Κατηγορηματικά ο πρωθυπουργός, ο κ. Κ. Καραμανλής, δήλωσε προχθές ότι αν το κόμμα του δεν αναδειχθεί στις εκλογές της 16ης Σεπτεμβρίου πρώτο και με κοινοβουλευτική αυτοδυναμία, θα ζητήσει τη διενέργεια νέων εκλογών αποκλείοντας τη συνεργασία και τον σχηματισμό κυβέρνησης με οποιοδήποτε άλλο κόμμα. Από μια άποψη, καθαρή τοποθέτηση για καθαρή πολιτική λύση. Οπως μου εξήγησαν, σύμφωνα με τον ισχύοντα εκλογικό νόμο η Ν.Δ., που μέχρι τώρα φέρεται από όλες τις δημοσκοπήσεις προπορευόμενη, έχει ένα μικρό περιθώριο ισχνής κοινοβουλευτικής αυτοδυναμίας με το 41,5%-42,7% ανάλογα με τη διασπορά των ψήφων στα υπόλοιπα κόμματα και με την πρόβλεψη ότι η επόμενη Βουλή θα είναι πεντακομματική. Κάτω από αυτήν τη διακεκαυμένη ζώνη μάλλον δεν σχηματίζει κυβέρνηση, ενώ πάνω από αυτήν δεν έχει πρόβλημα. Σε αυτό ακριβώς αποσκοπούσε η προχθεσινή δήλωση του πρωθυπουργού: να ωθήσει το κόμμα του πάνω από το 42,7% των ψήφων σε μια ζώνη ασφαλείας.
Πολλοί σχολιάζουν αρνητικά το γεγονός ότι ένα ελάχιστο ποσοστό ψηφοφόρων μεταξύ του 1%-2% αποφασίζει τελικά την τύχη της χώρας. Δεν είναι ακριβώς έτσι. Αυτό το 1%-2% αποφασίζει πράγματι αλλά μόνο αν προστεθεί σε μια συμπαγή πολιτική δύναμη πάνω από το 40% και η Ν.Δ., παρά τις μεγάλες αντιξοότητες που αντιμετώπισε το τελευταίο διάστημα, έχει τις περισσότερες πιθανότητες να προσφέρει αυτή τη συμπαγή μάζα των ψηφοφόρων για την εξασφάλιση, έστω και ισχνής, αυτοδυναμίας.
Αρκεί, όμως, η κοινοβουλευτική αυτοδυναμία για να έχουμε κυβέρνηση σταθερή, αποτελεσματική και με ξεκάθαρο προσανατολισμό; Στη διαλυθείσα Βουλή ο κ. Κ. Καραμανλής διέθετε άνετη αυτοδυναμία. Επιπλέον είχε την υποστήριξη ή την ανοχή του λαού σε ποσοστό πολύ μεγαλύτερο από την εκλογική του δύναμη. Τέλος, είχε απέναντί του το ΠΑΣΟΚ με τον κ. Γ. Παπανδρέου και την Αριστερά. Και το μεν ΠΑΣΟΚ, ύστερα από ταραχώδη διακυβέρνηση περίπου είκοσι ετών, χρειαζόταν και νομίζω ότι χρειάζεται αρκετό χρόνο ακόμη, πολλούς εσωτερικούς μετασχηματισμούς και προπαντός γόνιμη παρουσία ως εναλλακτική λύση διακυβέρνησης για να ξανακερδίσει την εμπιστοσύνη των ψηφοφόρων. Οσο για την Αριστερά, εξακολουθεί να παίζει το πολιτικό παιχνίδι εκτός του κεντρικού γηπέδου όπου κυρίως κρίνεται η εξουσία και η ποιότητά της. Είχε συνεπώς ο κ. Κ. Καραμανλής όλο τον αέρα, τον εσωτερικό αλλά και τον ευρωπαϊκό, στα πανιά του.
Εν τούτοις η κυβέρνησή του δεν μπόρεσε να εξαντλήσει την τετραετία και αναγκάσθηκε να ζητήσει την πρόωρη διάλυση της Βουλής όπου διέθετε άνετη αυτοδυναμία και να προσφύγει σε εκλογές, από τις οποίες δικαιολογημένα προσδοκά αυτοδυναμία, αλλά μάλλον ισχνότερη από την προηγούμενη.
Η κοινοβουλευτική αυτοδυναμία δεν φαίνεται ότι είναι η μόνη και αναγκαία προϋπόθεση για μια καλή και αποτελεσματική διακυβέρνηση. Αλλωστε, όλες οι κυβερνήσεις μετά το 1974 είχαν όλες κοινοβουλευτική αυτοδυναμία. Δεν ήταν, όμως, όλες ούτε ισχυρές ούτε αποτελεσματικές. Θα έλεγα ακριβώς το αντίθετο…
Για να έχουμε αποτελεσματική κυβέρνηση χρειάζεται πρώτα συγκεντρωμένη ισχυρή πολιτική βούληση με σαφή και σταθερό σκοπό, που να εκφράζεται από στιβαρή ηγεσία με καινοτόμες πρωτοβουλίες, με ιδέες και φαντασία. Χρειάζεται ακόμα η ίδια η κυβέρνηση να είναι καλή, με κατάλληλη σύνθεση από ικανούς και έντιμους ανθρώπους αφοσιωμένους στα συμφέροντα του τόπου και όχι στις προσωπικές επιδιώξεις και φιλοδοξίες.
Λυπάμαι που το λέω, αλλά οι κυβερνήσεις του κ. Καραμανλή ούτε την καλύτερη και καταλληλότερη σύνθεση είχαν ούτε στιβαρή ηγεσία αισθάνονταν.