Συνηθισμένη περίπτωση με σκοπό το κέρδος ή απαρχή μιας νέας δραστηριότητας που συμβαδίζει με τα δεδομένα και τις αντιλήψεις της εποχής; Ερώτημα αναπάντητο, προς το παρόν. Κέντρισαν, όμως, το ενδιαφέρον οι πληροφορίες για τον επιχειρηματία που -κατά το δημοσίευμα στις Αποχρώσεις της «K»- οργανώνει στη Μόσχα εικονικά ταξίδια, με τιμές χαμηλές, προσιτές στον μέσο Ρώσο. Το γραφείο του εφοδιάζει, λέει, τον πελάτη με φυλλάδια ενημερωτικά για τον τόπο των ονείρων και της επιλογής του, διαβατήρια, φωτογραφίες του στα αξιοθέατα, αναμνηστικές κάρτες και γραμματόσημα, με όλα τα απαραίτητα στοιχεία που αποδεικνύουν τη μετάβαση και διαμονή του σε ένα μέρος που δεν πήγε ποτέ. Ετσι, τον βοηθά με το αζημίωτο να πλουτίζει τις αναμνήσεις του και να δημιουργεί όχι απλώς την εντύπωση, αλλά τη βεβαιότητα του «ταξιδεμένου» στον περίγυρό του… Αυτά, εν ολίγοις.
Εντάξει, «ό,τι λάμπει δεν είναι χρυσός» και «τα φαινόμενα απατούν» υποστηρίζουν δύο παροιμίες του λαού μας. Αλλά, τελικά, ποιος μπορεί να αδιαφορήσει στις ημέρες μας για την εικονική πραγματικότητα που παραπλανά τη σκέψη και αναστατώνει τις αισθήσεις; Και πόσο εύκολα αμφισβητούνται ή διαψεύδονται όσα δημιουργεί το λογισμικό (τουτέστιν το σύνολο των προγραμμάτων και δεδομένων που χρησιμοποιούνται για τη λειτουργία ενός συστήματος της πληροφορικής) και συντηρούν ανάλογες συσκευές; Ναι, αραιώνουν τώρα οι αναφορές στην εσωτερική ουσία των πραγμάτων. Ισως και να μη θέλγει, όπως άλλοτε, η αφηρημένη, η μη παραστατική τέχνη, που εξακολουθεί να έχει θιασώτες. Μεγαλώνει, αντίθετα, ο κύκλος της εικονικότητας. «Νομίζω πως αργά ή γρήγορα δεν θα χρειάζεται να τρέχουμε για να φτάσουμε εγκαίρως στην εργασία μας…», έλεγε, δραστήριος και τολμηρός σε πρωτοβουλίες, φίλος.
Γέλασαν όσοι τον άκουσαν. Επέμεινε εκείνος και πρόσθεσε: «Οσο κι αν σας φαίνεται παράξενο, θα έρθει η μέρα που θα κάνουμε τη δουλειά μας στο σπίτι, καθισμένοι μπροστά στον υπολογιστή μας, που θα λειτουργεί σαν εικονικό γραφείο…». Οι άλλοι τον άκουσαν σιωπηλοί. Ισως και να μην είχαν επιχειρήματα, για να αντικρούσουν τη γνώμη του. Μπορεί και να ήξεραν ή να είχαν ακούσει κάτι για την εικονική κοινωνικότητα της εποχής μας που ενθαρρύνουν τα ηλεκτρονικά μέσα, αλλά και για τους κινδύνους που απειλούν τα παιδιά, όταν «σερφάρουν» στο Διαδίκτυο και επικοινωνούν με αγνώστους. Κωδικοί, κλειδιά, περιηγήσεις, μηνύματα, εικονικοί έρωτες που αναπτύσσουν τα πληκτρολόγια και δεν χρειάζονται πια ρομαντικούς περιπάτους στην εξοχή, μήτε εξομολογήσεις και λυρικούς στίχους του παρελθόντος, για την επιβεβαίωσή τους. Λίγα περίεργα βλέπουν το φως της δημοσιότητας, τον τελευταίο καιρό, σχετικά με τα θέματα αυτά; Και τα μεν «εικονικά ταξίδια» αποδίδουν ανάλογα με τις επιθυμίες, τις προσδοκίες ή και τα όνειρα των ενδιαφερομένων, αλλά από κει και πέρα τι γίνεται; Είναι δυνατό να διαγραφούν με μια μονοκοντυλιά όλα όσα ήταν συνυφασμένα με τη ζωή και σεβάστηκε ώς τώρα ο χρόνος; Μήπως ήγγικεν η ώρα να αναρωτηθεί καθένας, αν είχε δίκιο ή όχι εκείνος που είπε ότι αντιμετωπίζουμε κιόλας «ένα τελείως καινούργιο είδος πραγματικότητας»; Υπάρχει, άραγε, απάντηση που να συμφωνεί με τη λογική και να λύνει τέτοιες απορίες;