O νέος ηγέτης του ΠΑΣΟΚ, ο κ. Γιώργος Παπανδρέου προβάλλεται σαν νέο ή ανανεωμένο προϊόν με πλήρη μετάλλαξη του εμπορικού μάρκετινγκ σε πολιτικό. Επιστρατεύονται όλα τα οπτικοακουστικά μέσα και ανάλογα ορίζεται το χρονικό διάστημα, όπου θα καταβληθεί προσπάθεια η «αγορά» να μιλάει μόνο για το νέο ή ανανεωμένο προϊόν. Το χρονικό αυτό διάστημα δεν πρέπει να είναι ούτε αρκετά μεγάλο, οπότε υπάρχει ο κίνδυνος η «καμπάνια» να ξεφτίσει και να κουράσει, αλλά ούτε και πολύ μικρό που δεν θα επέτρεπε πλήρη ανάπτυξη της προβολής. Εξ ου και η περισσή φροντίδα για την ημερομηνία των εκλογών.
Επειτα, έρχεται η φροντίδα για τη συσκευασία και την εικόνα του προϊόντος για να πεισθεί το κοινό ότι είναι νέο ή ανανεωμένο και να θελήσει να το δοκιμάσει. H αντιπαράθεση με ανταγωνιστικά προϊόντα μάλλον δεν θα είναι άμεση, μετωπική και αγωνιστική, με χτυπήματα κάτω από τη μέση. Θα είναι έμμεση, παράλληλη, χωρίς συγκεκριμένες αναφορές στα ανταγωνιστικά προϊόντα. Θα καταβληθεί προσπάθεια ώστε, κατά το κρίσιμο χρονικό διάστημα, η κοινή γνώμη να τροφοδοτείται συνεχώς με «γεγονότα» και «ειδήσεις» γύρω από το νέο προϊόν (εικόνες από το σπίτι του, από το γυμναστήριο, συναντήσεις με πρόσωπα, σημαντικές ή παντελώς ασήμαντες, συγκλήσεις των κομματικών οργάνων, εντυπωσιακή εκλογή διά βοής ή μέσω κάλπης κ.ά.), ώστε όταν έλθει η κρίσιμη στιγμή (οι εκλογές) ο αγοραστής – ψηφοφόρος να αισθανθεί τουλάχιστον δισταγμό ανάμεσα στο νέο προϊόν, έστω και αν δεν το έχει δοκιμάσει, και τα ανταγωνιστικά.
Αυτά μου έλεγε προχθές πεπειραμένος επιχειρηματίας. Ομως, παρά την προσπάθεια που καταβάλλεται αυτές τις μέρες, η πολιτική δεν είναι μάρκετινγκ και, εν πάση περιπτώσει, αξίζει να αγωνισθούμε για να μη γίνει.
Οι πολιτικές αξίες και πολύ περισσότερο το πολιτικό ταλέντο, διαμορφώνονται και αναδεικνύονται μέσα από αντιπαραθέσεις και συγκρούσεις, όπου κύριο λόγο παίζουν η ανάλυση των κοινωνικών τάσεων, η επαφή με τα νεωτερικά ρεύματα, η κριτική σκέψη, η ικανότητα σύνθεσης, η φαντασία. O κ. Κώστας Σημίτης, πριν αναδειχθεί σε πρωθυπουργό, το 1996, είχε πίσω του περισσότερο από μία εικοσαετία κριτικής στάσης μέσα στο ΠΑΣΟΚ και έναντι του Ανδρέα Παπανδρέου και της πολιτικής του. Σιωπηρά, αλλά εμφανέστατα αναδείχθηκε πρωθυπουργός ως «αντι-Ανδρέας». O Γιώργος Παπανδρέου δεν έχει αυτό το παρελθόν της κριτικής αντιπαράθεσης και άρα δεν ξέρουμε τι πολιτικά αντιπροσωπεύει.
Στις επόμενες εκλογές τίθεται ήδη από την αντιπολίτευση, αλλά και εκ των πραγμάτων θα ετίθετο, κεντρικό θέμα κριτικής αποτίμησης της εικοσαετούς διακυβέρνησης από το ΠΑΣΟΚ και ειδικότερα της οκταετούς διακυβέρνησης από το ΠΑΣΟΚ του Κώστα Σημίτη. Κρίνονται όχι τόσο τα θετικά ή αρνητικά αποτελέσματα αυτής της διακυβέρνησης, όσο το ποιόν της και ο τρόπος της. Μοιραία ο Γιώργος Παπανδρέου θα εκλεγεί αρχηγός από ένα οργανικά κρατικοποιημένο κόμμα και το «εφέ» εκλογής από τη «βάση» δεν είναι αρκετό για να μεταβάλει αυτήν την πραγματικότητα. Τίθεται συνεπώς σοβαρό ζήτημα που αφορά την ομαλή λειτουργία του πολιτεύματος, η οποία καθημερινά αλλοιώνεται με την προκλητική κατανομή της κρατικής εύνοιας και των εθνικών πόρων με κομματικές σκοπιμότητες. Δεν είναι μια αόριστη διαπίστωση, αλλά ένα γενικευμένο καθεστώς που μοιραία κατέληξε στο δυναστικό «παρακράτος των διαπλεκομένων» σε όλους γνωστό και συγκεκριμένο. Αν διευρύνετε την έννοια της «διαπλοκής», ώστε να συμπεριλάβει τις ποικιλώνυμες εξυπηρετήσεις ιδιωτικών συμφερόντων με την κατανομή της κρατικής εύνοιας από το κυβερνών κόμμα, θα έχετε πλήρη την εικόνα του σημερινού καθεστώτος. Το γενικευμένο κίνημα δυσαρέσκειας κατά της πολιτικής Σημίτη πηγάζει βέβαια από συγκεκριμένες διεκδικήσεις, που όλες είναι δικαιολογημένες και δίκαιες σε ένα καθεστώς άνισης και άδικης αντιπαραγωγικής και σπάταλης κατανομής του πλούτου, όπου ο καθένας και η κάθε ομάδα προσπαθούν να «αρπάξουν» ό,τι μπορούν και ό,τι μπορούν να εκβιάσουν.
Το τι θα κάνει ο Γιώργος Παπανδρέου ως ηγέτης του ΠΑΣΟΚ, θα πρέπει να μας το πει από τώρα και πολύ καθαρά και έμπρακτα: ή με τη «διαπλοκή» εναντίον του λαού, ώστε να μη χάσει τη σοβαρή υποστήριξή της ή με τον λαό εναντίον της «διαπλοκής» με κίνδυνο να χάσει την υποστήριξη της τελευταίας. ΄H με το κομματικό κράτος εναντίον της δημοκρατίας ή με τη δημοκρατία εναντίον του κομματικού κράτους. Αυτό είναι το πολιτικό περιεχόμενο της πολιτικής σύγκρουσης, την οποία δεν μπορεί να αποφύγει με το πολιτικό μάρκετινγκ.