Στην τελική ευθεία προς τη λύση του στη βάση του σχεδίου Ανάν εισέρχεται το Κυπριακό, μετά τη συμφωνία της Νέας Υόρκης για το χρονοδιάγραμμα και τη διαδικασία των διαπραγματεύσεων. Οπως είναι γνωστό, από τις 19 Φεβρουαρίου μέχρι τις 22 Μαρτίου θα πραγματοποιηθούν διακοινοτικές συνομιλίες στη Λευκωσία. Με τα θέματα για τα οποία δεν θα έχει επιτευχθεί συμφωνία, θα ασχοληθεί επί μία εβδομάδα μία διάσκεψη, στην οποία εκτός των δύο κοινοτήτων θα συμμετέχουν και οι Ελλάδα και Τουρκία.
Εάν και έπειτα από αυτήν τη διαπραγμάτευση παραμείνουν ανοιχτά θέματα, αυτά θα ρυθμιστούν από τον γ.γ. του OHE, ο οποίος πήρε τη σχετική εξουσιοδότηση από τα δύο μέρη. Τέλος, στις 25 Απριλίου θα πραγματοποιηθούν χωριστά δημοψηφίσματα. Με άλλα λόγια, η μόνη περίπτωση να μην προκύψει λύση είναι η μία ή και οι δύο κοινότητες να απαντήσουν «όχι» στα δημοψηφίσματα. Υπάρχει, βεβαίως, και το ενδεχόμενο μία από τις δύο πλευρές να υπαναχωρήσει, αλλά σε μία τέτοια περίπτωση θα εισπράξει βαρύτατο πολιτικό κόστος.
Υπενθυμίζουμε ότι ο πρόεδρος Παπαδόπουλος πήγε στη Νέα Υόρκη αποφασισμένος να μην αποδεχθεί αυτά που τελικώς απεδέχθη. Είναι γνωστό ότι του ασκήθηκαν ασφυκτικές πιέσεις όχι μόνο από την Ουάσιγκτον, αλλά εμμέσως και από την Αθήνα. Οι K. Σημίτης και Γ. Παπανδρέου δεν έχουν κρύψει ότι επιδιώκουν λύση στη βάση του σχεδίου Ανάν. Γι’ αυτό και την κρίσιμη στιγμή άφησαν μόνο του τον Κύπριο πρόεδρο. Στην πραγματικότητα, με τη στάση τους δηλώνουν εμμέσως πλην σαφώς ότι η Ελλάδα δεν θέλει να έχει συμφέροντα και ρόλο στην Κύπρο και ευρύτερα στην Ανατολική Μεσόγειο.
Και μόνον το γεγονός ότι η χώρα μας βρίσκεται σε προεκλογική περίοδο ήταν λόγος να αναβληθεί για μετά τις εκλογές η συνάντηση της Νέας Υόρκης, ειδικά όταν η Αγκυρα αρνείται εδώ και καιρό να διαπραγματευθεί την πτυχή της ασφάλειας, που είναι αρμοδιότητα των δύο εγγυητριών δυνάμεων. Υπενθυμίζουμε ότι το φθινόπωρο 2002, όταν η Τουρκία βρισκόταν σε προεκλογική περίοδο, οι συνομιλίες είχαν αναβληθεί. Ετσι όπως ήλθαν τα πράγματα, η επόμενη κυβέρνηση θα πρέπει να διαχειρισθεί το πολιτικό τετελεσμένο που δημιούργησε η απερχόμενη κυβέρνηση Σημίτη.
Είναι ενδεικτικό ότι η ελληνική πλευρά δεν επέμεινε ούτε στην πρότασή της να συμμετάσχει ενεργά στις διαπραγματεύσεις και η Ευρωπαϊκή Ενωση, της οποίας η Κύπρος είναι ήδη μέλος. H συμφωνία της Νέας Υόρκης προβλέπει ότι μία τριμελής επιτροπή θα παίξει ένα τεχνικό ρόλο. Δεν πρόκειται να ελέγξει όλες τις ρυθμίσεις του σχεδίου Ανάν όσον αφορά στη συμβατότητά τους με το κοινοτικό κεκτημένο. Αυτό που ενδιαφέρει την Κοσιμιόν είναι η Κύπρος να μην προκαλεί προβλήματα στους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Δεν πρόκειται να δώσει καμία μάχη για τη λειτουργικότητα και τη βιωσιμότητα της προωθούμενης λύσης στην εσωτερική σφαίρα.