Αν ένας ξένος θέλει να μάθει τι παραστάσεις μπορεί να δει σε αρχαία θέατρα και γενικά μνημεία της χώρας, το πιθανότερο είναι ότι θα βρεθεί σε σύγχυση. Από τη μια πλευρά εφημερίδες και site στο διαδίκτυο θα τον ενημερώνουν για τα θεάματα και από την άλλη θα τον κάνουν να αισθανθεί ενοχή για την επιλογή του να τα επισκεφθεί. H διαμάχη περί χρήσης και κατάχρησης των χώρων αυτών κρατάει χρόνια. Σχεδόν κάθε άνοιξη και φθινόπωρο, το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο κάνει την αυτοκριτική του και συνάμα καταγγέλλει το Ελληνικό Φεστιβάλ, που όπως φαίνεται δεν μπορεί να κουμαντάρει, και εκείνο με τη σειρά να ελέγξει τα σχήματα που συμμετέχουν στο πρόγραμμά του. Αυτοκριτική χωρίς ρίσκο και αποφάσεις ουσίας αφού το πρόβλημα της παραχώρησης των μνημείων επανέρχεται σαν βραχνάς αλλά δεν αντιμετωπίζεται επί της ουσίας ποτέ, από την εκάστοτε πολιτική ηγεσία. Οποια κι αν είναι αυτή.
Ολοι γνωρίζουν ότι τα δημοφιλή στο κοινό μνημεία, καταποντούνται από τον αλλόγιστο αριθμό παραχωρήσεων, τον αριθμό των παραστάσεων που αυξάνεται αντί να μειώνεται και το βάρος των σκηνικών, ωστόσο λίγο πολύ πάντα δίνεται η άδεια.
Ειδικά το Ηρώδειο και η Επίδαυρος γίνονται πρωτοσέλιδα κάθε χρόνο. «Πέφτουν κομμάτια από το μνημείο», «έστησαν την σκαλωσιά χωρίς την παρουσία τεχνικών», διαμαρτύρονταν οι αρχαιολόγοι την περασμένη Τετάρτη για τα σκηνικά των «Παλιάτσων» του Τζεφιρέλι (τρίκυκλα, βέσπες, ποδήλατα, αυτοκίνητα) που έκαναν άνω κάτω το ΚΑΣ, όπως συνέβη καιρό πριν με τον γερανό του Στάιν στο αργολικό θέατρο.
Βλέμματα που λένε πολλά και χείλη που δεν λένε τίποτα παρά μόνο: «οι όροι τίθενται αλλά δεν εφαρμόζονται». Και ποιος ευθύνεται γι’ αυτό;
Είναι σαφές ότι δεν υπάρχει μια πολιτική που να διασφαλίζει όσα αποφασίζει το αρμόδιο Συμβούλιο.
Μπροστά στον εκβιασμό του παρά πέντε που υφίστανται τα μέλη, είναι κατανοητό ότι κάθε χρόνο αυτά τα δυο μνημεία θα φθείρονται αλλά κανείς δεν θα αναλαμβάνει την ευθύνη για τη φθορά. Κι αυτό επειδή συνηθίσαμε πρώτα να ανακοινώνει το E. Φ. το πρόγραμμα στις εφημερίδες, να κοκορεύεται για τους διεθνείς σταρ που κατάφερε να εξασφαλίσει, το ΚΑΣ να αποφασίζει εκ των υστέρων για την παραχώρηση του χώρου και στο παρά πέντε των παραστάσεων, να φωνάζει για τις παραβάσεις.
Βέβαια, τα μνημεία δεν αφορούν μόνο τους επιστήμονες που τα μελετούν αλλά και τους πολίτες, οι οποίοι δικαιολογημένα να θέλουν να τα εντάξουν στην καθημερινότητά τους. Οταν όμως αυτά, δεν αντέχουν, οφείλει να επέμβει το υπουργείο Πολιτισμού.
Η ιστορία έχει αποδείξει ότι η διάθεση εντυπωσιασμού πολλών σκηνοθετών και σκηνογράφων, αλλά και το κοσμικό ενδιαφέρον του κοινού ξεπερνά κάθε υπουργείο. Οι περίφημοι όροι, τα συμβόλαια, τα φαξ με τις συστάσεις που χάνονται μεταξύ των οδών Μπουμπουλίνας στα Εξάρχεια και Χατζηχρήστου στου Μακρυγιάννη είναι πια κωμωδία.
Ας οριστεί ένα πλαίσιο ώστε να λυθεί το πρόβλημα. Οσο για τους αρχαιολόγους, αφού διαπιστώνουν ότι το Ηρώδειο λ.χ. κινδυνεύει ας το κλείσουν μέχρι να αποκαταστήσουν τις ζημιές. Αλλιώς το πολύ το κύριε ελέησον το βαριέται κι ο Θεός.