Την εποχή των καταλήψεων στη Γαλλία υπήρχε μια φωτογραφία από φοιτητική συνέλευση με μια ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια. Εδειχνε ένα φοιτητή ανεβασμένο στην έδρα και μιλούσε στους συγκεντρωμένους. Το περιβάλλον όμως δεν θύμιζε με τίποτε πανεπιστήμιο, τουλάχιστον έτσι όπως το συνηθίσαμε στην Ελλάδα. Δεν υπήρχε ούτε ένα σύνθημα στους τοίχους. Δεν είχε κολληθεί ούτε μια αφίσα. Και να σκεφθεί κανείς ότι η φωτογραφία ελήφθη σε εποχή αναταραχής για τα γαλλικά ΑΕΙ. Το ίδρυμα ήταν υπό κατάληψη…
Η αισθητική των καταλήψεων δεν είναι η μόνη διαφορά του «Γαλλικού Μάρτη» με τον «Ελληνικό Ιούνη». Στη Γαλλία, οι φοιτητές είχαν ένα συγκεκριμένο νομοσχέδιο, με συγκεκριμένα άρθρα, και συγκεκριμένες πρόνοιες να αντιπαλέψουν. Ασχέτως με το δίκιο ή άδικο μαχόταν επί του πραγματικού. Στην Ελλάδα οι κινητοποιήσεις γίνονται επί του φανταστικού. Κανείς δεν ξέρει τι προβλέπει -ή ορθότερα: τι θα προέβλεπε- το νομοσχέδιο που ετοίμασε η κ. Γιαννάκου. Υπήρξαν προτάσεις της «Επιτροπής Σοφών», υπήρξαν φήμες, υπήρξαν διαστρεβλώσεις, αλλά τίποτε το συγκεκριμένο. Οι κινητοποιήσεις έγιναν για να χειροκροτηθεί (εθιμικώς, πλέον, από τα ελληνικά ΜΜΕ) η μαχητικότητα των νέων, ή όπως έγραψε χθες ένας καθηγητής του ΕΜΠ (και μέλος της ηγεσίας του Συνασπισμού») «να αποκρούσουν τις νεοφιλελεύθερες επιθέσεις του δικομματισμού και της Ε.Ε.».
Οι φοιτητές βέβαια έχουν κάθε λόγο να οργίζονται. Γενικώς! Ο κόσμος που κάθε προηγούμενη γενιά κληρονομεί στην επόμενη υπολείπεται πολύ αυτού που θα ήθελαν οι νέοι. Αυτή η οργή είναι και κινητήριος δύναμη της ιστορίας. Ευτυχώς που οι νέοι είναι ρεαλιστές και κινητοποιούνται για να επιτύχουν το αδύνατον. Πάντα η φαντασία προηγείται κάθε αλλαγής, κάθε μεταρρύθμισης. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι πάντα οι νέοι έχουν δίκιο. Πολλές φορές χρησιμοποιούνται για να επιτευχθούν αλλότριοι και χρήσιμοι για τους μεγάλους σκοποί. Οπως να συντηρήσουν μιαν άρρωστη κατάσταση. Σαν αυτήν που βιώνουν σήμερα στα πανεπιστήμια.
Δεν είναι υποκινούμενες οι κινητοποιήσεις των φοιτητών. Τα πράγματα είναι χειρότερα: χρησιμοποιούνται. Η γενική και εξ ορισμού χρήσιμη οργή των νέων σήμερα καπηλεύεται από τους διδάσκοντες για να αποφύγουν την αξιολόγηση, από τη σταλινική Αριστερά που για ιδεοληπτικούς λόγους θέλει ασφυκτικά ελεγχόμενη από το κράτος Παιδεία, από την πάλαι ποτέ ανανεωτική Αριστερά για να επιτεθεί στον φαντασιακό νεοφιλελευθερισμό. Οι νέοι σήμερα χρησιμοποιούνται προς όφελος της συντήρησης και όχι της ανατροπής. Κινητοποιούνται με γενικόλογα συνθήματα «Δημόσια και δωρεάν εκπαίδευση για όλους» κι ενάντια σε συγκεκριμένα πράγματα που θα ξεβόλευε το κατεστημένο των πανεπιστημίων (αξιολόγηση, μη κρατικά πανεπιστήμια κ.λπ.).
Κρεμάστηκαν πολλά αιτήματα στις κινητοποιήσεις των φοιτητών. Τόσα που μπορούν να εξασφαλίσουν ότι τίποτε δεν θα αλλάξει στην παιδεία τα επόμενα χρόνια. Η γενική, αόριστη και δικαιολογημένη οργή των νέων απέναντι στο κατεστημένο χρησιμοποιείται για να συντηρήσει κατεστημένες πρακτικές κάποιων που βολεύτηκαν στο σημερινό τέλμα.
Δημιουργείται πλέον ένα σοβαρό ζήτημα. Οπως μετά την κατάθεση της πρότασης Γιαννίτση, το ασφαλιστικό έγινε ζήτημα ταμπού για την πολιτική τάξη, έτσι και οι κυβερνητικές αστοχίες μπορούν να δαιμονοποιήσουν κάθε αλλαγή στην Παιδεία.
Τώρα λοιπόν πρέπει να γίνει μια ψύχραιμη αποτίμηση της κατάστασης. Να καταλάβουμε τα πραγματικά αίτια της οργής των νέων. Να κατανοήσει διά του διαλόγου η κυβέρνηση πως έχοντας δίκιο (σχετικά με το γεγονός ότι κάτι πρέπει να αλλάξει) κατάφερε να εμφανίζεται εν αδίκω. Γιατί αλλιώς η μεταρρύθμιση στην Παιδεία θα αναβληθεί. Πιθανότατα θα παραπεμφθεί, όπως και το ασφαλιστικό, στην επόμενη κυβέρνηση, η οποία δεν θα ξέρει τι να πρωτοκάνει…