Για πολλούς οι εκλογές αποτελούν ένα απλό στοίχημα. Μια υπόθεση στην οποία ποντάρουν, πραγματικά ή ρητορικά. Ανεξάρτητα από το τι θα ψηφίσουν οι ίδιοι, αρέσκονται να αφουγκράζονται τάσεις, να μετρούν δεδομένα, να συμψηφίζουν αδράνειες, να σφυγμομετρούν επιταχύνσεις και συναισθήματα της στιγμής, να καταλήγουν σε συμπεράσματα και να τζογάρουν. Είναι αυτοί που πιστεύουν ότι η ζωή τους δεν επηρεάζεται άμεσα από το εκλογικό αποτέλεσμα, αφού δεν συγκαταλέγονται στη «στενή» πελατεία των κομμάτων. Είναι αυτοί που εντονότερα από όλους έχουν την ψευδαίσθηση ότι εκφράζουν την ελεύθερη βούλησή τους για τη διακυβέρνηση του τόπου (το τελετουργικό των εκλογών, τα σύμβολά τους, ο ανταγωνισμός των υποψηφίων, η ελευθερία λόγου τους δημιουργούν την πεποίθηση ότι αυτοί αποφασίζουν), στην πραγματικότητα όμως η επιλογή γίνεται ουσιαστικά από άλλους, από κομματικούς μηχανισμούς, οργανωμένα συμφέροντα, μέσα επικοινωνίας…
Στοίχημα για το εκλογικό αποτέλεσμα βάζουν, με φανατισμό και εμπάθεια, και οι «γηπεδούχοι» των εκλογών. Η «θρησκεία» είναι το κόμμα και η προεκλογική περίοδος μια ευκαιρία για συνθήματα, κραυγές, μίσος του αντιφρονούντα, σύγκρουση και εκτόνωση. Μια ευκαιρία να τραπεζωθούν τζάμπα, να συρθούν κάτω από εξέδρες, να αγγίξουν, να προσκυνήσουν τον υποψήφιο, να φωτογραφηθούν δίπλα του… Στη συνέχεια θ’ ανταμειφθούν καλά για την αφοσίωσή τους στον κομματάρχη -είναι οι δικοί του άνθρωποι, τα δικά του παιδιά.
Σήμερα, λέμε, έχει αλλάξει η πολιτική μας συμπεριφορά. Δεν υπάρχει τόσος φανατισμός, τόση πίεση, τόση θερμή προσήλωση στο κόμμα, τόση εξάρτηση από πελατειακά δίκτυα.
Δυστυχώς δεν επαληθεύεται (τουλάχιστον σε ό,τι αφορά την πίεση και την εξάρτηση) για την αειθαλή «πελατεία» των κομμάτων, που έχει τις αγωνίες της. Μπορεί να μιλούν απαξιωτικά για το δημόσιο και τη χλομή παρασιτική ζωή των λειτουργών του, όμως εκεί θέλουν να βολευτούν. Μέσα από τους διαύλους του προσμένουν να «φτιαχτούν». Διότι, πόσοι από αυτούς έπαψαν να βλέπουν το ελληνικό κράτος ως ευαγές ίδρυμα, ως πρυτανείο των κομμάτων; Πόσοι έπαψαν να περιμένουν να λάβουν ανά χείρας, όπως έλεγε και ο Ροΐδης, την «ξαφριστικήν κουτάλαν»; Να προσπαθούν να βγουν στον αφρό, ώστε να αποστραγγίσουν μετά τους κρατικούς πόρους;
Οι ενεργοί, συνειδητοί πολίτες (πολλαπλασιάζονται σταθερά), που δεν τζογάρουν, δεν έρπονται, είναι πολύ οργισμένοι. Για την ατιμωρησία, την κλεψιά. Την αποδιοργάνωση, την αποτυχία. Το εκλογικό παιχνίδι πάνω στ’ αποκαΐδια. Την εκμετάλλευση του πόνου. Το «τρομπάρισμα» των ελπίδων. Το γνωρίζουν αυτό οι πληγέντες. Γι’ αυτό, πολλοί, τρέμουν στην ιδέα των εκλογών. Ζουν τον εφιάλτη της σαπουνόφουσκας. Κολυμπούν σε μια φανταστική θάλασσα, θαμπωμένοι από τα στραφταλίσματα και τους ιριδισμούς της, από τις διεσταλμένες εικόνες μιας ανθοστόλιστης νέας ζωής, με τον εσωτερικό τρόμο ότι σε λίγο η φούσκα θα σκάσει και θα προσγειωθούν στη σκληρή πραγματικότητα: στις αθετημένες υποσχέσεις και τις στάχτες. Η οργή γίνεται ανασφάλεια, μια ανασφάλεια απέραντη, δυσβάσταχτη, που υποσκάπτει τη διάθεσή τους για νέο ξεκίνημα, τους κάνει να εύχονται να μπορούσε να μην έρθει ποτέ η 16η Σεπτεμβρίου. Λίγες ακόμη ημέρες στην αυταπάτη. Λίγες ακόμη ημέρες στο φως. Μετά, σκοτάδι; Οχι, παρά μόνο η συνέχεια των λαθών. Των κυβερνώντων, αλλά και των ιδίων…