«Γράψτε κάτι, είναι απαράδεκτη αυτή η απουσία ελέγχων, η απουσία του κράτους!» η τηλεφωνική έκκληση – αγανάκτηση αναγνώστη της «K», που γύρισε φορτισμένος από τη σαββατοκυριακάτικη έξοδό του σε νησί και την… εμπειρία του από τα «φοβερά φαινόμενα αισχροκέρδειας!». Ζήτησε ένα «απλό τοστ» κι ένα μικρό μπουκαλάκι νερό, αλλά ο υπεύθυνος της καντίνας του πλοίου τού έδωσε τοστ «ενισχυμένο» και «μεσαίο» μπουκάλι με νερό, που αναγκάσθηκε να πληρώσει πραγματικά σε… «καραβίσιες» τιμές, παρά τις επίσημες ανακοινώσεις ότι τα μπαρ στα καράβια υποχρεούνται πλέον εκ του νόμου να διαθέτουν απαραιτήτως και ορισμένα είδη σε τιμές «διατίμησης». Αντί για 1,5 ευρώ το τοστ και 0,50 λεπτά το μικρό εμφιαλωμένο νερό, πλήρωσε 3 ευρώ για το «ενισχυμένο» (με δυο φύλλα μαρούλι και μια φέτα ντομάτα!) τοστ και 1 ευρώ το «μεσαίο» μπουκάλι… Τον ρωτήσαμε αν διαμαρτυρήθηκε στον υπεύθυνο της καντίνας του πλοίου, αν επέμεινε στο δικαίωμά του να βρει τα διατιμημένα προϊόντα, αν έκανε κάποια καταγγελία, για την παράβαση που διαπίστωσε. «Σιγά τώρα, μην καθόμουνα να τσακωθώ μαζί του ή μην έχανα τον χρόνο μου με το να κάνω επίσημη καταγγελία…», η αυθόρμητη απάντηση του διαμαρτυρόμενου, που συνέχισε, πάντως, να… κακίζει την «απουσία του κράτους»!
Κλασική αντίδραση Νεοέλληνα καταναλωτή. Ούτε που διανοείται να διεκδικήσει τα δικαιώματά του, να καταγγείλει τον αισχροκερδή, να κάνει… φασαρία, επιτέλους να μην αγοράσει το όποιο προϊόν σε «τρελές» τιμές! Πληρώνει «καραβίσια» (ακόμη και… εκτός πλοίων!) και… τσαντίζεται εκ των υστέρων, στο φιλικό του περιβάλλον, με το συνηθισμένο «υστερόγραφο»: «Δεν υπάρχει κράτος»… Λες και θα έπρεπε η πολιτεία να… εγκαθιστά κάποιον ελεγκτή σε ΚΑΘΕ πλοίο της γραμμής, για να διασφαλίζει ότι οι υπεύθυνοι της καντίνας συμμορφώνονται με τις διατάξεις που προβλέπουν την υποχρεωτική διάθεση συγκεκριμένων προϊόντων σε διατιμημένες τιμές, ΧΩΡΙΣ να δικαιούνται να επικαλεσθούν ως επιχείρημα το «είχαμε αλλά… μας τέλειωσαν».
Αν ο συγκεκριμένος υπεύθυνος για την καντίνα στο πλοίο, που «τσάντισε»… εκ των υστέρων τον αναγνώστη της «K», είχε υποχρεωθεί να πληρώσει τα προβλεπόμενα πρόστιμα, ως αποτέλεσμα καταγγελιών από την πλευρά των καταναλωτών (και τα πρόστιμα είναι τσουχτερά!), είναι πλέον ή βέβαιον ότι θα φρόντιζε να διαθέτει και να πουλάει τα διατιμημένα προϊόντα και δεν θα κατέφευγε στις «εξυπνάδες» του τύπου «αυτό πουλάω» ή «είχα από τα διατιμημένα, αλλά δυστυχώς μου τέλειωσαν…». Γνωρίζοντας πως η αγανάκτηση των πελατών… εξαντλείται σε κλάσματα του δευτερολέπτου και βέβαιος εκ πείρας ότι… μετά την απομάκρυνση από τον πάγκο επικρατεί η διάθεση «πού να τρέχω τώρα να καταγγείλω…», εμπορεύεται όπως τον συμφέρει!
Αλλά, μήπως με την ίδια λογική δεν αντιδρούμε όταν διαπιστώνουμε ανάλογα φαινόμενα «τρελών» τιμών σε «καφέ», εστιατόρια κ.λπ.; Γινόμαστε έξαλλοι επειδή μια απλή μακαρονάδα την πληρώσαμε όσο σε άλλο κέντρο θα πληρώναμε φρέσκο ψάρι, αλλά τις περισσότερες φορές είναι βέβαιο ότι θα ξαναπάμε στο ίδιο κέντρο, και ας ξέρουμε πως θα… «μας πιάσουν κορόιδα»! Αν, όμως, με τον παράλογο λογαριασμό ζητούσαμε να μιλήσουμε με τον υπεύθυνο του καταστήματος, στον οποίο εκφράζαμε τη δυσαρέσκειά μας για το απαράδεκτο επίπεδο των τιμών, και του καθιστούσαμε απόλυτα σαφές πως «δεν πρόκειται να μας ξαναδεί…», το πιθανότερο είναι να τον προβληματίζαμε…
Αναμφίβολα χρειάζονται και οι κρατικοί έλεγχοι, σε ό,τι αφορά τις υποχρεώσεις των υπευθύνων να διαθέτουν διατιμημένα προϊόντα, είναι σίγουρο πως αν κι εμείς μάθουμε να αντιδρούμε σαν συνειδητοί καταναλωτές θα αποκατασταθεί η ισορροπία στην αγορά, αλλά εξίσου σίγουρο είναι πως το μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης το φέρουν οι ίδιοι οι επιχειρηματίες, ιδίως σε ό,τι αφορά το υπό την ευρεία έννοια «τουριστικό κύκλωμα». Και η παραδοχή αυτή, έχει και… επικαιρότητα, τώρα που αρχίζει η τουριστική περίοδος.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες παρατηρείται μια αύξηση της τουριστικής κίνησης και η χώρα μας «προτιμάται» από τους ξένους. Για να μην αποδειχθεί, όμως, η τάση αυτή πρόσκαιρη, θα πρέπει συνολικά η τουριστική βιομηχανία (από το απλό «καφέ» στην πόλη ή την παραλία, μέχρι το ξενοδοχείο που προσφέρει «ολοκληρωμένες» υπηρεσίες) να συμπεριφερθεί με τρόπο ορθολογικό και στόχευση μακροπρόθεσμη. Δεν έχει νόημα να πετύχουν για ένα δύο χρόνια που ανεβαίνει η ζήτηση σημαντικά αυξημένα κέρδη, μέσω… «αρπαχτών», που μεσομακροπρόθεσμα όμως θα τους «γυρίσει» μπούμερανγκ, αφού οι δυσαρεστημένοι από την ακρίβεια (ή και το χαμηλό επίπεδο εξυπηρέτησης) θα ακούν… Ελλάδα και θα της γυρίζουν την πλάτη!
Η καλύτερη διαφήμιση στον τουρισμό είναι η… «από στόμα σε στόμα». Να πεις στο περιβάλλον σου τι ωραία και με λογικές τιμές πέρασες στην Ελλάδα, ώστε μέσω τέτοιας προβολής να εξασφαλίζεται όλο και μεγαλύτερο τουριστικό ρεύμα. Το να «τα αρπάξουμε» σήμερα και το θύμα όχι μόνο να… μην ξαναπατήσει, αλλά και να γίνει ένθερμος δυσφημιστής της χώρας, δεν έχει νόημα…