Σκεφτείτε τη ζωή σας. Σκεφτείτε το σπίτι που μεγαλώσατε. Φέρτε στο μυαλό το δωμάτιο με το παιδικό κρεβάτι, τη σκοτεινή σαλονοτραπεζαρία που συνήθως έμενε κλειστή, το «λίβινγκ ρουμ» που είδατε για πρώτη φορά τηλεόραση, την κουζίνα, το μπάνιο. Σκεφτείτε μια ζωή που μερικές στιγμές μοιάζει σαν να την έζησε κάποιος άλλος. Δεν είναι παράξενο;
Και τώρα κάντε το (αναπόφευκτο) άλμα στον χρόνο. Ελάτε στο σήμερα. Και φέρτε μπροστά σας την εικόνα του χώρου που ζείτε ως ενήλικας. Περιπλανηθείτε στο δικό σας σπίτι, στα έπιπλα και στις συσκευές που εσείς επιλέξατε, σ’ αυτό που κάποιοι ορίζουν ως προέκταση του βαθύτατου εαυτού μας. Αγγίξτε τις δροσερές μελαμίνες, αφήστε το βλέμμα να ξεκουραστεί στα απαλά χρώματα, αφουγκραστείτε το φως που λούζει το σπίτι από τις μεγάλες τζαμαρίες. Πόσοι κόσμοι και πόσος χρόνος χωρίζουν τα δύο κάδρα;
Σίγουρα πολύ περισσότερος από τα 15 ή 20 χρόνια που διαρκεί αυτή η υπόγεια, σιωπηλή επανάσταση στην ελληνική κοινωνία και μεταμορφώνει τον τρόπο με τον οποίο φτιάχνουμε και ζούμε τα σπίτια μας. Ομως, τι συνέβη κάτω από τα πόδια μας χωρίς να το πολυκαταλάβουμε;
Αλλάξαμε. Και αλλάξαμε πολύ. Το ενιαίο, μέχρι πριν από λίγα χρόνια, μωσαϊκό της ελληνικής κοινωνίας, ράγισε. Και μέσα από τα χαλάσματα ξεπήδησαν νέες συμπεριφορές, νέες σχέσεις, νέα πρότυπα. Το μοντέλο της συμβατικής, πυρηνικής οικογένειας έπαψε να μονοπωλεί την κοινωνική κανονικότητα. Οι μονογονεϊκές οικογένειες, τα μικρά νοικοκυριά, τα νέα συμβόλαια συγκατοίκησης ανάμεσα σε φίλους ή εραστές χωρίς παιδιά, οι εκ πεποιθήσεως εργένηδες και των δύο φύλων αυξάνονται με γεωμετρική πρόοδο όσο προχωράμε σε μία πιο σύνθετη, ανοικτή (και ανεκτική) κοινωνία. Και δημιουργούν καινούργιες ανάγκες.
Για να μην αναφερθούμε στη θρυαλλίδα που είναι από μόνη της η τεχνολογία. Αναλογιστείτε πόσες συσκευές χρησιμοποιείτε σήμερα και τι υποδομή διαθέτουν τα περισσότερα αθηναϊκά διαμερίσματα του ’50 και του ’60. Αρκεί να λάβουμε υπόψη μας ότι πολλές πολυκατοικίες, στο κέντρο τουλάχιστον, χτίστηκαν πριν από την έλευση της τηλεόρασης στην Ελλάδα!
Πού καταλήγουμε; Η μεγάλη πλειοψηφία του υπάρχοντος οικιστικού δυναμικού της Αθήνας (αλλά και των άλλων ελληνικών πόλεων) αδυνατεί να υποστηρίξει, πόσω μάλλον να εκφράσει, τους ανεπαίσθητους μετασχηματισμούς που βιώνει στο σώμα της η ελληνική κοινωνία.
Αύριο θα πάμε να ψηφίσουμε. Θα ξαναθυμηθούμε τα σχολεία των παιδικών μας χρόνων. Ας αναλογιστούμε τότε, ανάμεσα στο καθήκον και τη νοσταλγία, τι αντιστοιχία μπορεί να υπάρχει ανάμεσα στα εκπαιδευτικά αυτά μαυσωλεία και τις ανάγκες της γενιάς του Ιντερνετ. Και ύστερα στο παραβάν: πόσα πολλά άλλαξαν από την εποχή των σκοτεινών σαλονιών και πόσο όλα αυτά τα χρόνια που ο κόσμος έγινε ένας άλλος κόσμος τα ελληνικά κόμματα μοιάζουν κομμάτι εκείνου του παλιού, καταθλιπτικού κάδρου.