«Κύριε, τόσο καλό και μεγκάλο είναι Παπαντρέου; Ολο τηλεόραση, όλο μέρα Παπαντρέου. Ουφ». H Μαρία από την Ουκρανία, που μας βοηθά έξι χρόνια, περίπου, στις δουλειές του σπιτιού, δεν έχει μάθει καλά τα ελληνικά. H απορία της, όμως, ήταν εύγλωττη. Εξίσου δικαιολογημένη και η δυσφορία της. Διότι τα έκτακτα δελτία και οι απρόοπτες εκπομπές για τις «ιστορικές πολιτικές αλλαγές» διέκοπταν ή ανέβαλαν τη συνέχεια των αγαπημένων της σήριαλ. Ανεξάρτητα από τα κακά ελληνικά της, η Μαρία είναι αρκετά έξυπνη. Θεώρησα, λοιπόν, την ερώτησή της ως καθαρά ρητορική και δεν της απάντησα. Αλλωστε λίγα λεπτά νωρίτερα μου είχε τηλεφωνήσει ένας φίλος και μου είπε κάτι που με προβλημάτισε πολύ. Το προηγούμενο βράδυ είχα εμφανισθεί σε μια εκπομπή μεγάλου καναλιού μαζί με πολιτικούς και άλλους δημοσιογράφους για να σχολιάσουμε τα γεγονότα στο ΠΑΣΟΚ. Οταν, λοιπόν, ζήτησα να μάθω τις εντυπώσεις του από την εκπομπή, μου απάντησε: «A, είδα μόνο λίγο στην αρχή. Και αφού άλλαξα τρία-τέσσερα κανάλια που είχαν παρεμφερείς εκπομπές, με το ίδιο θέμα, κατέληξα στην Αννίτα Πάνια»… (Στο σημείο αυτό θέλω να διευκρινίσω ότι και εγώ παρακολουθώ συχνότατα τις εκπομπές της κ. Πάνια, διότι είναι απόλυτα ειλικρινής σ’ αυτό που μας προσφέρει να δούμε, να συμμετάσχουμε ή να χλευάσουμε).
Είναι βέβαιον πως οι περισσότεροι Ελληνες συμφωνούν ότι η αποχώρηση του κ. Σημίτη από την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, δύο μήνες πριν από τις εκλογές, και η προβολή του κ. Γιώργου Παπανδρέου ως φορέα της αλλαγής και της εναλλακτικής λύσεως που αξιώνει ο ελληνικός λαός είναι «επικοινωνιακό τρυκ». Οτι η εσωκομματική μεταβολή στην κορυφή του κυβερνώντος (επί 20 συναπτά έτη) κόμματος χωρίς την αλλαγή των δομών του και το ξήλωμα της κομματικής νομενκλατούρας, που συμπράττει στη διαφθορά και επιβάλει στην ηγεσία καθεστωτική μονιμότητα, είναι όχι μόνον ανούσια, αλλά και απατηλή. Αποσκοπεί, δηλαδή, στην εξαπάτηση του Ελληνα ψηφοφόρου και στον σφετερισμό της εμπιστοσύνης του? κάτι το οποίο δεν συμβαίνει, φυσικά, για πρώτη φορά στις πέντε εκλογικές νίκες που απέσπασε το ΠΑΣΟΚ από το 1981 έως σήμερα.
Και αν ακόμη υπήρχε κάποια μερίδα πολιτών που πίστευε στην ειλικρίνεια του κ. Σημίτη για τους λόγους της αποχωρήσεώς του και ήταν διατεθειμένη να εμπιστευθεί τον κ. Γιώργο Παπανδρέου ως φορέα της αλλαγής και της εξυγιάνσεως του πολιτικού μας βίου, πρέπει ήδη να έχει μεταβάλει γνώμη ή -έστω- να δυσπιστεί εντονότατα. O ενθουσιασμός με τον οποίον γίνεται δεκτή η έλευση του κ. Γιώργου Παπανδρέου από την πλειοψηφία των «κραταιών» (η έννοια βασίζεται στη λέξη κράτος) MME δεν είναι μόνον πρωτοφανής. Είναι άκριτη και αμετροεπής, αλλά διόλου άδηλη και άδολη.
Ακόμη και ο πλέον απλός αναγνώστης, ακροατής, τηλεθεατής, είναι εύλογο να διαπιστώνει τη «διακριτική μεταχείριση» των εξελίξεων στο ΠΑΣΟΚ εκ μέρους της συγκεκριμένης μερίδος των MME. Ουδείς αναφέρεται στα πραγματικά αίτια που προκάλεσαν την αλλαγή ηγεσίας, ουδείς διερευνά αν υπάρχει κάποια πολιτική ουσία στη μεταβολή, ουδείς ενδιαφέρεται για το τι μπορεί να εκφράζει από ιδεολογικής και πολιτικής απόψεως η αντικατάσταση του κ. Σημίτη από τον κ. Παπανδρέου, ουδείς, τέλος, διερωτάται για τα πραγματικά προσόντα και τις ηγετικές ικανότητες του νέου αρχηγού του ΠΑΣΟΚ. Οι πάντες αναφέρονται στη «μεγάλη δημοτικότητα» του κ. Παπανδρέου, στη «γενναία απόφαση» του κ. Σημίτη, στον «αιφνιδιασμό» της Ν.Δ., στις «επιπτώσεις» που θα έχει το «ιστορικό γεγονός»(!) στις επικείμενες εκλογές.
Η προπαγάνδα, ή -στις ημέρες μας- η «επικοινωνιακή πολιτική», έχει κανόνες και προπαντός όρια. Οι κανόνες αποσκοπούν στη διασφάλιση κάποιων στοιχείων πειθούς και τα όρια αποβλέπουν στην αποτροπή υπερβολών που προσβάλλουν την κοινή νοημοσύνη. Μόνον έτσι η προπαγάνδα έχει κάποια απήχηση και αποτέλεσμα. Διαφορετικά επιτείνει την καχυποψία ή ακόμη μπορεί να προκαλέσει και τον χλευασμό. Στην περίπτωση των «πρωτοβουλιών» του κ. Σημίτη και των «ιστορικών μεταβολών» στο ΠΑΣΟΚ, τα «κραταιά» MME -συμπεριλαμβανομένων, βεβαίως, των κρατικών- παραβιάζουν κάθε κανόνα και όριο της προπαγάνδας. Με τη στάση τους δείχνουν να ταυτίζονται με τις «εξελίξεις» στο κυβερνών κόμμα και να συναγωνιούν για την εκλογική τους έκβαση, αδιαφορώντας πλήρως για την ενημερωτική τους αποστολή και την υποχρέωσή τους για αντικειμενικότητα και αξιοπιστία.
Ωστόσο, αυτή η απεγνωσμένη κατάχρηση της προπαγάνδας εκ μέρους των συναυτουργών των «εξελίξεων», έχει και μια άλλη -αλλά καθοριστική- παράμετρο. Μεγιστοποιεί την ευθύνη, με την οποία ο «απλός» ψηφοφόρος οφείλει να κρίνει και να αποφανθεί ενώπιον της κάλπης την Κυριακή 7 Μαρτίου. Διότι αυτός ο «απλός» ψηφοφόρος δεν μπορεί πλέον να επικαλεσθεί το άλλοθι του παραπλανηθέντος αναγνώστη, ακροατή και τηλεθεατή. Οφείλει να παρέμβει στα τεκταινόμενα, ασκώντας το δικαίωμά του -επωμιζόμενος, όμως, και τη συνακόλουθη ευθύνη του- να εκφράζει, να διαμορφώνει και να επιβάλλει την, κατά το Σύνταγμα, λαϊκή κυριαρχία. Αλλως, ισχύει για όλους μας, έστω κατά παράφραση, η ευαγγελική ρήση «όστις θέλει εξαπατηθήναι, εξαπατάσθω»…