Το έργο το έχουμε ξαναδεί. Οταν ως κοινωνία βιώνουμε τις καταστροφικές συνέπειες των πυρκαγιών ειδικά σε περιαστικά δάση, οι κυβερνητικοί παράγοντες διαρρηγνύουν τα ιμάτιά τους για να μας πείσουν ότι οι καμένες εκτάσεις θα αποκατασταθούν πλήρως και ότι δεν θα ανεγερθούν αυθαίρετα. Κάθε φορά, όμως, τα γεγονότα τους διαψεύδουν. Οταν οι προβολείς της δημοσιότητας στραφούν αλλού, η προστασία των καμένων εκτάσεων προσγειώνεται στο πολύ πιο βολικό για τους επιτήδειους πεδίο της κρατικής γραφειοκρατίας. Τότε, οι διεκδικητές δασικών εκτάσεων και οι κομάντος της αυθαίρετης δόμησης αναλαμβάνουν δράση, εξαγοράζοντας προφανώς την ανοχή των αρμοδίων κρατικών οργάνων.
Από τη στιγμή που το αυθαίρετο σηκωθεί, πρακτικά δημιουργείται τετελεσμένο. Ακόμη κι αν εκδοθεί τελεσίδικη απόφαση κατεδάφισης, κατά κανόνα δεν εκτελείται. Οι νομάρχες είναι απρόθυμοι να συγκρουσθούν και επικαλούνται τεχνική αδυναμία των υπηρεσιών τους να κατεδαφίσουν. Μία αδυναμία που γίνεται τόσο πιο αληθινή όσο αυξάνει ο αριθμός των προς κατεδάφιση οικοδομών. Το συμπέρασμα είναι ότι παρά τις κυβερνητικές μεγαλοστομίες, η μία γενιά αυθαιρέτων διαδέχεται την άλλη. Γεγονός, βεβαίως, που στέλνει το μήνυμα της ατιμωρησίας και κατ’ αυτόν τον τρόπο συμβάλλει στη διόγκωση του προβλήματος.
Στο σημείο που έχουν φθάσει τα πράγματα, η εμμονή στην κλασική διαδικασία ισοδυναμεί με έμμεση αποδοχή της αυθαιρεσίας. Η ρητορική περί εφαρμογής των νόμων έχει καταντήσει ένας βολικός τρόπος υπεκφυγής. Ο γράφων δεν είναι ειδικός. Θεωρεί, ωστόσο, ότι για να σπάσει ο φαύλος κύκλος πρέπει να αλλάξει ο τρόπος αντιμετώπισης. Μια ιδέα είναι όσες οικοδομές έχουν ανεγερθεί χωρίς άδεια να δημεύονται μαζί με το οικόπεδο και να πουλιούνται από το κράτος σε ανοικτές δημοπρασίες με τίτλο ιδιοκτησίας. Να κατεδαφίζονται μόνο οι προκλητικές περιπτώσεις. Εάν χρειασθεί με τη βοήθεια ιδιωτικών εταιρειών. Το κόστος, μάλιστα, της κατεδάφισης να χρεώνεται μέσω της εφορίας στους αυθαιρετούχους.
Εάν εφαρμοσθεί ένα τέτοιο καθεστώς είναι προφανές ότι η αυθαίρετη δόμηση θα κοπεί με το μαχαίρι. Κανείς δεν θα το αποτολμήσει, εάν γνωρίζει ότι θα χάσει το ακίνητό του. Επιπροσθέτως, το τεράστιο κεφάλαιο, που έχει επενδυθεί σε αυθαίρετα κτίσματα και αποτελεί κοινωνικό πλούτο, δεν θα καταστραφεί. Μπορεί, μάλιστα, να υπάρχει η πρόβλεψη ότι τα πολύ σημαντικά έσοδα του κράτους από τους πλειστηριασμούς αυθαιρέτων να πηγαίνουν σ’ ένα ειδικό ταμείο για το περιβάλλον.
Δυστυχώς, το πολιτικό μας σύστημα ακούει τέτοιου είδους ιδέες σαν ανέκδοτο. Ειδικά τώρα, που βαδίζουμε σε εκλογές και οι παροχές πέφτουν βροχή.
