Μα, τι είναι τούτο που βιώνουμε όλες αυτές τις τελευταίες μέρες; «Προεκλογική περίοδος» θα πείτε, και τυπικά θα ‘χετε δίκιο. Μόνο που αυτή η προεκλογική περίοδος δεν έχει κανένα χαρακτηριστικό που να θυμίζει… εκλογές και δη εκλογές στην Ελλάδα! Δεν υπάρχει «παλμός», λείπει χαρακτηριστικά το «πάθος» – και το διαπιστώνει κανείς τόσο στις αντιπαραθέσεις μεταξύ πολιτικών αρχηγών και κομματικών επιτελείων όσο και στο επίπεδο των ψηφοφόρων (ιδίως των «οπαδών ψηφοφόρων»), στις μεταξύ τους «κόντρες» και επιχειρηματολογίες, στις φιλικές συντροφιές, τους επαγγελματικούς χώρους, τους… καφενέδες ανά την επικράτεια, το «μεσογειακό» κλίμα μέσα στους οποίους φαίνεται πως άλλαξε κι αυτό, συμμορφούμενο στον «εκσυγχρονισμό» του παραδοσιακού καφενείου σε «καφέ»! O όρος «εκλογές του καναπέ και της TV» πρωτακούστηκε στη χώρα στη δεκαετία του ’90 – σήμερα, όμως, πλέον αυτός ο «απαξιωτικός» (για τα ελληνικά δεδομένα…) προσδιορισμός μιας προεκλογικής περιόδου τείνει να αναδειχθεί σε… «κεκτημένο αξίωμα», που το επικαλούμεθα, μάλιστα, «περήφανα» και ως απόδειξη του επιπέδου του «πολιτικού πολιτισμού» μας (φετινό αυτό το… «καινούργιο κοσκινάκι» μας – και του ‘χουμε αλλάξει την πίστη στην κατάχρηση!) που όλοι, λες, φροντίζουν να διατηρηθεί ως κόρη οφθαλμού!
Δόξα τω Θεώ, έχουν περάσει ανεπιστρεπτί (από τον… περασμένο αιώνα!) οι προεκλογικές αγριότητες με τις «μαγκούρες» και τους άγριους ξυλοδαρμούς αντιφρονούντων ψηφοφόρων (αλλά και… βουλευτών, υποψήφιων ή κανονικών, ακόμη και μέσα στο Κοινοβούλιο!), κανείς δεν διανοείται (δεν το επιτρέπουν, άλλωστε, και οι σύγχρονες τεχνολογίες) να μιλήσει σοβαρά για «βία και νοθεία» και η πολιτική διαμάχη και αντιπαράθεση έχει «παγιωθεί» πάνω σε θεμέλια ευπρέπειας και δημοκρατικότητας. «Κεκτημένο», λοιπόν, αυτό το επίπεδο του δημόσιου βίου μας και φυσικά κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί τη δημοκρατική συμβολή του. Αλλά από το σημείο μιας πολιτισμένης προεκλογικής (και πολιτικής) μάχης, μέχρι το… άλλο άκρο της «αφασίας», της κοινωνικής αδράνειας και υπερβολικής αποστασιοποίησης του κόσμου (με ευθύνη των κομμάτων!) υπάρχει τεράστια απόσταση…
Κανείς δεν αρνείται τη σημασία και τη συμβολή των σύγχρονων μέσων «επαφής» και επικοινωνίας – με πρώτο και καλύτερο αυτό της τηλεόρασης. Αλλά εδώ (και το βλέπουμε όλο και εντονότερα καθημερινά…) καταντήσαμε να κάνουμε τρόπο ζωής (μας!) το πολυσχολιασμένο αξίωμα της παγκόσμιας «τηλεοπτικής δημοκρατίας», ότι «το μήνυμα είναι… το μέσον», αυτό καθ’ αυτό, και όχι το «τι περνάει» μέσα από το μέσον ως μήνυμα! Κανείς δεν αντιλέγει ότι «η εικόνα» (το ύφος, το παρουσιαστικό, το «στυλ», η άνεση…) που εκπέμπει ο κάθε πολιτικός επηρεάζει τον κόσμο, και κατά περίπτωση ελκύει ή απωθεί. Σίγουρα το σύνθημα, η «πολιτική διαφήμιση» ανάλογα με την «εξυπνάδα» και «εφευρετικότητά» της επηρεάζει κάποιες κατηγορίες πολιτών (κυρίως τους… «επίμαχους» αναποφάσιστους!) και μπορεί αποφασιστικά, θετικά ή αποθετικά, να τους στρέψει προς το ένα ή το άλλο κόμμα – σύμφωνοι.
Το «φτιασίδωμα» της πολιτικής!
Αλλά εδώ φθάσαμε στην… κατάχρηση της υπερβολής, στην «αποπολιτικοποίηση» των πολιτικών, και σε κάποιο βαθμό στην υποκατάστασή τους (κυρίως προεκλογικά – αλλά φοβούμεθα όχι μόνο!) από λογής λογής «τεχνοκράτες», επικοινωνιολόγους, κειμενογράφους, διαφημιστές, «ίματζ μέικερ» (δηλαδή: «κατασκευαστές εικόνας», δηλαδή η εικόνα που εμφανίζουν οι πολιτικοί δεν είναι η… δική τους, αλλά το «έργο» κάποιων ειδικών… στο «φτιασίδωμα»!), σκηνοθέτες, υποβολείς και πάει λέγοντας!
«Θεοποιήσαμε» τις δημοσκοπήσεις, που όλοι μεν βολικά (και σε μεγάλο βαθμό υποκριτικά) παραδέχονται πως δεν είναι παρά «εργαλεία δουλειάς» και «αποτύπωση τάσεων μιας ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΗΣ στιγμής», αλλά όλο αυτόν τον τελευταίο καιρό βλέπουμε και κατανοούμε πως αυτό το «εργαλείο» (για την «ποιότητα» του οποίου κατά περίπτωση ουδείς διαθέτει… «πιστοποιητικό ISO»!) χρησιμοποιείται και μάλιστα κατά κόρον ως μέσο δημιουργίας «κλίματος» και επηρεασμού της κοινής γνώμης! Ελληνες είμαστε όλοι και… καταλαβαινόμαστε: μη μας πείτε πως «δημοσκοπηθήκατε» την Τρίτη και είπατε ό,τι είπατε, και στην… επόμενη δημοσκόπηση, ύστερα από 24 ώρες, αλλάξατε άποψη και είπατε τα εντελώς αντίθετα!
Θέλει, ας πούμε, ο ένας πολιτικός αρχηγός να καταγγείλει και να στηλιτεύσει με τα πιο σκληρά λόγια συγκεκριμένες πράξεις και μεθοδεύσεις του αντιπάλου κόμματος, σε πολύ κρίσιμους τομείς – διαφάνεια, διαπλοκή, στήριξη από εξωθεσμικά κέντρα, σκάνδαλα, κατασπατάληση του δημόσιου πλούτου. Και αντί να βγει και να πει τα πράγματα έξω από τα δόντια, να εκφράσει δηλαδή τα συναισθήματα και την αγανάκτηση της κοινωνίας, εξαίφνης… αναδιπλώνεται, «στρογγυλεύει», υιοθετεί άλλο «ύφος», απλά και μόνο επειδή οι… «επικοινωνιολόγοι» του του λένε ότι ο «ήπιος», «μετριοπαθής», «χαμηλών τόνων» αντίπαλός του έχει… λανσάρει ένα νέο «στυλ», και δεν πρέπει αυτός να εμφανισθεί «ακραίος» και «εριστικός»! Πόσο προσιδιάζουν αυτά με το ελληνικό ταπεραμέντο και με την «αίσθηση» που έχει ο πολίτης για την πολιτική μας ζωή;
«Το μήνυμα είναι… το μέσον» – αλλά μέχρι ποίου βαθμού; Πιο εύκολο να απευθύνεσαι μέσω της τηλεοπτικής οθόνης σε εκατομμύρια «τηλεπολίτες», παρά να πασχίζεις να μαζέψεις μερικές εκατοντάδες χιλιάδες (στην καλύτερη περίπτωση!) οπαδούς, που θα ‘ναι εκ προοιμίου και «δικοί» σου, «πεπεισμένοι», ενώ από τον… καναπέ θα σε δει και κάποιος μετριοπαθής «απέναντι» ή αναποφάσιστος, να μπορέσεις να τον «ψήσεις» – σύμφωνοι. Αλλά να βγεις στο γυαλί και να πεις τα πράγματα όπως τα νιώθεις πως είναι και να εξηγήσεις το «σήμερα» που πάσχει και εσύ πώς οραματίζεσαι το «αύριο», όχι να… «στηθείς», να μακιγιαρισθείς, να καλοφωτιστείς και να «εντυπωσιάσεις» απλώς!
Με «άλλα λόγια» να τους αγαπάμε!
Ηταν βέβαιο πως τα έρμα τα «ντιμπέιτ» θα έμπαιναν στη ζωή μας μέσω της… τηλεοπτικής δημοκρατίας – τουλάχιστον ας τα χρησιμοποιούσαν σωστά και άδολα, ας τα έβλεπαν ως ευκαιρία «ζωντανού διαλόγου» και «αντιπαράθεσης», αυτό δηλαδή που στα… ελληνικά σημαίνει «debate»! Αντί αυτού τα… «αμερικανοποιήσαμε» απολύτως (δεν είναι διόλου τυχαίο που επικοινωνιολόγοι αλλά και κόμματα προτιμούν να χρησιμοποιούν τον ξένο όρο και όχι τον πολύ όμορφο και «ζωντανό» ελληνικό!), κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν για να απονευρώσουμε αυτό το «όπλο» και «κριτήριο», απεμπόλησαν οι πολιτικοί το εύλογο δικαίωμά τους να «διαλεχθούν και αντιπαρατεθούν» ανοικτά και ζωντανά με τους αντιπάλους τους, και το εναπέθεσαν στις… αρμοδιότητες των «επικοινωνιολόγων»!
«Θα στα πω τσεκουράτα και στα ίσα!», λέει ο Ελληνας σ’ αυτόν με τον οποίο έχει διαφορές, και αρχίζει να του καταμαρτυρεί, ότι νομίζει πως ο άλλος έχει άδικο και σφάλλει και αφού «ξεθυμάνει» θα του πει (όλοι μας έτσι δεν κάνουμε;) «και τώρα, τι έχεις να αποκριθείς;» – αλήθεια, γιατί έναν τέτοιο ζωντανό, παραγωγικό, διαφωτιστικό, άμεσο διάλογο τον αποφεύγουν και θέλουν… εκ προοιμίου να βάλουν «κανόνες» (περιμένει κανείς από τον άλλο να… τραβήξει πιστόλι;), να έχουν ανάμεσά τους σε ρόλο… «διαιτητή» δημοσιογράφους που θα θέτουν ερωτήματα σε τομείς EK ΤΩΠΡΟΤΕΡΩγνωστούς και «συναποδεκτούς» (κατόπιν διαπραγματεύσεων!) από τους πολιτικούς;
Γιατί αρνείται ο κ. Παπανδρέου σ’ αυτήν την προεκλογική περίοδο την «εφ’ όλης της ύλης» αντιπαράθεση με τον Κώστα Καραμανλή, χωρίς «τομείς» και «κουτάκια» προαποφασισμένα; Τι πάει να πει «να συμφωνήσουμε σε θεματικές ενότητες» – κάνουν δηλαδή πως… δεν ξέρουν τι απασχολεί την ελληνική κοινωνία, ποια καυτά προβλήματα υπάρχουν, πού καθυστερούν λύσεις; ΄H μήπως κάποιος… φοβάται ότι ο «άλλος» ξαφνικά θα του κάνει εξειδικευμένες ερωτήσεις για την… κβαντική φυσική;
Να το πάμε κι ένα βήμα παραπέρα; Τους δημοσιογράφους τι τους θέλουν στο στούντιο; Οι δυο τους (πολιτισμένοι άνθρωποι είναι…) να καθήσουν σε δυο πολυθρόνες και ν’ αρχίσει να ρωτά ο ένας τον άλλος O,TI ΘΕΛΕΙ, να αναγκάζονται ν’ ανοίξουν τα χαρτιά τους, να «ξεγυμνωθούν» μπροστά στην κοινωνία, στην οποία υποτίθεται ότι απευθύνονται και το καλό της οποίας, υποτίθεται, έχουν ως μοναδικό τους όραμα! Τα άλλα όλα είναι της… εικονικής «πραγματικότητας», των επικοινωνιολόγων και εκ του πονηρού! Κι ας μας πρήζουν το κεφάλι με… «συμμετοχικές δημοκρατίες»!