Η υπεροψία Πούτιν ανησυχεί την Ουάσιγκτον

Η υπεροψία Πούτιν ανησυχεί την Ουάσιγκτον

3' 14" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Η πτώση της δημοτικότητας του προέδρου Μπους είναι συνεχής. Ξένοι ηγέτες -ειδικότερα ο Βλαντίμιρ Πούτιν- αντιτίθενται στους στόχους και την πολιτική των ΗΠΑ στο εξωτερικό, ευθέως και επιτακτότερα, όσο φθίνει η υποστήριξη προς τον Μπους και μαζί ο χρόνος παραμονής του στην εξουσία. Μια ομιλία του αντιπροέδρου Ντικ Τσένι, με την οποία επέκρινε τη δημοκρατικότητα του Πούτιν, έγινε εσχάτως πρωτοσέλιδο. Ωστόσο, η πραγματική είδηση στις αμερικανο-ρωσικές σχέσεις είναι η αλλαγή της τύχης που κατέστησε τον Πούτιν τον έμπιστο, δεσποτικό ηγέτη και τον Μπους τη μεταβατική προσωπικότητα, που ηγείται ενός διχασμένου έθνους. Το πνεύμα υπεροψίας που ήταν τόσο προφανές στα πρώτα χρόνια της διακυβέρνησης Μπους μετανάστευσε από τον Λευκό Οίκο στο Κρεμλίνο του Πούτιν, στο προεδρικό μέγαρο Μιραφλόρε του Ούγκο Τσάβες και σε άλλα πλούσια σε πετρέλαιο και αέριο περίχωρα. Οι πετρελαιοπαραγωγοί απολαμβάνουν ονειρεμένα έσοδα, ενώ ο Μπους προσπαθεί να διαχειριστεί μια δυσχερή εξωτερική πολιτική και πρωτοφανή ελλείμματα στον προϋπολογισμό και το εμπορικό ισοζύγιο.

Αυτη η αλλαγή μπορεί να αποδειχθεί προσωρινή. Αλλά ακόμη και ως απλή σπίθα είναι ένας επιβαρυντικός παράγοντας στο γόητρο και την ισχύ των ΗΠΑ στο εξωτερικό. Και όχι μόνο. Διόλου πειστικοί ηγέτες στο Λονδίνο, το Παρίσι και το Τόκιο αγωνίζονται να κρατήσουν τις χώρες τους στην πρώτη γραμμή, ενώ διχασμένοι συνασπισμοί βρίσκονται στην εξουσία στο Βερολίνο και τη Ρώμη. Ο Μαχμούτ Αχμαντινετζάντ του Ιράν, ο Τσάβες και άλλοι γνωρίζουν ότι η μόνη στιγμή που μπορούν να κλωτσήσουν τον εχθρό τους είναι όταν αυτός βρίσκεται στο έδαφος.

Η άνεση με την οποία ο Πούτιν αναβιώνει το Δόγμα Σινάτρα στο Κρεμλίνο, μου έγινε γνωστή τελευταίως από τρία μέτωπα. Το πρώτο ήταν, όταν άκουσα τον Ντιμίτρι Τρένιν, Ρώσο μελετητή στη Μόσχα, να περιγράφει σε ενα σεμινάριο στην Ουάσιγκτον την ικανοποίηση του Κρεμλίνου για το πόσο καλά πάει ο πόλεμος στην Τσετσενία. Η διένεξη έχει περάσει ουσιαστικά στα χέρια των Τσετσένων, κατά τον Τρένι και διπλωμάτες στη Μόσχα, με τις ρωσικές δυνάμεις να υποχωρούν, όπου αναλαμβάνουν τα ηνία οι τοπικές δυνάμεις.

Το δεύτερο και πιο σημαντικό παράδειγμα του νέου δόγματος ακολούθησε όταν Αμερικανοί, Ευρωπαίοι και Ρώσοι διαπραγματευτές συναντήθηκαν στη Νέα Υόρκη πριν από δύο εβδομάδες, για να συζητήσουν πώς θα σταματήσουν την πορεία του Ιράν προς τον εμπλουτισμό ουρανίου. Σε μιαν άγνωστη εκ των προτέρων κίνησή του, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ πρότεινε να επιτραπεί στο Ιράν η διεξαγωγή ενός πειραματικού προγράμματος εμπλουτισμού, αν η Τεχεράνη εγκαταλείψει τα σχέδιά της για την ανάπτυξη πυρηνικών αντιδραστήρων.

Αυτό ήταν ένα μεγάλο βήμα προς τα πίσω. Η Ρωσία είχε συμφωνήσει προηγουμένως με τις ΗΠΑ και την Ευρώπη ότι δεν έπρεπε να επιτραπεί στο Ιράν η πρόσβαση σε οποιονδήποτε τύπο εμπλουτισμού, σημαντικό βήμα για την απόκτηση πυρηνικών όπλων. Το ρωσικό σχέδιο «θα μας βάλει σε μια ολισθηρή κατηφόρα. Υπάρχει μια κόκκινη γραμμή, την οποία δεν πρέπει να περάσουμε», σχολίασε Αμερικανός αξιωματούχος.

Ο έλεγχος της Ρωσίας στα αποθέματα φυσικού αερίου που βρίσκονται στην Ευρώπη -ακόμη και όταν μεγάλο μέρος αυτού του αερίου πηγάζει από πρώην σοβιετικές Δημοκρατίες της Κεντρικής Ασίας, διέρχεται όμως από ρωσικούς αγωγούς- έχει ενισχύσει επίσης την αποφασιστικότητα του Πούτιν να συγκρατήσει την Ουκρανία και τη Γεωργία από την ταχεία ένταξη στο ΝΑΤΟ. Η πολιτική αναταραχή στην Ουκρανία προσέφερε στο Κρεμλίνο νέα ανακούφιση σε αυτό το τρίτο πολιτικό μέτωπο.

Η ομιλία του Τσένι αντανακλά μάλλον την ανησυχία της αμερικανικής κυβέρνησης για την απροθυμία του Πούτιν να συνεργαστεί σε ζητήματα εξωτερικής πολτικής, παρά την προσπάθεια να περιοριστεί η ισχύς του. Εν τέλει, όπως σημείωσε ο Τρένι, το ποσοστό αποδοχής του Πουτιν είναι 72%, παραπάνω από το μισό της δημοτικότητας που απολαμβάνει ο Μπους στη χώρα του. Η σύνοδος του G8 στην Αγία Πετρούπολη, τον επόμενο Ιούλιο, απέχει μόνο μερικές εβδομάδες. Ο χρόνος που απομένει μέχρι τη διευθέτηση πολιτικών διαφωνιών, οι οποίες θα μπορούσαν να αμαυρώσουν τη μεγάλη στιγμή του Πούτιν στο διεθνές προσκήνιο, μετράει αντίστροφα. Αυτή νομίζω ήταν η ουσία του μηνύματος Τσένι – μια τελευταία προσπάθεια να προειδοποιήσει τον Ρώσο να μη βασίζεται υπερβολικά στην καλή τύχη του.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή