Πρώτα θα ήθελα ευσεβάστως να ρωτήσω γιατί από το περιπετειώδες αρχηγικό «ντιμπέιτ» (είναι πιο αυθεντικό με την ξένη λέξη παρά με το νεολογισμό τηλεμαχία) αποκλείσθηκαν οι δημοσιογράφοι των εφημερίδων και του ραδιοφώνου.
Δεν θα βρεθεί κανείς βέβαια να μου απαντήσει, ούτε η λαλίστατη ΕΣΗΕΑ ούτε το ΕΡΣ. Αν μου πουν ότι η τηλεδημοσιογραφία είναι πλέον η κατ’ εξοχήν δημοσιογραφία ή ότι οι ωραίες τηλεπαρουσιάστριες και οι ωραίοι τηλεπαρουσιαστές, φτιασιδωμένοι και ντυμένοι από μεγάλους οίκους μόδας, είναι τα πιο κατάλληλα πρόσωπα για μια τηλεοπτική παράσταση ή, τέλος, ότι δικό τους είναι το τηλεοπτικό μαγαζί και ό,τι θέλουν το κάνουν, θα μείνω απολύτως ικανοποιημένος και δεν θα ρωτήσω τίποτε άλλο.
Ως παράσταση (δεν μπορούμε να μιλήσουμε για τίποτε άλλο), ήταν πολύ καλή παράσταση. Ευθύνονται οι κομματικοί σκηνοθέτες, αλλά και οι ίδιοι οι πρωταγωνιστές. Καλή παράσταση είναι εκείνη που προκαλεί γεγονότα, δράση και συγκίνηση επί σκηνής. Κάνει τον θεατή να ταυτίζεται και να συμπάσχει, προκαλεί αντιθέσεις και αναδεικνύει τους ρόλους και τη διαφορά τους μέσα από τις αντιθέσεις. Στο «ντιμπέιτ» δεν σημειώθηκε κανένα απολύτως γεγονός, καμιά στιγμή συγκίνησης ούτε από τις ερωτήσεις ούτε από τις απαντήσεις. Ολα κύλησαν ήρεμα, ομαλά και πληκτικά. Οι ερωτώντες επανέλαβαν αυτά που επί εβδομάδες ρωτούν και ξαναρωτούν στα «παράθυρα». Από τους αρχηγούς ακούσαμε αυτά που έχουμε ξανακούσει πολλές φορές και φυσικά δεν περιμέναμε τίποτα διαφορετικό. Περιμέναμε, όμως, τη διαφορά επειδή αυτή δεν είναι δεδομένη, αλλά κάθε φορά προκύπτει από την αντιπαράθεση.
Συγκινητικός παρά ταύτα ήταν ο «συντονιστής» που δεν έχανε ευκαιρία να τονίσει ότι κινείται στο πλαίσιο που όρισε ο κομματικός σκηνοθέτης, με το οποίο βέβαια δεν συμφωνεί, αλλά υποχωρεί και το αποδέχεται… χάριν της δημοκρατίας και του δημοκρατικού διαλόγου!
Αυτό που είδαμε χθες, αγαπητοί μου, δεν ήταν διάλογος. Μάλιστα ελήφθησαν όλα τα μέτρα και όλες οι πρόνοιες να μην είναι διάλογος, να μην υπάρχει κανένα σημείο όπου οι απόψεις να τέμνονται, όπως συμβαίνει στον διάλογο. Θα έλεγα ότι ήταν η απογύμνωση του διαλόγου και έπρεπε να το περιμένουμε: Διάλογος που απεδείχθη ανέφικτος στο θεσμικό και κατ’ εξοχήν χώρο του διαλόγου, το Κοινοβούλιο, κανείς δεν καταλαβαίνει γιατί θα είναι εφικτός σε οποιοδήποτε άλλο χώρο. Είναι εν τούτοις, παράδοξο που όλοι μανιωδώς αναζητούν τον «διάλογο» σαν να τον είχαν στερηθεί.
Ετσι το «ντιμπέιτ» έμοιαζε κάπως με… πανελλήνιες προφορικές εξετάσεις, όπου ο κάθε εξεταζόμενος λέει αυτά που έμαθε στο φροντιστήριο ή αλλού. Ομολογουμένως, όλοι, και των δύο πλευρών, ήσαν ευπρεπείς και θα το δεχθούμε ως πρόοδο επειδή η ευπρέπεια δεν είναι αυτονόητη. O πολύς όμως καθωσπρεπισμός μας έκανε να νοσταλγήσουμε τα θορυβώδη τηλεοπτικά παράθυρα, όπου κανείς δεν ακούει τι λέει ο άλλος και το χαριτωμένο εκείνο υβρεολόγιο που οι αρχηγοί εξαπέλυαν άλλοτε από το μπαλκόνι των μεγάλων συγκεντρώσεων.
Αν με ρωτήσετε για χαμένους και κερδισμένους, θα πω ότι οπωσδήποτε οι «μικροί» δεν έχασαν, άλλωστε δεν έχουν πολλά να χάσουν, γι’ αυτό και ήσαν περισσότερο ελεύθεροι και περισσότερο αυθεντικοί. Οι «μεγάλοι» νομίζω ότι έχασαν, γιατί η άποψή τους και η προσωπικότητά τους διαχύθηκαν σε αλλεπάλληλους κύκλους ποικίλης πολιτικής ύλης. Νομίζω επίσης ότι ο νέος πρόεδρος του μεταλλαγμένου ΠΑΣΟΚ (το αυθεντικό ΠΑΣΟΚ αναμφισβήτητα το εκπροσωπούσε ο κ. Τσοβόλας), ο κ. Γιώργος Παπανδρέου, έκανε μεγάλο λάθος να απορρίψει με διάφορα ασθενή προσχήματα το «ντιμπέιτ» με τον πρόεδρο της Ν.Δ., τον Κώστα Καραμανλή. Εχει το χρόνο να διορθώσει το λάθος του και τον λόγο να το κάνει: αν οι ψηφοφόροι μείνουν με τις εντυπώσεις του πολυαρχηγικού «ντιμπέιτ», αυτές είναι οπωσδήποτε σε βάρος του. H εικόνα του ήταν ενός κουρασμένου και αμήχανου αρχηγού…