E ν αρχή ην το άγχος, η «ψυχική αγωνία» που, λακωνικά, ανέφεραν τα παλιά λεξικά. Τα νεότερα, όμως, φώτισαν περισσότερο το «βάσανο» του σημερινού ανθρώπου, κυρίως των αστικών κέντρων. Μίλησαν για την έντονη δυσφορία που προκαλεί η εντατική και συνεχής απασχόληση του ατόμου, έκαναν λόγο για παθολογική ψυχολογική κατάσταση που οφείλεται σε ανεπιθύμητους ερεθισμούς και εξωτερικές επιδράσεις ή το συνταίριαξαν με το στρες -έναν όρο που έχει αγγλική προέλευση και επικράτησε διεθνώς, χρακτηρίζοντας όλες τις σωματικές και πνευματικές διαταραχές που επιφέρουν ουκ ολίγοι βλαπτικοί παράγοντες… Περνούν στον κύκλο της επικαιρότητας αυτά, αφού μια πανευρωπαϊκή έρευνα για την υγεία, που γνωστοποιήθηκε στις Βρυξέλλες και δημοσιεύτηκε πρόσφατα στην «K», επισημαίνει πως η χώρα μας κατέχει τα πρωτεία στο στρες και αποκαλύπτει ότι «τρώμε ανθυγιεινά, δεν γυμναζόμαστε, και ξεδίνουμε καπνίζοντας, με αποτέλεσμα να υποθηκεύουμε την υγεία μας».
Συμφωνούν με την πραγματικότητα οι διαπιστώσεις αυτές, αν κρίνουμε από όσα βλέπουμε, ακούμε ή μαθαίνουμε καθημερινά, στα χαρακώματα της επιβίωσης. Αλλά, πάνω στην ώρα, αφυπνίζεται ο αντίλογος, αφουγκράζεται τις μεμψιμοιρίες, εξετάζει τις κοινωνικές συμπεριφορές, μπερδεύεται με τις ενασχολήσεις και, με τη βοήθεια της φαντασίας, γίνεται συνήγορος του νέου τρόπου ζωής, που έχουν επιβάλει οι περιστάσεις, λες και θέλει να μας πείσει πως το οδυνηρό, το ψυχοφθόρο στρες που μας ταλανίζει, δεν οφείλεται στην αδιαφορία μας για την υγεία – «το μέγιστο αγαθό» και «υπόβαθρο κάθε ευτυχίας» των σοφών ρήσεων. Φανερώνει, αντίθετα, την αγωνία της λογικής να ξεπεράσει τις δυσκολίες και να ανταποκριθεί στις όποιες της προσπάθειες, για να τα φέρει βόλτα. Μαρτυρεί τους προβληματισμούς και την ανησυχία της ανέχειας για το αύριο. Υποδηλώνει τις εκκρεμότητες που κληροδότησε το παρελθόν και αναστατώνουν τη σκέψη. Βεβαιώνει τις ταλαιπωρίες των πεζών και των εποχουμένων, ώσπου να τελειώσει το «ράβε ξήλωνε» στην τσιμεντένια πολιτεία, να καλυφθούν οι λακκούβες ή τα χαντάκια στους δρόμους και να αποσυρθούν τα μπάζα από διάφορα σημεία. Ταυτόχρονα, όμως, αποδεικνύει ότι εξακολουθεί να υπάρχει όχι μόνο το απλό ενδιαφέρον για τα κοινά, αλλά η έντονη επιθυμία, που φλογίζει τις καρδιές, να αποτελέσει ο τόπος μας παράδειγμα προς μίμηση. Υπάρχει και το φιλότιμο που έχει ανεξάντλητες δυνάμεις και αν δραστηριοποιηθεί μπορεί να σβήσει τη ρετσινιά της διαφθοράς που απειλεί να αμαυρώσει τις αρετές της τιμιότητας. O αντίλογος, βλέπεις, υποστηρίζει ότι το στρες έχει και θετική ενέργεια, αφού αναζωογονεί τις ευαισθησίες, θωρακίζει τη θέληση και φέρνει αγαθά αποτελέσματα…