Τα φέρνει έτσι ο καιρός (δηλαδή τα συμφέροντα των ανθρώπων και οι βλέψεις τους) ώστε τα ίδια επιχειρήματα να χρησιμοποιούνται από διαφορετικά χείλη, με διαφορά φάσης. «Περιφρονείτε το λαό και τα αισθήματά του» έλεγαν πολλοί της Νέας Δημοκρατίας την εποχή της συλλογής υπογραφών υπέρ της αναγραφής του θρησκεύματος στις ταυτότητες, επιθυμώντας να καυτηριάσουν όσους αντετίθεντο στην όλη εκστρατεία (δεν ήταν πάντως πολλοί ανάμεσα στους αντιρρησίες οι πρωτοκλασάτοι του ΠΑΣΟΚ, γιατί και οι εκσυγχρονιστές έχουν ανάγκη το «σταυρό» τους). «Περιφρονείτε το λαό και τα αισθήματά του» λένε τώρα πολλοί του ΠΑΣΟΚ για να καυτηριάσουν όσους κρίνουν ότι η επικύρωση του νέου προέδρου νοθεύει παρά τιμά τη συμμετοχική ή την άμεση δημοκρατία.
Οι μεν λοιπόν κράδαιναν τα τρία εκατομμύρια των υπογραφών, αντί παντός άλλου πειστηρίου, οι δε το ένα εκατομμύριο των ψηφισάντων, και πάλι αντί παντός άλλου πειστηρίου. Γιατί αμφότεροι αποδίδουν απόλυτη πολιτική, κοινωνική και ηθική αξία στους αριθμούς. Αλλά ακόμη και για τους μαθηματικούς και τους στατιστικούς, οι αριθμοί δεν λένε πάντοτε την Αλήθεια? λένε την αλήθεια που τους υπαγορεύουμε, την αλήθεια που επιδιώκουμε να αποσπάσουμε από αυτούς χειραγωγώντας τους και εξωθώντας τους προς την περιοχή των επιδιώξεών μας και των προκάτ συμπερασμάτων μας.
Το γεγονός ότι συγκεντρώθηκαν τρία εκατομμύρια υπογραφές υπέρ της αναγραφής του θρησκεύματος, δεν κατέστησε ιερή μια εκστρατεία με σαφώς πολιτικούς στόχους, δεν έκανε περισσότερο χριστιανούς τους δηλώσαντες χριστιανούς, ούτε βέβαια εξαγίασε την απίστευτα δημαγωγική πράξη να χρησιμοποιηθεί το λάβαρο της Αγίας Λαύρας (ένα σύμβολο εθνικό, κοινό) για να ευοδωθεί μια προσπάθεια ελάχιστα πνευματική, παρά τα λεγόμενα, και εντέλει χωριστική. Αναλόγως, το ένα εκατομμύριο των οπαδών του ΠΑΣΟΚ που ψήφισαν τον μοναδικό υποψήφιο (άρα και Μοναδικό, συμβολικά πια) είναι πολιτικά σημαντικό αλλά δεν εξαγιάζει μια διαδικασία που ακύρωσε την ίδια την ουσία του εκλέγειν, αποκλείοντας την υποβολή υποψηφιοτήτων και την ιδεολογική σύγκρουση.
Ο λαός έχει τα πάθη του, τις επιλογές, τα όνειρα, τις ανάγκες, τις δεσμεύσεις του. Δεν είναι άγιος, όπως τον ζωγράφιζαν τα παλιά συναξάρια, γιατί δεν είναι ενιαίος, μονότροπος και μονοκόμματος. Δεν είναι, λοιπόν, και δεν μπορεί να χρησιμοποιείται σαν κολυμβήθρα του Σιλωάμ, που έχει υποτίθεται τη δύναμη να θεραπεύει και να νομιμοποιεί οτιδήποτε. Αλλά ούτε και οι αριθμοί διαθέτουν εξαγνιστικές ιδιότητες. Αν ήταν έτσι, η Τζόαν Ρόουλινγκ του Χάρι Πότερ θα κρινόταν ανώτερη του Σαίξπηρ, γιατί τον κατανίκησε σε πωλήσεις και τα σαχλοσίριαλ που πρωτεύουν σε τηλεθέαση θα κηρύσσονταν υπέρτερα των έργων του Μπέκετ που τα βλέπουν μερικές εκατοντάδες.