Στο χθεσινό σημείωμα προσπαθήσαμε να εξηγήσουμε και να πούμε (και αν κρίνουμε από την πληθώρα των οργίλων τηλεφωνημάτων φαίνεται ότι δεν τα κατάφερα, δεν ήμουνα πειστικός), ότι από καμιά παρατήρηση δεν προκύπτει πως το ΠΑΣΟΚ έχει υπέρ αυτού τον αέρα της νίκης. Θα έλεγα, παρά τα χάλια της, χωρίς ορμή, χωρίς ενθουσιασμό, χωρίς τίποτα το καινούργιο, αντιθέτως με πολλά παμπάλαια μικροπολιτικά εκλογικά τερτίπια, η Ν.Δ. έχει περισσότερες πιθανότητες να αναδειχθεί την Κυριακή πρώτο κόμμα.
Μερικοί από τους αναγνώστες ρωτούν αν άλλαξα παράταξη και αν είμαι οπαδός και ψηφοφόρος της Ν.Δ., λες και είναι αμάρτημα να είσαι οπαδός και ψηφοφόρος της. Εν πάση περιπτώσει δεν είμαι. Απλώς προσπάθησα να πω αυτό που διαπίστωσα με δική μου παρατήρηση. Αλλοι ρωτούν αν ήταν ανάγκη να τα πω όλα αυτά τρεις μέρες προ των εκλογών. Η γνώμη μου και οι διαπιστώσεις μου δεν νομίζω πως έχουν ιδιαίτερη σημασία. Αλλά και να είχαν, δεν έχω καμιά δέσμευση από κανέναν να μην σας πω αυτά που νομίζω.
Εκείνο, όμως, που προσπάθησα να σας πω και φαίνεται ότι δεν τα κατάφερα, είναι ότι θεωρώ αυτήν την κατάσταση εντελώς φυσική και αναμενόμενη και ότι θεωρώ εντελώς ανέντιμο και ύποπτο τον ανοικτό ή πλάγιο πόλεμο που μια μερίδα του οργανωμένου ΠΑΣΟΚ και του διαπλεκομένου περιβάλλοντός του εξαπέλυσαν εναντίον του ηγέτη τους, του Γιώργου Παπανδρέου: από άποψη εκλογικής τακτικής ο απροκάλυπτος αυτός πόλεμος υπήρξε ολέθριος, γιατί κατάφεραν να περάσουν στους ψηφοφόρους το πνεύμα ότι το ζητούμενο αυτών των εκλογών είναι η πτώση και η διαδοχή του Γιώργου Παπανδρέου. Οι ίδιοι δεν πιστεύουν στη νίκη του ΠΑΣΟΚ, την υπονομεύουν εκ των προτέρων και ετοιμάζουν την επόμενη μέρα. Δεν είναι η εκλογική νίκη που τους ενδιαφέρει. Πώς, λοιπόν, θέλουν να κερδίσουν. Αυτός ο πόλεμος, απροκάλυπτος πλέον, μαρτυρεί μια βαθύτατα αντιδημοκρατική κατάσταση μέσα στο ΠΑΣΟΚ όπου κυριαρχούν παλιοί, φθαρμένοι και υπόλογοι μηχανισμοί.
Αισθάνθηκα, λοιπόν, την υποχρέωση να υπερασπιστώ τον Γιώργο Παπανδρέου, ο οποίος ως υπουργός Εξωτερικών έδειξε ότι έχει συγκροτημένη άποψη και έχει την ικανότητα να την υπηρετεί. Δεν μου πέφτει λόγος να πω ότι είναι κατάλληλος ή όχι για αρχηγός του ΠΑΣΟΚ. Τα κόμματα όμως προβλέπουν συγκεκριμένες διαδικασίες για την αλλαγή του αρχηγού, τις οποίες οι εσωκομματικοί αντίπαλοι του Γιώργου Παπανδρέου κατάφωρα περιφρονούν και παραβιάζουν. Αυτό μας αφορά όλους, φίλους και αντιπάλους του ΠΑΣΟΚ και σε όλους μας πέφτει κάποιος λόγος.
Θεωρώ αυτή την κατάσταση φυσική και αναμενόμενη γιατί το ΠΑΣΟΚ στα τρία και μισό χρόνια που έζησε στην αντιπολίτευση, ασφαλώς με κύρια ευθύνη του Γιώργου Παπανδρέου, δεν έκανε τίποτα για να διεκδικήσει πειστικά την εξουσία. Οι ίδιες απαρχαιωμένες ιδέες, η ίδια καταστρεπτική χωρίς προτάσεις πολιτική, τα ίδια πρόσωπα, οι ίδιες δομές, οι ίδιες απλοϊκές έως αφελείς μορφές επαφής με τον λαό, οι ίδιοι αντιμαχόμενοι και διαπλεκόμενοι μηχανισμοί. Ο χρόνος αποτελεί ουσιώδες μέρος της πολιτικής και να δεχθούμε ότι ο χρόνος δεν ήταν αρκετός. Η Ν.Δ. χρειάσθηκε να παραμείνει έντεκα χρόνια στην αντιπολίτευση, για να μπορέσει να διεκδικήσει αποτελεσματικά την εξουσία.
Το ΠΑΣΟΚ περίμενε σαν ώριμο φρούτο τη φθορά της «νέας διακυβέρνησης». Αποδείχθηκε όμως ότι η φθορά δεν είναι αρκετή, γιατί οι ψηφοφόροι, όταν δεν υπάρχει κανείς να τους εμπνεύσει και να τους ενθουσιάσει, ψηφίζουν το μη χείρον.