H προχθεσινοβραδυνή τηλεοπτική αναμέτρηση των πολιτικών αρχηγών άφησε μια πικρή γεύση στα χείλη ακόμη και των πιο ένθερμων υποστηρικτών του ΠΑΣΟΚ. Οι ασφυκτικοί διαδικαστικοί περιορισμοί μετέτρεψαν το περιβόητο «ντιμπέιτ» σ’ ένα άθροισμα διαδοχικών μονολόγων, αλλά παρ’ όλα αυτά η ανεπάρκεια του κ. Γιώργου Παπανδρέου κατέστη εξόφθαλμη. Το πρόβλημα δεν αφορά μόνον τη δυσκολία του στο ρητορικό επίπεδο. H αδυναμία του να αρθρώσει σαφή πολιτικό λόγο αντανακλά το γεγονός ότι οι απόψεις του για κρίσιμους τομείς της διακυβέρνησης του τόπου είναι ακόμη θολές.
Το ζήτημα αυτό δεν θα είχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον εάν το ΠΑΣΟΚ ήταν ένα μικρό κόμμα της αντιπολίτευσης. Από τη στιγμή, όμως, που διεκδικεί την εξουσία, η ανεπάρκεια του κ. Γιώργου Παπανδρέου αποκτά κρίσιμη σημασία. H ευγένεια και η μετριοπάθειά του τον καθιστούν συμπαθή και του εξασφαλίζουν μια διεισδυτικότητα και σε άλλους χώρους, αλλά δεν είναι χρήσιμα προσόντα σ’ έναν υποψήφιο πρωθυπουργό.
Δεν έχουμε κανέναν λόγο να αμφισβητήσουμε την ειλικρίνεια των μεταρρυθμιστικών προθέσεών του. Οπως, όμως, πλέον διαπιστώνεται οι προθέσεις του αυτές είναι ακόμη πολύ γενικές, αν όχι ασαφείς. Δεν έχουν υποστεί την αναγκαία επεξεργασία, ώστε να μετατραπούν σ’ ένα συνεκτικό ρεαλιστικό πρόγραμμα. Αυτό είναι βαρυσήμαντο σε μια χώρα που αντιμετωπίζει συσσωρευμένα και οξυμμένα προβλήματα, σε μια χώρα με πρωθυπουργοκεντρικό σύστημα.
Το ΠΑΣΟΚ έχει φθαρεί από τη μακρόχρονη άσκηση της εξουσίας. Εχει φθαρεί και ηθικά και πολιτικά. Απ’ αυτή την άποψη, ο κ. Γιώργος Παπανδρέου δικαιολογημένα έχει θέσει ως προτεραιότητα την εκ βάθρων ανασυγκρότηση του κόμματός του, προκειμένου να το οδηγήσει στη νέα εποχή. H ανασυγκρότηση, όμως, συντελείται στο «λιμάνι» της αντιπολίτευσης κι όχι στους κυβερνητικούς θώκους.
Δεν είναι τυχαίο ότι ολοένα και περισσότερο ενισχύεται στην κοινή γνώμη η άποψη ότι ο διάδοχος του κ. Κώστα Σημίτη είναι ακόμη ανέτοιμος να πάρει στα χέρια του τα ηνία της χώρας, αν και έχει μια μακρά υπουργική θητεία. Την άποψη αυτή συμμερίζονται και πολίτες, που του αναγνωρίζουν ότι έχει τις καλύτερες προθέσεις και αποδέχονται τις αμφιλεγόμενες μετανεωτερικές αντιλήψεις που θολά προβάλλει. H προχθεσινοβραδυνή τηλεοπτική αναμέτρηση έπεισε κι όσους μέχρι τότε προτιμούσαν τη θαλπωρή των ψευδαισθήσεων. Οσους, λόγω ονόματος, πίστευαν στον μύθο του «νικηφόρου πρίγκιπα».
Η αρένα της προεκλογικής μάχης δεν είναι τραπέζι διπλωματικής διαβούλευσης και διαπραγμάτευσης. Εχει τους δικούς της σκληρούς κανόνες και τις δικές της απαιτήσεις. Για να προσαρμοσθεί σ’ αυτόν τον ρόλο, ο κ. Γιώργος Παπανδρέου χρειάζεται θητεία στα έδρανα της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Εκεί θα προπονηθεί και για τον κατά πολύ πιο απαιτητικό ρόλο του πρωθυπουργού. Αυτήν τη στιγμή δεν είναι δυνατόν να μετρηθεί επακριβώς η επίπτωση του «ντιμπέιτ» στον εκλογικό συσχετισμό δυνάμεων. Οι πρώτες ενδείξεις, όμως, είναι ότι ακόμη κι αν δεν προσκόμισε ψήφους στη Ν.Δ., σταθεροποίησε το ασφαλές προβάδισμά της. Κι απ’ αυτή την άποψη, συρρικνώνει τις πιθανότητες μιας ανατροπής έστω και την ύστατη ώρα. Για την ακρίβεια, το ενδεχόμενο αυτό καθίσταται πλέον μόνο θεωρητικό.