Η απελευθέρωση των ακτοπλοϊκών γραμμών και των ναύλων είναι βέβαιο ότι θα απασχολήσει την κοινή γνώμη πάρα πολύ σύντομα. Το καλοκαίρι άρχισε, μα ουδείς φαίνεται να έχει αντιληφθεί πώς θα διαμορφωθεί το τοπίο των ναύλων και της θαλάσσιας συγκοινωνίας υπό το αδιευκρίνιστο, εκκολαπτόμενο νέο καθεστώς.
Απ’ όσα ακούγονται, στόχος της ακτοπλοΐας είναι να εγκαταλείψει την ενιαία τιμολόγηση των ναύλων και να εισαγάγει την τιμολόγηση πολλαπλών κριτηρίων που ισχύει τώρα στα αεροπορικά ταξίδια. Δηλαδή, ο ναύλος αυξομειώνεται αναλόγως της περιόδου αιχμής ή όχι, της πληρότητας, του προορισμού, της κράτησης και αγοράς εισιτηρίου πολύ νωρίτερα από το ταξίδι κ.λπ.
Αυτό το σύστημα θεωρητικά ακούγεται λειτουργικό και ίσως ανταμείβει τον «ψαγμένο» αεροπορικό ταξιδιώτη. Πώς μεταφέρεται όμως στην πολύ διαφορετική πραγματικότητα της ακτοπλοϊκής συγκοινωνίας σε μια νησιωτική χώρα με πολλές ιδιομορφίες; Χρειάζεται μεγάλη προσοχή. Κι εδώ είναι απαραίτητο να λάβουμε υπ’ όψιν την υπάρχουσα εμπειρία.
Η εφαρμογή του προαναφερθέντος συστήματος, λ.χ. στους ιδιωτικοποιημένους σιδηροδρόμους της Μ. Βρετανίας, μετά δεκαετή εφαρμογή, επικρίνεται δριμύτατα για αναποτελεσματικότητα και υπέρμετρη οικονομική επιβάρυνση τόσο του επιβατικού κοινού όσο και του κράτους που επιδοτεί ορισμένες διαδρομές. Πρόσφατη έρευνα του «Γκάρντιαν», που δημοσίευσε χθες η «Κ», καταδεικνύει το κομφούζιο των ναύλων πολλαπλών κριτηρίων και την πανθομολογούμενη χρεοκοπία του συστήματος: οι τιμές αλλάζουν κάθε μέρα, ποτέ κανείς δεν ξέρει τι θα πληρώσει, ενώ το Εθνικό Εγχειρίδιο Τιμών Εισιτηρίων δίνει 70 είδη εισιτηρίων υποκείμενα σε 776 κανόνες· το εγχειρίδιο απαρτίζεται από 5.000 σελίδες Α4… Μετά ταύτα, η έκθεση του Κοινοβουλίου ήταν καταπέλτης.
Ακόμη κι αν δεχθούμε ότι οι νησιωτικοί μας προορισμοί είναι λιγότεροι και απλούστεροι, μπορούμε βάσιμα να υποθέσουμε ότι το σύστημα που απέτυχε στους βρετανικούς σιδηροδρόμους δύσκολα θα επιτύχει εδώ, απευθυνόμενο στο ανεκπαίδευτο ελληνικό κοινό και υποστηριζόμενο από ένα διάσπαρτο και ανομοιογενές δίκτυο πρακτορείων.
Το βρετανικό Κοινοβούλιο επισημαίνει ότι οι σιδηρόδρομοι σήμερα δεν υπηρετούν το δημόσιο συμφέρον· εμείς θα προσθέταμε ότι το Αρχιπέλαγος για την Ελλάδα είναι όχι μόνο κοιτίδα της τουριστικής βιομηχανίας αλλά και ζωτικός εθνικός χώρος, υποβλεπόμενος μάλιστα από τη γείτονα.
Ή μήπως θα απαιτούνται τεχνικές γνώσεις Excel, browsing και εισιτήρια 100 ευρώ για να πάει η ταμένη μονοήμερη στην Τήνο;