H πρωθυπουργική ανανέωση του Ε.Γ. και η αλλαγή γραμματέα του ΠΑΣΟΚ έγινε, υποτίθεται, στο πλαίσιο κάποιας πρωτοβουλίας κυβερνητικής και κομματικής αφύπνισης. Αφύπνισης που, παρότι ετρώθη από τον ανασχηματισμό – αντικατοπτρισμό της κυβέρνησης, παρέμεινε δήθεν ο πρώτιστος στόχος.
Αυτά στα λόγια. Στην πράξη, η επιλογή της κυβέρνησης να θέσει μετά σπουδής ζήτημα αλλαγής του εκλογικού νόμου μάλλον δείχνει ότι η ουσία εξακολουθεί να εκτοπίζεται από κινήσεις κομματικών σκοπιμοτήτων. Τι το επείγον συντρέχει, πράγματι, για την αλλαγή του εκλογικού νόμου τώρα, ιδίως αν αυτός δεν πρόκειται να ισχύσει ούτε στις ενδεχόμενες εκλογές του 2005;
Οι μόνες διαθέσιμες εξηγήσεις ελάχιστα, δυστυχώς, μπορούν να συνδεθούν με προβληματισμούς ως προς το πόσο ο εκλογικός νόμος είναι δίκαιος, αντιπροσωπευτικός και λειτουργικός. Αντιθέτως, στην ανακίνηση του θέματος μπορεί κανείς να διαβλέψει αφ’ ενός μία επικοινωνιακή μεθόδευση, ώστε να προβληθεί ένα νέο σημείο ρήξης με τη Ν.Δ. και να παραμερισθούν οι περί διαφθοράς επικρίσεις, αφ’ ετέρου κάποιους κομματικούς λόγους, χάριν των οποίων προωθείται ένα αναλογικότερο εκλογικό σύστημα – και κυρίως ένα σύστημα μέσω του οποίου ο κομματικός αρχηγός θα μπορεί να στέλνει ευχερέστερα στο Κοινοβούλιο τους προσωπικούς του εκλεκτούς.
Αν η «επικοινωνιακή» εκμετάλλευση του ζητήματος του εκλογικού νόμου είναι από μόνη της κίνηση κάποιας πολιτικής μικρότητας, τα κομματικά κριτήρια της ουσίας των μεταβολών αποτελούν ατόπημα ακόμη βαρύτερο. O ισχύων εκλογικός νόμος, με όλες τις ατέλειές του, έχει εξυπηρετήσει τη χώρα. O προβληματισμός ως προς το αν περιορίζει την αναλογική εκπροσώπηση των μικρών δυνάμεων περισσότερο απ’ ό,τι είναι αναγκαίο για την ύπαρξη σταθερών κυβερνήσεων ή, ακόμη παραπέρα, ως προς το αν δεν λογίζεται πλέον σκόπιμο να αναδεικνύονται μονοκομματικές κυβερνήσεις, είναι πολύ σοβαρό ζήτημα για να ανακινείται εν σπουδή και σε απαρχή παρατεταμένης προεκλογικής περιόδου. Οσο για τις πελατειακές και κομματικές δεσμεύσεις των βουλευτών, αυτές είναι θέμα ακόμη δυσχερέστερο, που μάλλον επιδεινώνεται με τη διανομή της πλειοψηφίας των εδρών με λίστες εκλογής των κομματικών ηγεσιών.
Και αν ήθελε να υποθέσει κανείς «νέα» την -κατ’ ουσίαν αναλλοίωτη- κυβέρνηση του κ. K. Σημίτη, δεν μπορεί παρά να δεχθεί ότι επιλέγοντας τον εκλογικό νόμο ως πρώτο μείζον θέμα της απέδειξε πόσο… παλαιά είναι. Αντί ουσιαστικού έργου που έχει ανάγκη η χώρα, γευόμεθα και πάλι συνταγές της παραδοσιακής κομματικής κουζίνας, που δυστυχώς ποτέ δεν διδάχθηκε από τη λιτότητα υλικών και τον πλούτο συνδυασμών της…. πραγματικής.