάσεις ήταν αρνητικές, αποτελεί ενθαρρυντική ένδειξη, που όμως δεν αρκεί για να διώξει την αγωνία και τον φόβο του κόσμου, πως και η χώρα μας είναι απολύτως ευάλωτη και «τρωτή» στην εισαγωγή του ιού και πως αν μέχρι σήμερα (ελπίζουμε και αύριο…) την έχουμε γλιτώσει, αυτό μάλλον οφείλεται στην τύχη…
Ο πανικός είναι, βεβαίως, χείριστος σύμβουλος – και κατά τους ειδικούς κάθε άλλο παρά δικαιολογείται, δεδομένου ότι η Ελλάδα ούτε «υψηλού κινδύνου» χώρα είναι από γεωγραφικής απόψεως ούτε διατηρεί «τακτικές επαφές» με τέτοιες χώρες, ιδίως της Νοτιοανατολικής Ασίας. Αυτό δεν σημαίνει, φυσικά, ότι πρέπει να επαναπαυόμαστε και να μην προσπαθούμε συστηματικά να πάρουμε όλα τα απαραίτητα προληπτικά μέτρα που θα μειώσουν κατά το δυνατόν τον κίνδυνο εισαγωγής του ιού – του οποίου, εν πάση περιπτώσει, τα ποσοστά θανάτων σε αποδεδειγμένα κρούσματα και φορείς είναι χαμηλά, όπως εκτιμούν οι επιστήμονες. Από τον συναγερμό, πάντως, που κηρύχθηκε με αφορμή την περίπτωση της αεροσυνοδού, μπορεί κανείς να κρίνει ότι οι καθ’ οιονδήποτε τρόπο «εμπλεκόμενοι» (δεν αναφερόμαστε στους γιατρούς) μάλλον πρόχειρα και αποσπασματικά αντέδρασαν, γεγονός που επιβάλλει κεντρικό σχεδιασμό και έλεγχο. Το συγκεκριμένο ύποπτο κρούσμα (υψηλού κινδύνου το επάγγελμά της…) προήλθε από χώρα που χρησιμεύει ως σταθμός «τράνζιτ» για επιβάτες από «επικίνδυνες» χώρες, το Ντουμπάι, και είχε προηγουμένως βρεθεί στο υψηλότατου κινδύνου Χονγκ Κονγκ, χωρίς να αναφέρει αυτό το «ιστορικό» στις αρχές του αεροδρομίου… Και μετά την «καταγραφή» του κρούσματος, το ξενοδοχείο που είχε καταλύσει, το μόνο που έκανε ήταν να «σφραγίσει» το δωμάτιό της – όχι όμως και τα δωμάτια των άλλων αεροσυνοδών που είχαν ταξιδέψει με το κρούσμα και αναχώρησαν ήδη από την Ελλάδα…
Η άποψη των νοσοκομειακών γιατρών, όπως διατυπώθηκε επίσημα από την ΕΙΝΑΠ, πριν ακόμη δημιουργηθεί το θέμα με την ξένη αεροσυνοδό και κηρυχθεί η χώρα (η Αθήνα, τουλάχιστον…) σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, ήταν πως τα νοσοκομεία είναι στην ουσία ανέτοιμα για να αντιμετωπίσουν περιστατικά κρουσμάτων από τον ιό της άτυπης πνευμονίας, τα μέτρα που έχουν ανακοινωθεί γενικώς είναι ατελή και στην ουσία η Ελλάδα είναι αθωράκιστη προ του ενδεχομένου εισβολής του ιού SARS. Ταυτόχρονα, ειδικοί γιατροί (το είχαμε σημειώσει από τούτες τις στήλες την περασμένη εβδομάδα) επισήμαναν ότι το μέτρο που έχει ληφθεί, να δημιουργηθούν σχεδόν σε κάθε μεγάλο δημόσιο νοσοκομείο «ειδικές μονάδες» για τον ιό (στην πράξη κάποια απομονωμένα δωμάτια) στις οποίες θα οδηγούνταν όλα τα ύποπτα κρούσματα, στην πράξη είναι αναποτελεσματικό – και κυρίως επικίνδυνο.
Γιατί, στην περίπτωση που θα διαπιστωθεί πως κάποιο «ύποπτο κρούσμα» είναι όντως φορέας του ιού, το αποτέλεσμα θα είναι από τη μια να σημειωθεί γενικευμένος πανικός, με ενδεχόμενο να γίνουμε μάρτυρες… μαζικής εξόδου από τη νοσοκομειακή μονάδα άλλων νοσηλευόμενων ασθενών λόγω φόβου «μπας και κολλήσουν» (γεγονός που θα υποχρέωνε την πολιτεία να θέσει σε αυστηρή και ελεγχόμενη «καραντίνα» ολόκληρο το νοσοκομείο -και… τι θα γινόταν αν ύποπτα κρούσματα είχαν εισαχθεί, λ.χ., σε 5 νοσοκομεία του λεκανοπεδίου;) και από την άλλη να προκύψει θέμα κατάλληλης και ασφαλούς υποδομής όλων των νοσοκομείων, για την προστασία τόσο των γιατρών και του νοσηλευτικού προσωπικού όσο και των άλλων ατόμων που καθ’ οιονδήποτε τρόπο έρχονται σε επαφή με αυτά…
Λένε αυτοί οι ειδικοί, ότι προτιμότερο θα ήταν σε μια συγκεκριμένη νοσοκομειακή μονάδα (κατά προτίμηση το νοσοκομείο θώρακος «Σωτηρία», που προσφέρεται από τεχνικής απόψεως, δεδομένου ότι έχει διάσπαρτες και «φυσικά απομονωμένες» κτιριακές εγκαταστάσεις) να δημιουργηθεί ένα «ειδικό κέντρο», με την κατάλληλη υποδομή, στο οποίο θα μεταφέρονταν όλα τα ύποπτα κρούσματα, έτσι ώστε εκ των πραγμάτων να βρίσκονται συγκεντρωμένα και απομονωμένα, με ελάχιστες κατά το δυνατόν πιθανότητες μετάδοσης του ιού – αν διαπιστωνόταν ότι κάποιο ύποπτο κρούσμα είναι όντως φορέας.
Καθυστερημένη… εγρήγορση!
Στην προχθεσινή Διυπουργική για την Ολυμπιάδα του 2004, τέθηκε το ζήτημα του ιού SARS και αποφασίστηκε (με… πολύμηνη καθυστέρηση – το είχε ζητήσει μήνες πριν παραιτηθεί από τη θέση του ο πρώην υπουργός Υγείας κ. Αλέκος Παπαδόπουλος!) να διατεθούν εσπευσμένα κονδύλια για τη διενέργεια εκτεταμένων επιδημιολογικών ερευνών στη χώρα, εν όψει της Ολυμπιάδας του 2004. Αυτά τα μέτρα έπρεπε να έχουν ληφθεί πολύ έγκαιρα και όχι… «από σπόντα», όπως σε μεγάλο βαθμό συμβαίνει τώρα – και «από σπόντα», εννοούμε ένα «συμβάν» που σημειώθηκε και… σήμανε συναγερμό!
Πριν από κάμποσες μέρες, πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα συνέδριο της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Κανό-Καγιάκ, στο οποίο πήρε μέρος και μια Κινέζα, μέλος της ομοσπονδίας, από την Ταϊπέι, η οποία έφθασε στη χώρα μας, προερχόμενη από το Αμστερνταμ. H Κινέζα αυτή πέρασε χωρίς κανέναν ιδιαίτερο έλεγχο (από την άποψη ερωτηματολογίου για τις επαφές και μετακινήσεις της σε χώρες «υψηλού κινδύνου») από τις αρχές της χώρας, όπως η λογική θα επέβαλε λόγω της εθνικότητάς της και του γεγονότος ότι με την ιδιότητα που έχει μετακινείται διαρκώς και έρχεται σε επαφή με ανθρώπους διαφόρων εθνικοτήτων!
Ευτυχώς, δεν προέκυψε κάτι. Στην πράξη, όμως, δοκιμάστηκαν (ανεπιτυχώς) οι προληπτικοί μηχανισμοί ελέγχου όχι μόνο της Ελλάδος αλλά και… της Ευρωπαϊκής Ενωσης γενικότερα – και δικαίως ανησύχησε τον «Αθήνα 2004», που αποφάσισε να ματαιώσει όλες τις προγραμματισμένες συναντήσεις του με Κινέζους (που έχουν αναλάβει τη διοργάνωση του 2008!), αλλά και παγκόσμιες ομοσπονδίες αθλημάτων που έχουν μέλη «υψηλού κινδύνου» και μετακινούνται συνεχώς από το ένα άκρο του πλανήτη στο άλλο…
Το πρόβλημα θα απασχολήσει τη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή, η Εκτελεστική Επιτροπή της οποίας συνεδριάζει την ερχόμενη Παρασκευή στη Μαδρίτη και αναμένεται να αποφασίσει τη λήψη συγκεκριμένων μέτρων, σε στενή συνεργασία με την ΠΟΥ (Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας), αλλά και με την Ευρωπαϊκή Ενωση, και κυρίως την υποχρεωτική παραμονή στη «χώρα εκδήλωσης» επί δεκαήμερο τουλάχιστον (όσο υπολογίζεται ότι χρειάζεται ο ιός για να εκδηλωθεί) όλων των ύποπτων κρουσμάτων, πριν μετακινηθούν σε τρίτες χώρες, για να προληφθεί ο κίνδυνος «μεταφοράς» του.
Ενα κρίσιμο και με όρους πραγματικότητος «Test Event», αποτελεί η διοργάνωση στη Γαλλία, τον προσεχή Αύγουστο, του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος Στίβου, μια «δοκιμασία» (από πλευράς προληπτικών υγειονομικών ελέγχων) που θα αποτελέσει πολύ χρήσιμη εμπειρία για τη χώρα μας, εν όψει του 2004, που μέχρι τότε ελπίζουμε (και όχι μόνο… εμείς, αλλά ολόκληρη η ανθρωπότητα που ζει σε συνθήκες πανικού!) να έχει λυθεί το μείζον πρόβλημα…
Αλήθεια, τι θα συνέβαινε αν η Ολυμπιάδα δεν ήταν να διεξαχθεί του χρόνου, αλλά φέτος, και η διοργανώτρια χώρα δεν ήταν η ευρωπαϊκή Ελλάδα, αλλά η… Κίνα;