Από τρελό κι από παιδί μαθαίνεις την αλήθεια, λέει η παροιμία. Από παιδί σίγουρα. Ειδικά αν προέρχεται από τόπο μικρό και απομακρυσμένο και έχει μάθει σχεδόν αντανακλαστικά από τα πρώτα του βήματα να συμβιώνει με τη φύση και άρα να τη σέβεται.
Ημασταν σ’ ένα από τα γνωστά ταχυφαγεία της πρωτεύουσας, όταν ο μικρός μου φίλος, δώδεκα μόλις ετών, στρέφει το κεφάλι προς το εξωτερικό του μαγαζιού και με ρωτάει με μεγάλη απορία: «Καλά, δεν έχει καθόλου μυαλό αυτός που τοποθέτησε εκεί τη διαφημιστική πινακίδα;». Ομολογώ ότι δεν κατάλαβα με την πρώτη τι εννοούσε. «Την έχει βάλει ανάμεσα από τρία δέντρα, τα οποία ήδη έχουν φτάσει στο ύψος της. Του χρόνου, θα αναγκαστεί είτε να ξηλώσει την πινακίδα είτε να κόψει τα δέντρα. Κι επειδή, το πρώτο αποκλείεται, προφανώς θα κόψει τα δέντρα» μου εξηγεί εκνευρισμένος ο μικρός.
Ηταν η σειρά μου να τον κοιτάξω με απορία. Με την απορία του ανθρώπου που έμαθε να ζει σ’ αυτήν την πόλη, αλλά ξέχασε να την παρατηρεί, παρασυρμένος από την ταχύτητα και το βουητό της. Που εκπαιδεύτηκε να θεωρεί αυτονόητη την παραφωνία, τα αισθητικά εκτρώματα, την απόλυτη έλλειψη σεβασμού στο περιβάλλον. Που εθίστηκε στο να ανέχεται την παρανομία -αν όχι να τη διαπράττει, όταν τον παίρνει- την αταξία και την έλλειψη πολιτισμού.
Εμείς, μπορεί και να το χάσαμε το στοίχημα ή να χρειάζεται να παλέψουμε για να ξανακερδίσουμε όσα χάσαμε μέσα στις πολυδαίδαλες διαδρομές της αφυδατωμένης μας πόλης. Τα παιδιά, όμως, οι μικροί πολίτες αυτής της χώρας που αύριο θα αποτελέσουν τον παραγωγικό της ιστό, δικαιούνται μιας πραγματικής ευκαιρίας διαβίωσης σε μία κοινωνία με ανεπτυγμένη οικολογική συνείδηση. Κι αν ζουν στην πολύβουη πόλη και δεν διαθέτουν παππούδες σε παραδοσιακά χωριά που θα τους μεταγγίσουν αυτήν τη γνώση με την ίδια αυτονόητη ευκολία που θα τους εξασφαλίσουν το φρεσκότερο αυγό, τότε η ανάγκη γίνεται ακόμη πιο επιτακτική.
Αν ανατρέξει κανείς στα συμπεράσματα όλων των διεθνών συνδιασκέψεων της UNESCO, θα διαπιστώσει ότι η απάντηση των επιστημόνων στην ανάγκη περαιτέρω ευαισθητοποίησης και εγρήγορσης των πολιτών του κόσμου, περνά μέσα από την περιβαλλοντική εκπαίδευση. Μια διαδικασία πολύπλευρη, η οποία προσφέρει στέρεες γνώσεις για τα ζητήματα του περιβάλλοντος και ευνοεί τη διαμόρφωση θετικών στάσεων και συμπεριφορών στους αυριανούς πολίτες.
Βήματα προς αυτήν την κατεύθυνση γίνονται και στη χώρα μας, αλλά είναι προφανές διά γυμνού οφθαλμού ότι δεν αρκούν. Δεν αρκεί ούτε ότι η Περιβαλλοντική Αγωγή αποτελεί και στην Ελλάδα αντικείμενο ευρείας διδακτικής και συγγραφικής ενασχόλησης. Χρειάζεται και ευρεία αξιοποίηση αυτών των γνώσεων και πληροφοριών. Διότι διαφορετικά θα συνεχίσουμε να βλέπουμε το δένδρο και θα αγνοούμε το δάσος των πινακίδων…
