Κ ακώς, πιστεύω, κατηγορείται ο πολιτικός καιροσκοπισμός. Αντιθέτως, δυσκολεύομαι να δεχτώ το ίδιο για την πολιτική ανάλυση. Ετσι, σε όλες τις προηγμένες δημοκρατίες, ο τελευταίος χρόνος του τετραετούς κύκλου διακυβέρνησης είναι εξ ορισμού προεκλογικός. Με την έννοια αυτή, προβλέπεται ότι η εγκατεστημένη πλειοψηφία θα λάβει σειρά μέτρων, ικανά να επηρεάσουν τμήματα της κοινής γνώμης. Εξίσου προφανές είναι ότι η κυβέρνηση θα τα εμφανίσει ως «ολοκλήρωση προγραμματισμένων ενεργειών». Είναι λογικό να εκπληρώνονται υπεσχημένα, αφού έτσι ο κοινοβουλευτικός κύκλος υπηρετεί τις ανάγκες του πληθυσμού και ανοίγει παράθυρο ευκαιρίας για να χρησιμοποιήσει τη δύναμη της ψήφου του.
Επομένως, οι περί την παροχολογία οιμωγές μπορεί να υπηρετούν βραχυπρόθεσμα τη μείζονα αντιπολίτευση, ουδόλως όμως ανησυχούν τον ευρύτερο κύκλο πολιτών. Πλην, ίσως, εκείνων που αντιλαμβάνονται ότι, στο σημερινό υποχρεωτικώς εξισορροπημένο σύστημα δημοσιονομικής πειθαρχίας, όσα το κράτος δίνει σε κάποιους, τόσα πρέπει να αφαιρέσει από κάποιους άλλους, εφόσον η κυβέρνηση δεν μπορεί ή δεν επιθυμεί να αυξήσει τη φορολογική πίεση.
Σε δύο περιπτώσεις, ο εκλογικός πληθυσμός δικαιολογεί τις παροχές. Οταν τις θεωρεί δίκαιες, όπως αυτές που αποσκοπούν στον περιορισμό της εμφανούς φτώχειας. Και όταν κρίνει πως κατατείνουν στη βελτίωση λειτουργίας της κρατικής μηχανής, όπως είναι οι δαπάνες υποδομών, υγείας, παιδείας, κ.ο.κ.
Το πρόβλημα του κ. Καραμανλή είναι βεβαίως η αδυναμία του να γυρίσει σελίδα στην κυβερνητική ατζέντα. Κυρίως γιατί έχασε σημαντικό χρόνο με την Ολυμπιάδα και το συμμάζεμα της δημοσιονομικής συμφοράς. Αλλά και γιατί απώλεσε πολύτιμο χρόνο προκειμένου να καθησυχάσει τους ψηφοφόρους του κέντρου ως προς τις επιπτώσεις μιας δεξιάς διακυβέρνησης. Χρειάζεται επειγόντως πολιτικό ορίζοντα και αυτό μόνον η ανανέωση εντολής μέσω της καθολικής ψήφου το προσφέρει. Τούτο άλλωστε επεδίωξε ο κ. Παπανδρέου, αντιδρώντας σφοδρά σε στοιχειώδεις αλλαγές στην παιδεία, τον περιορισμό εύνοιας προς τον κρατικοδίαιτο συνδικαλισμό, την «κομματική» συνύπαρξη στη νομενκλατούρα της κρατικής διοίκησης, κ.ά.
Είναι επομένως ορθός ο καιροσκοπισμός που οδηγεί στην ανάδειξη (με ένα 70% πιθανοτήτων) νέας κυβέρνησης τον προσεχή Οκτώβριο. Το κυρίαρχο στοιχείο εκλογικής κρίσης παραμένει η γενικότερη κατάσταση της οικονομίας, κατά τον τρόπο που μεταφέρεται στον οικογενειακό προϋπολογισμό. Το σύντομο ξεκαθάρισμα του πολιτικού ορίζοντα αποτελεί τεκμήριο ειλικρινών προθέσεων. Αν όχι προγραμματικών, πάντως προγραμματισμένων. Στο βαθμό που αποτυπώνονται στον κρατικό προϋπολογισμό, εφόσον αυτός εξακολουθεί να μετρά για το μισό περίπου της εθνικής οικονομίας. Διενεργώντας τώρα εκλογές, ο κ. Καραμανλής κερδίζει πολύτιμο χρόνο για κρίσιμες αλλαγές. Εφόσον βεβαίως φανεί συνεπής στη μύχια αυτή πρόθεσή του.