A υτή τη φορά, η αφορμή για να επανέλθει το ζήτημα του ονόματος της μειονότητας στη Θράκη ήταν μία εισήγηση αρεοπαγίτη. Πριν από περίπου τέσσερα χρόνια, ήταν ο ίδιος ο υπουργός Εξωτερικών που είχε εγείρει το θέμα. O Γ. Παπανδρέου είχε τότε δηλώσει ότι δεν τον ενδιαφέρουν οι ονομασίες των μειονοτήτων, αρκεί να μην αμφισβητηθούν τα σύνορα. Το επιχείρημά του είναι λογικά διάτρητο. H διπλωματική ιστορία έχει αποδείξει ότι η αμφισβήτηση των συνόρων δεν προκύπτει ως διά μαγείας. Προετοιμάζεται με μικρά ενδιάμεσα βήματα. Αυτό δεν σημαίνει ότι θα τεθεί σε κίνδυνο η εδαφική μας ακεραιότητα εάν ονομάσουμε επισήμως τη μειονότητα τουρκική. Σημαίνει, όμως, ότι στον ελληνοτουρκικό διπλωματικό «πόλεμο χαρακωμάτων», που βρίσκεται σε εξέλιξη τελευταία, η Αθήνα θα έχει εγγράψει μία αρνητική υποθήκη, την οποία ενδεχομένως να βρει μπροστά της τα επόμενα χρόνια. Θα έχει κάνει χωρίς λόγο ένα βήμα πίσω.
Είναι γνωστό ότι υπάρχουν κύκλοι που υποστηρίζουν -κάποιοι ευθέως, οι περισσότεροι εμμέσως- τη μετονομασία της μειονότητας. Για να στηρίξουν τη θέση τους επικαλούνται το δικαίωμα του αυτοπροσδιορισμού, που περιλαμβάνεται στις διακηρύξεις του ΟΑΣΕ. Το δικαίωμα αυτό, όμως, αφορά άτομα και όχι μειονότητες. O καθένας έχει δικαίωμα να έχει όποια εθνική ταυτότητα επιθυμεί. Δεν μπορεί, όμως, να διεκδικεί ως εξ αυτού ειδικό καθεστώς προστασίας. Με τη λογική τους, επειδή το απαιτεί η -εμμέσως πλην σαφώς- αυτονομιστική οργάνωση «Ουράνιο Τόξο», το ελληνικό κράτος θα πρέπει να αναγνωρίσει την ύπαρξη «μακεδονικής μειονότητας» και να ιδρύσει σχολεία για τη διδασκαλία της σλαβομακεδονικής γλώσσας.
Το εάν η μειονότητα θα ονομάζεται επισήμως μουσουλμανική ή τουρκική δεν είναι μία φραστική λεπτομέρεια. H Συνθήκη της Λωζάννης αναγνωρίζει την ύπαρξη θρησκευτικής και όχι εθνικής μειονότητας και γι’ αυτό την ονομάζει μουσουλμανική. Στους κόλπους της, βεβαίως, υπάρχουν Τούρκοι στο γένος, όπως υπάρχουν και Πομάκοι και Αθίγγανοι. Είναι αλήθεια, επίσης, ότι η Αγκυρα επέτυχε, λόγω και των χρόνιων σφαλμάτων της Αθήνας, να καλλιεργήσει τουρκική συνείδηση στη συντριπτική πλειοψηφία των μειονοτικών.
Οι απόψεις για αναγνώριση μειονοτήτων, όπως και οι απόψεις για μαζικά και άνευ όρων παροχή ιθαγένειας στους οικονομικούς μετανάστες πηγάζουν από έναν επικίνδυνο ιδεολογικό μεταπρατισμό. Με επαρχιώτικο φανατισμό προσπαθούν να εφαρμόσουν σ’ ένα εθνικό κράτος το θεσμικό μοντέλο της πολυπολιτισμικής κοινωνίας. Το γεγονός ότι εδώ και λίγα χρόνια η Ελλάδα δέχθηκε πολλούς μετανάστες δεν αλλάζει τα πράγματα στο θεσμικό επίπεδο.