Από τη Μικρασιατική εκστρατεία, ένας Κρητικός γράφει από το μέτωπο, σε μαύρο – άσπρο

«Δεν κατάγομαι από μικρασιατική οικογένεια», μας γράφει από το Ηράκλειο Κρήτης ο αναγνώστης μας κ. Αντώνης Βαρκαράκης, Γ. Λουτσάκη 6. «Από τα μαθητικά μου χρόνια είμαι τακτικός αναγνώστης της «Καθημερινής», από τότε που επανεκδόθηκε μετά τον πόλεμο, συνδρομητής της οποίας ήταν ο πατέρας μου, Γιάννης Βαρκαράκης. Σήμερα συνεχίζω να τη διαβάζω και ιδιαίτερα παρακολουθώ ό,τι αναφέρεται στη Σμύρνη, τους Σμυρνιούς και γενικά στους Μικρασιάτες. Μέχρι τα φοιτητικά μου χρόνια πολύ λίγα γνώριζα για τους Μικρασιάτες, τους πρόσφυγες όπως τους ονόμαζαν με την κακόηχη αυτή λέξη. Σαν φοιτητής έμενα στο σπίτι του αδελφού του πατέρα μου Κώστα στην Αθήνα, η σύζυγος του οποίου και θεία μου, ήταν από τη Σμύρνη. Καταγόταν από αστική οικογένεια, το γένος Καλδή, με αξιόλογη καλλιέργεια. Χαρακτηριστικό είναι ότι, το μόνο αντικείμενο που πήρε, όταν έφευγε νεαρή κοπέλα από τη Σμύρνη, ήταν το κλειδί του πιάνου της, το οποίο κράτησε όλη της τη ζωή, σαν ιερό κειμήλιο. Από εκείνη και τους συγγενείς της άκουσα και έμαθα τόσα για τη Σμύρνη, την πόλη, τις γειτονιές, τα προάστια, τα σχολεία, τα έθιμα, τα φαγητά, τα γλυκά, τη ζωή, τον πολιτισμό και την ομορφιά του Ελληνισμού της Ιωνίας. Ενιωσα το μέγεθος της Μικρασιατικής Καταστροφής, την τραγικότητα του ξεριζωμού και τον πόνο για τις χαμένες πατρίδες. Από τον πατέρα μου Γιάννη, που σαν πολεμιστής έλαβε μέρος στη Μικρασιατική εκστρατεία και στην πορεία προς τον Σαγγάριο, άκουσα πολλά για την εκστρατεία αυτή, τον στρατό, την κατάρρευση. Είχε και εκείνος κρατήσει ενθύμια από την εκεί στρατιωτική του ζωή, καρτ ποστάλ και φωτογραφίες που έστελνε στον μικρό του αδελφό Γιώργο, στο χωριό του, στο Μεραμπέλλο της Κρήτης, που νομίζω ότι έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Ετσι πήρα το θάρρος και στέλνω μερικά που, ίσως, συμπληρώσουν το αρχείο σας. «Δεν με θαυμάζεις Γιωργιό που κοντεύω να καταλάβω όλη την Ασία. Εύχομαι να τελειώσει γρήγορα το έργο μας για να έλθωμεν κάτω…» Ποιο έργο; Πώς τελείωσε;» καταλήγει το ωραίο γράμμα του ο κ. Αντώνης Βαρκαράκης. Βοηθήματα τέτοια, αυθεντικά, για την Ιστορία και τη μνήμη χρειάζεται η στήλη. Τον ευχαριστούμε.