Λίγα 24ωρα απομένουν έως τις εκλογές και δεν συναντά κανείς, πουθενά, ιδιαίτερο ενθουσιασμό και πάθος. Μου έκανε μεγάλη εντύπωση τις προάλλες η συζήτηση με ένα παραδοσιακό ψηφοφόρο ενός εκ των δύο μεγάλων κομμάτων. «Ο δικός σου πάει καλά», του είπα και εκείνος μου απάντησε: «Ε, και λοιπόν, το θέμα είναι τι θα γίνει την επόμενη ημέρα…»
Μέσα σε αυτό το σκηνικό κατήφειας και χαμηλών προσδοκιών, ο σκεπτόμενος Ελληνας προσπαθεί να πιαστεί από κάπου. Ο Ελληνας θέλει τα είδωλά του και ένα εθνικό παραμύθι για να πιστέψει σε κάτι. Κάθε βράδυ όμως η τηλεόραση, καλώς ή κακώς, τα «λιώνει» όλα και του δημιουργεί μία απελπιστική αίσθηση οικειότητος απέναντι στους ηγέτες του. Δεν είναι εύκολο να αντέξει κανένας μύθος στο σημερινό καμίνι της πολιτικής, που βράζει από τα «πρωινάδικα» μέχρι αργά το βράδυ.
Πρέπει όμως κάποια στιγμή να αποφασίσουμε τι ακριβώς θέλουμε, τι είναι αυτό που μας λείπει. Μας λείπουν τα μεγάλα λόγια; Πάσχουμε από νοσταλγία για μιαν άλλη εποχή, μας έχει καταλάβει ένας ρομαντισμός για τους μύθους της μεταπολίτευσης; Δεν είμαι καθόλου βέβαιος πως η Ελλάδα χρειάζεται σήμερα έναν Ανδρέα Παπανδρέου, γιατί στο κάτω κάτω της γραφής πολλές από τις μεγάλες παθογένειες της κοινωνίας οφείλονται στη δική του διακυβέρνηση. Χωρίς αμφιβολία κατάργησε τον χωροφύλακα από την πολιτική ζωή και έβαλε ένα μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας «μέσα στο παιχνίδι». Από την άλλη, δεν πρόσθεσε ένα λιθαράκι στην υποδομή της χώρας, έφτιαξε μια κοινωνική συνείδηση που δικαιολογεί το λάδωμα ως μέσο αναδιανομής εισοδήματος και άφησε ένα κράτος πίσω του χωρίς σπονδυλική στήλη. Είναι όμως «μεγάλος» στο μυαλό πολλών και συχνά ακούμε από κεντροαριστερούς και άλλους ψηφοφόρους τη γνωστή φράση: «Α, ρε ένας Ανδρέας χρειαζόταν τώρα».
Εχουμε, και στα δύο κόμματα, πολλούς μικρούς Ανδρέες, φτηνές «κινέζικες» απομιμήσεις. Δεν τολμούν όμως να πάρουν καν τα ρίσκα που πήρε εκείνος. Ποιος, για παράδειγμα, τολμάει σήμερα να γκρεμίσει ένα υπάρχον κόμμα και να το ξαναφτιάξει όπως θέλει;
Εχουμε μπουχτίσει σε αυτή τη χώρα από «χαρισματικούς ηγέτες» και από μύθους. Η χώρα, δόξα σοι ο Θεός, δεν απειλείται από κανέναν ιδιαιτέρως, έχει μπει από καιρό σε μια ευρωπαϊκή ρότα και αναζητεί έναν πρωθυπουργό ο οποίος στην πράξη είναι ο Διευθύνων Σύμβουλος μιας κυβέρνησης με εντεταλμένους συμβούλους σε κάθε υπουργείο. Και όπως κάθε διευθύνων σύμβουλος καλείται να κάνει τα κλασικά: να αναπτύξει τη χώρα, να φροντίζει να μην κλέβουν οι κάτω απ’ αυτόν, να διαχειρίζεται επαρκώς κρίσεις εξωτερικής πολιτικής ή δημόσιας ασφάλειας. Δεν ζητάμε πολλά στην εποχή μας. Θέλουμε περισσότερους ανθρώπους χαμηλών τόνων, που κάνουν τη δουλειά τους με μεράκι και αισθάνονται ένα χρέος απέναντι στην κοινωνία και σε αυτούς που τους ψήφισαν. Την επόμενη Κυριακή θα έχουμε την ευκαιρία να διαλέξουμε τέτοιους υποψήφιους σε όλα τα κόμματα. Αρκεί να σκεφθούμε ρεαλιστικά, όχι για τον «σωτήρα» που θα θέλαμε να μας βγάλει από τη μετριότητά μας αλλά για το ποιος μπορεί με το μέτρο του, τη δουλειά του και το ήθος του να λύσει απολύτως πρακτικά προβλήματα πέρα από μύθους και παραμύθια.