Σωστά, πολύ σωστά, είπε ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σε συνέντευξή του στον γαλλικό τηλεοπτικό σταθμό «France 24», ότι η Τουρκία οφείλει να τηρήσει τις υποχρεώσεις της όχι μόνο έναντι της Κύπρου αλλά και έναντι όλων των υπόλοιπων εταίρων, υποχρεώσεις άλλωστε που τις αποδέχτηκε διά της υπογραφής της. Σωστά επίσης, πολύ σωστά, ο κ. Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο τόνισε ότι «οι διαπραγματεύσεις γίνονται με στόχο την ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση και όχι της Ευρωπαϊκής Ενωσης στην Τουρκία». Αλλά, μια στιγμή: Γιατί πρέπει να θεωρείται σωστή κίνηση η υπενθύμιση από τον κ. Μπαρόζο των αυτονοήτων, η υπενθύμιση ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση, στην αρχική συγκρότησή της και στη διεύρυνσή της, σεβάστηκε κάποιους όρους που θεσπίστηκαν ως απαράβατοι, κάποιες αρχές που δεν τίθενται υπό αμφισβήτηση, γιατί αν αμφισβητηθούν, θα απειληθεί ολόκληρο το οικοδόμημα;
Και μόνο το γεγονός ότι ορισμένα από τα ιδρυτικά ευρωπαϊκά αυτονόητα τείνουν να χάσουν το νόημά τους στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων με την Τουρκία, υποδεικνύει ότι, παρά τα λεγόμενα, η χώρα αυτή αντιμετωπίζεται σαν ξεχωριστή, για λόγους όχι πολιτισμικούς ή θρησκευτικούς αλλά σαφώς πολιτικούς. Δεν είναι, βέβαια, ο σεβασμός του δικαιώματος στη διαφορά (πολιτιστική ή θρησκευτική) η αιτία που οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις αποδέχονται την άμβλυνση ή και την ακύρωση των ίδιων τους των κριτηρίων. Αν, στη μέχρι τώρα ιστορία της ΕΟΚ και της Ε.Ε., κάποιο υποψήφιο μέλος είχε αρνηθεί αλαζονικά να τηρήσει τα συμπεφωνημένα, όσα αφορούν τις σχέσεις της με τα κράτη-μέλη και τη δημοκρατία στο εσωτερικό της, θα υφίστατο τις προβλεπόμενες κυρώσεις χωρίς αργοπορία και παζαρέματα.
Η Τουρκία είναι ισχυρή χώρα. Μόνη η ισχύς της όμως, χωρίς τις πιέσεις των σταθερών υπερασπιστών της, Αμερικανών και Βρετανών, δεν θα μπορούσε να οδηγήσει τους Ευρωπαίους σε κινήσεις αυτοαναίρεσης. Δεν θα μπορούσε να τους πείσει, επί παραδείγματι, να παραβλέψουν τα προαπαιτούμενα και να θεωρήσουν συγχωρητέα την κατοχή τμήματος της ευρωπαϊκής επικράτειας, ανεκτή την ανοιχτά αντιδημοκρατική δράση των Τούρκων στρατιωτικών και ηθικοπολιτικώς ασήμαντη την καταστρατήγηση των δικαιωμάτων των μειονοτήτων. Οταν κάποια χώρα επιθυμεί να ενταχθεί σε μια υπερεθνική κοινότητα χωρίς να σεβαστεί εμπράκτως τις ίδιες τις δεσμεύσεις της, προκύπτει ένα παράδοξο πολιτικής τάξεως. Εάν ενταχθεί η Τουρκία, η Ευρώπη θα είναι βεβαίως άλλη από τη σημερινή, ίσως ισχυρότερη, ίσως περισσότερο αδύναμη. Φαίνεται όμως ότι το τουρκικό (δηλαδή το αμερικανικό) προαπαιτούμενο είναι να αλλοιωθεί από τώρα ο πολιτικός χαρακτήρας της Ευρώπης. Κι αυτό ούτε τους λαούς της ωφελεί ούτε τον τουρκικό.