ίναι γνωστή η κοινοτική εκπαιδευτική φιλοσοφία: να καταρριφθούν τα φράγματα ανάμεσα σε παιδεία και εργασία. H μαθητεία και η σταδιοδρομία να πάψουν να εξελίσσονται γραμμικά, ώστε οι νέοι να παλινδρομούν ανάμεσά τους. Να περιοριστεί η εκπαίδευση που δεν εξυπηρετεί κάποιο χρήσιμο σκοπό και η γνώση που δεν έχει πρακτικές εφαρμογές. H εκπαίδευση να απαντά κατά βάσιν στις ανάγκες της οικονομίας, ώστε και οι επιχειρήσεις να είναι ανταγωνιστικές και οι εργαζόμενοι να διατηρούν τις θέσεις τους. H πρόσφατη πρόταση του νέου προέδρου του ΠΑΣΟΚ κ. Γ. Παπανδρέου περί ενοποίησης των υπουργείων Παιδείας και Εργασίας αποτελεί την πιο σπασμωδική προσπάθεια χονδροειδούς εφαρμογής αυτής της φιλοσοφίας. Είναι μια πρόταση που παραπέμπει σε μια πολύ επικίνδυνη κοσμοθεωρία, ήδη ευρύτατα διαδεδομένη στη Δύση, που σχεδόν εξομοιώνει τον άνθρωπο με το εισόδημά του. Στη μεταβιομηχανική τεχνολογική εποχή, ο καθένας αξίζει ό,τι κερδίζει και κερδίζει ό,τι αξίζει. Το άτομο συρρικνώνει τις εσωτερικές αξίες του στο μέγεθος του μισθού του. Αυτοπροσδιορίζεται μέσα από τις διακυμάνσεις της οικονομικής ζωής του. Κρίνει τον εαυτό του από την τρέχουσα αξία του. H μοίρα του είναι κάτι απτό, αναγνωρίσιμο, με το χρώμα και την όψη του χρήματος.
Μια κοσμοθεωρία που ταξινομεί όλη την ουσία του κόσμου στην επιφάνειά του. Μια άκρως ωφελιμιστική προσέγγιση της εκπαίδευσης, που αναιρεί πλήρως όχι μόνο την έννοια του σχολείου ως κήπο των ιδεών, χώρο πνευματικής αναζήτησης και εσωτερικής ολοκλήρωσης, αλλά και την έννοια του σχολείου ως αντίδοτου στη μοίρα (όπως λέει και ο Ισπανός φιλόσοφος Φερνάντο Σαβατέρ). Ακόμη κι αν σπάει «την αλυσίδα των μοιρολατριών που κάνουν το παιδί του φτωχού φτωχό, του αναλβάβητου αναλφάβητο», υποδουλώνει σε μιαν άλλη μοίρα, αυτήν του γρήγορα αναλώσιμου ληξιπρόθεσμου «γραναζιού» της τεχνολογικής παραγωγικής μηχανής. Το είδος της μόρφωσης που υπαγορεύει η φιλοσοφία «είναι χάσιμο χρόνου να προσπαθείς να μάθεις τα πάντα? εξειδικεύσου», είναι ένα εμπόρευμα με πολύ συγκεκριμένη αξία χρήσης.
Πάντα τα εκπαιδευτικά συστήματα μεταρρυθμίζονταν για να συμβαδίσουν με την κοινωνικο-οικονομική εξέλιξη. Αλλά χωρίς να συρρικνώσουν τόσο τη γενική μόρφωση. Ενοποίηση παιδείας – εργασίας σημαίνει νοσηρή προσκόλληση στην υλικο-τεχνολογική ανάπτυξη, που -έτσι κι αλλιώς- δεν κατάφερε να χτίσει έναν κόσμο ανθρωπινότερο. Αντίθετα, η υλική πρόοδος εδραίωσε την ανθρώπινη κυριαρχία στη φύση, μετατρέποντας το κάθε τι σε αντικείμενο εκμετάλλευσης.
Τώρα αφαιρεί από την εκπαίδευση τον πρωταρχικό σκοπό της, που είναι, όπως έλεγε και ο Γάλλος παιδαγωγός κι ανθρωπιστής φιλόσοφος Αιμίλιος Αλέν, «να κάνει στον άνθρωπο γνωστή τη δύναμή του, για να αυτοκυβερνιέται και να μην πιστεύει σε τίποτε χωρίς αποδείξεις».