Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η κατακόρυφη άνοδος της τιμής του πετρελαίου δημιουργεί σοβαρότατα προβλήματα όχι μόνο γενικά κι αφηρημένα στην εθνική οικονομία, αλλά και πολύ συγκεκριμένα στα χαμηλά εισοδηματικά στρώματα. Το πετρέλαιο θέρμανσης θα είναι φέτος αρκετά ακριβότερο, συρρικνώνοντας ακόμη περισσότερο τη δυνατότητα ενός μεγάλου αριθμού νοικοκυριών να ανταποκριθούν στις διογκωμένες ανάγκες στοιχειωδώς αξιοπρεπούς επιβίωσης.
Μέσα σ’ αυτό το γκρίζο τοπίο ήταν λογικό να τεθεί το ζήτημα της παροχής ενός ειδικού επιδόματος στις φτωχές οικογένειες, με σκοπό να καλύψουν σ’ ένα βαθμό το κόστος από την άνοδο της τιμής του πετρελαίου θέρμανσης. H υιοθέτηση ενός τέτοιου φιλολαϊκού μέτρου είναι πάντα ένας μεγάλος πειρασμός για κάθε πρωθυπουργό. Προφανώς και για τον σημερινό. Το πρόβλημα, όμως, είναι η δυνατότητα του προϋπολογισμού να αντέξει αυτό το βάρος. H κυβέρνηση απέρριψε την ιδέα, επικαλούμενη το πραγματικό γεγονός ότι η Ελλάδα έχει το υψηλότερο δημόσιο χρέος στην Ευρωπαϊκή Ενωση και έχει αναλάβει συγκεκριμένες δεσμεύσεις όσον αφορά την αποκατάσταση μιας ισορροπίας στα δημόσια οικονομικά της.
Ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες ανακοίνωσαν την πρόθεσή τους να παραχωρήσουν ένα τέτοιο επίδομα. Κάνουν αυτό το βήμα, γιατί έχουν τη δυνατότητα. Κατά συνέπεια, δεν μπορούν να αποτελέσουν παράδειγμα προς μίμηση. Αυτό που πραγματικά μπορεί να αποτελέσει κοινό στόχο για όλες τις χώρες-μέλη είναι μία συντονισμένη άσκηση πίεσης στις μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες να μειώσουν τις τιμές. Τα περιθώρια προς αυτή την κατεύθυνση είναι σημαντικά, γιατί οι εν λόγω εταιρείες αποκομίζουν υπερκέρδη από την εκτόξευση της τιμής του βαρελιού.
Είναι ενδεικτικό ότι οι πρώτες πιέσεις των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων έφεραν κάποια μικρά αποτελέσματα. Προφανώς, για να σημειωθεί μια ουσιαστική κάμψη των τιμών απαιτείται συνεχής και συστηματική προσπάθεια. Το πιο σημαντικό απ’ όλα, όμως, είναι να ληφθούν δραστικά μέτρα για την εξουδετέρωση της κερδοσκοπίας, η οποία έχει προσλάβει τεράστιες διαστάσεις. Ολοι οι εμπειρογνώμονες συμφωνούν σε γενικές γραμμές ότι η αυξημένη διεθνής ζήτηση ευθύνεται μόνο εν μέρει για τα σημερινά επίπεδα της τιμής του βαρελιού. H αλήθεια είναι ότι η κερδοσκοπία μετέτρεψε μια ανοδική πορεία σε φρενήρη κούρσα.
Οι δυσμενείς επιπτώσεις των εξελίξεων στο χρηματιστήριο του πετρελαίου δεν έχουν ακόμη φανεί σ’ όλη τους την έκταση. Εάν, όμως, σύντομα δεν αναχαιτισθεί και στη συνέχεια αντιστραφεί η ανοδική τάση, οι ευρωπαϊκές οικονομίες θα δοκιμασθούν σκληρά. Και βεβαίως, η ελληνική οικονομία δεν θα αποτελέσει εξαίρεση.