Στην εποχή των ερευνών, των δημοσκοπήσεων, των μετρήσεων, των ακατάπαυστων αξιολογήσεων, έρχεται ένας καινούργιο είδος σφυγμομέτρησης – αυτό του «εθνικού κύρους» των χωρών του κόσμου. Ενας διάσημος διαφημιστής, ο 45άχρονος Σάιμον Ανολτ, ειδήμων στις δημόσιες σχέσεις και τις αξιολογήσεις κρατών, πόλεων, περιοχών, κυβερνητικός σύμβουλος 15 και πλέον χωρών, συνέταξε τη λίστα των πλέον δημοφιλών κρατών ανάμεσα σε 36 έθνη (πρώτη αναδείχθηκε η Βρετανία και τελευταία το Ισραήλ). Για να καταρτίσει τη λίστα αυτή μελέτησε την απόδοση των χωρών-εταιρειών (σαν φίρμες βλέπει τις χώρες, που ανταγωνίζονται μεταξύ τους για το ποια θα αποσπάσει το μεγαλύτερο μερίδιο τουριστών, επενδύσεων, προβολής στα ΜΜΕ) σε έξι βασικούς τομείς: Τουρισμό, εξαγωγές, διακυβέρνηση, επενδύσεις, μετανάστευση, πολιτιστική κληρονομιά, λαό. Η χώρα μας, που δεν έχει σήμα κατατεθέν αλλά… στίγμα, δεν συμπεριλήφθηκε.
Η Ελλάδα δεν είναι σαν τους γείτονές της ή τους άλλους μεσογειακούς λαούς, την Τουρκία, την Ιταλία, την Ισπανία, την Πορτογαλία, που συμπεριλήφθηκαν στην έρευνα, είναι ιδιαίτερη περίπτωση, ήταν το επιχείρημα. Η Ελλάδα είναι μια χώρα με βαριά ιστορική κληρονομιά (δεν μπορεί να μπει στην ίδια σειρά), αλλά και πολύ κακή σημερινή εικόνα. Οι Ελληνες, ανέφεραν, είναι ανοργάνωτοι, θορυβώδεις, αλαζόνες, αναρχικοί, ανασφαλείς, οπισθοδρομικοί· οι άξεστοι και κακοί Ευρωπαίοι. Με τέτοια χαρακτηριστικά δεν μπορούν να ανταγωνιστούν τις άλλες χώρες, έκριναν. Μπορεί να υπάρχουν λαμπρές προσωπικότητες, είπαν, μπορεί την Ελλάδα να ύμνησαν πολλοί κλασικοί (αλλά και νεότεροι λογοτέχνες, όπως ο Λόρενς Ντάρελ ή ο Χένρι Μίλερ), αλλά σήμερα τα μίντια την κατατάσσουν στις χώρες όπου μόνον αρνητικά πράγματα μπορούν να συμβούν. Το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα και οι Ολυμπιακοί Αγώνες δεν κατάφεραν να διορθώσουν αισθητά την εικόνα.
Οι Ελληνες, είναι γνωστό, έχουν ένα πολύ κακό όνομα από παλιά. Είναι τα ανάξια περιτρίμματα ένδοξων προγόνων. Γραικύλοι από τη εποχή των Λατίνων («τρελαίνονται για τη λογοτριβή και όχι για την αλήθεια», έλεγε ο Κικέρων), έθνος «αγροίκο, διεφθαρμένο, αλαζονικό, σιχαμερό, άθλιο» για τους Δυτικούς από τον Μεσαίωνα και την Τουρκοκρατία ώς τα μετα-απελευθερωτικά και σύγχρονα χρόνια. Πλήθος οι εχθροί και οι καταφθονητές. Κι ενώ οι ξένοι μας έλεγαν αγύρτες κι αχρείους, μια μικρή μερίδα Ελλήνων αυλοκολάκων της εξουσίας τούς βάφτιζαν φιλέλληνες για να έχουν εύνοια και προνόμια. Αιώνες καταπίεσης, αφαίμαξης, προπαγάνδας. Και εξάρτησης, υποτέλειας, που προκάλεσαν σοβαρές αλλοιώσεις στην ελληνική ψυχή.
Δύσκολο να κατεδαφίσεις, να αποσείσεις έστω, το σιδηροπαγές προσωπείο που σκιαγράφησαν άλλοι και το αποτελειώσαμε εμείς.
Διότι, κάθε μέρα προσφέρουμε έτοιμα στο πιάτο εκείνα τα κομματάκια που η αυθαίρετη μπαντανόβουρτσα δεν πρόλαβε να πασαλείψει με φαιό χρώμα. Ωστόσο, σε έναν κόσμο που κυριαρχείται από τα μίντια, με τα ευκολόχρηστα και αβασάνιστα στερεότυπα, η Ελλάδα δεν θα διασωθεί με τη λογοκρισία και το φτιασίδωμα της εικόνας της, αλλά με την παιδεία (τελευταία γραμμή άμυνας), τον αυτοσεβασμό, το περιμάζεμα της κληρονομιάς της, την απαγκίστρωση από τον άκρατο υλισμό, που θάβει κάτω από το άναρχο κι αυθαίρετο μπετόν την ιστορική μνήμη των πόλεών της, που καταστρέφει κάθε χνάρι πολιτισμού και μόχθου, δημιουργικότητας, σύνεσης, σοφίας.